Meteen doorkomen met de harde feiten (PDF), dat werkt altijd het beste. Komt ie dan: in de eerste helft van 2009 werden er door de Nederlandse politie 13223 telefoons afgetapt. In 80% van de gevallen ging het hierbij om een mobiele telefoon. Schokkend? Wellicht als u de cijfers uit 2008 erbij pakt. Toen werden er “slechts” 26425 telefoons afgetapt. Let wel: dit zijn door de politie geplaatste taps. Het aantal taps dat is geplaatst door de AIVD is onbekend want dat moet geheim blijven met het oog op de staatsveiligheid. Hoeveel en vooral wie er wordt afgeluisterd weten we dus niet. Het aantal AIVD-taps zou zomaar een veelvoud kunnen zijn van het aantal politionele taps.
Is dat erg? Nou, wel in een democratische rechtstaat. Je zou mogen verwachten dat de overheid uiterst terughoudend is met het afluisteren van burgers. Die burgers hebben namelijk grondwettelijk recht op bescherming en eerbiediging van de privacy. Een overheid die te veel, te vaak en zonder goede reden haar burgers afluistert bedient zich namelijk van Stasi-praktijken. Een ieder zal ongetwijfeld weten hoe gezellig het leven was in de door de Stasi-gecontroleerde voormalige DDR, maar voor wie het niet snapt of niet wil snappen is de film Das leben der anderen een absolute aanrader.
DDR
Goed, de overheid luistert dus graag naar de ongetwijfeld doodsaaie telefoongesprekjes van burgers. Kun je je vraagtekens bijzetten, maar ‘zo erg is dat ook weer niet’. Zolang je nog maar veilig bent in je eigen huis en je niet zomaar zonder reden door de politie wordt opgepakt is er nog steeds een groot verschil tussen Nederland en de voormalige DDR nietwaar?.
Ja, maar als Nederland het punt bereikt dat de politie zonder gerechtelijk bevel onder het motto van ‘interventie’ huizen binnenvalt, deuren opentrapt en burgers het recht op privacy afneemt, is het misschien wel eens tijd voor wat meer zorgen over het niveau van onze rechtsstaat.
In Rotterdam en Den Haag is het gemeentebeleid om “tot achter de voordeur te komen”. Interventieteams noemen ze dat. Op papier betekent dit dat gemeente-ambtenaren zich pro actief bemoeien met gezinnen in door de gemeente aangemerkte “risicogebieden” maar wel tot aan de drempel van de voordeur. In de praktijk komt het er echter op neer dat men zich middels intimidatie en onder valse voorwendselen (“ja hoor mevrouwtje, wij mogen zonder huiszoekingsbevel naar binnen”) toch een weg naar binnen probeert te forceren en daarmee de grondwettelijke rechten van de burgers aan de laars lapt.
Privacy
Reacties als ‘ze zullen het er wel naar gemaakt hebben’ of ‘je hebt toch niets te verbergen’ of ‘je moet toch iets doen om de leefbaarheid in de wijken te verbeteren’ of ‘ze komen heus niet voor niets’ kunnen nooit gelden als argument om dan maar bij mensen binnen te vallen. In een rechtsstaat als de onze zou de overheid juist uiterste zorgvuldigheid moeten betrachten voordat zij de privacy van de burgers op dergelijke grove wijze schendt. De rechtstaat heeft niet voor niets rechters die elke keer weer moeten afwegen of burgers bepaalde rechten mogen worden ontnomen. Het is uiteraard goed dat de politie bij wijze van uitzondering gemachtigd is om woningen binnen te vallen teneinde criminelen op te pakken, dat neemt niet weg dat burgers waarop geen enkele verdenking rust gevrijwaard dienen te blijven van een bemoeizuchtige overheid die achter de voordeur wil komen rondneuzen.
Na het op brute wijze oppakken en vastzetten van een onschuldige cartoonist en in de wetenschap dat er jaarlijks tienduizenden telefoons worden afgetapt door de politie (en wellicht nog meer door de AIVD) is het op zijn minst raadzaam om alerter te worden wanneer het om zogenaamd overheidsingrijpen gaat. Zeker als dit ‘met de beste bedoelingen’ gebeurt.
Uiteindelijk is het wel of niet respecteren van de privacy in de eigen woning de dunne scheidslijn tussen de rechtsstaat waarin burgers bescherming genieten of de bananenrepubliek waarin de burgers vogelvrij zijn. U beslist.
DE GEMEENTE DDR ROTTERDAM HEEFT HET FILMPJE LATEN CENSUREREN. UITERAARD STAAT HET FILMPJE WEL GEWOON OP DUMPERT.NL.
