Dat 2011 ons in een zekere staat van verwarring heeft achtergelaten, valt niet te ontkennen. Met een welhaast Kafkaiaanse vervreemding ondergingen we het uiteenvallen van een economisch systeem waarvan we weliswaar wisten dat het bestond, maar waarvan we ons nooit echt bewust waren. Pensioenfondsen, verzekeringen en banken, het waren zaken als het weer en de tijd: abstracte gegevens die altijd op de achtergrond aanwezig zijn en waarover het zinloos is je druk te maken. Nu dat systeem voor onze ogen in elkaar is gezakt, staren we enigszins vertwijfeld in het zwarte gat dat voor ons ligt.
Maar eigenlijk weten we wel beter. We hoeven niet bij de pakken neer te zitten. We hoeven alle ellende niet apatisch over ons heen te laten komen. We kunnen echt iets doen. We kunnen namelijk zeggen wat we er van vinden! Aangeven wat er fout gaat. De vinger op de zere plekken leggen. Dat kan op allerlei manieren, maar via internet is wel het makkelijkst en efficiëntst. Comfortabel in de vertrouwde anonimiteit van je eigen omgeving, geldt hier niet het recht van de hardste schreeuwer met de mooiste woorden. In tegenstelling tot de alledaagse realiteit telt in de democratie van het wereldwijde web eenieders mening. We worden er zelfs voortdurend naar gevraagd. We zouden dus wel gek zijn als we die niet gaven. Geen nieuwssite die niet de mogelijkheid biedt onze opinie te geven. Geen televisieprogramma waar we niet worden opgeroepen te stemmen. Om over de ontelbare verkiezingen en online enquêtes nog maar te zwijgen. Het is niet ons récht om te spreken, maar onze burgerplicht.
Azijnpissers
En de wereld hunkert naar onze mening, vergeet dat niet. Nu misschien wel meer dan ooit. Wat we te zeggen hebben is van belang, hoe onbenullig het ogenschijnlijk ook moge zijn. Het kan tenslotte zomaar zijn dat iets belangrijks over het hoofd is gezien of er ergens een denkfout is gemaakt. Hoe meer mensen zich uitspreken, hoe beter het is. De waarheid komt dan vanzelf boven water. En we moeten ons niet van de wijs laten brengen door een paar azijnpissers die vinden dat het allemaal nergens over gaat. Wat onze mening is over de seksuele geaardheid van Justin Bieber doet wel degelijk terzake! Wat wij vinden van het kapsel van Arie Boomsma of de billen van Pippa, het doet er verdomme wel toe! En Rutte is nu eenmaal een oetlul met een paardenkop.
Dus in plaats van in een hoekje te zitten kniezen, laten we beter van ons horen. Juist in dit jaar van crisis en bezuinigingen is onze stem belangrijker dan ooit. Laten we ons uiten via statusupdates, tweets en blogs. Laten we eindeloos op elkaar reageren en aangeven wat we leuk vinden en wat niet. Laten we ingaan op ieder nieuwsbericht dat we zien. Desnoods gewoon omdat het kan. En hoe eenvoudiger we onze meningen verwoorden, hoe beter het is. Nuances en details veroorzaken alleen maar ruis. Ook hier geldt: less is more. Hoe verleidelijk het ook is om dieper op de zaken in te gaan, het is zonde van de tijd. Er zijn nog zoveel andere onderwerpen die onze aandacht nodig hebben. We hoeven de wereld niet eigenhandig te veranderen, maar de weg naar een betere wereld begint wel degelijk bij onszelf. We delen allemaal in die verantwoordelijkheid. En wie zegt dat het niet onze mening is die het verschil maakt?
Maar het gaat nog verder. Zodra een gedachte zwart op wit staat, wordt ze reëel en daarmee degene van wie ze is wat echter. Met ieder woord dat uit ons vloeit, wordt ons bestaan iets minder nietig. De kleine stukjes van onszelf die voor altijd rondzweven in cyberspace maken ons een beetje onsterfelijk. En iedere mening brengt ons uiteindelijk een stapje dichter bij de universele waarheid. Hoopvolle gedachten om een onzeker jaar mee in te gaan. Dragen we ook in 2012 weer allemaal ons steentje bij?
Erik de Kruijf is schrijver en tentoonstellingsorganisator. Deze column verscheen eerder op VK.nl.
CC-Foto: Adam Sundana
