Met een nieuw -rechts- kabinet in het vooruitzicht lijkt de subsidie van de ‘Omroep der Publieke’ klaar om bij het vuilnis te worden gezet. Rutte of Verhagen zullen deze dan ook hoogstpersoonlijk komen ophalen om met de gevulde zakken hun eigen belangen te behartigen. En dan hebben we ook nog Wilders, die ‘slechts’ een minderheidskabinet van de VVD en het CDA zal gedogen, en verder geen introductie behoeft. ‘Eindelijk af van dat linkse hobbyisme’, horen we hem allemaal denken. Maar wees eens eerlijk, zou het niet gewoon een verademing zijn? Want dat de Publieke Omroep jaarlijks met een slordige 850 miljoen euro wordt gespekt, is natuurlijk iets waarover valt te bezinnen.
Subjectief journaal
Ten eerste moet er ingegrepen worden bij het NOS Journaal dat 41 jaar geleden met veel goede bedoelingen de ether werd in gesleurd. (Maar destijds ook met een aanzienlijk lager budget.) Het is een kwalijke zaak, dat dit journaal niet altijd even objectief is. De inkomsten van dit nieuwsprogramma worden vanuit de hele Nederlandse samenleving gegenereerd, dus zouden ze in ieder geval moeten pogen om 7,4 miljoen huishoudens in hun nieuwsbehoefte te voorzien.
Neem bijvoorbeeld de kwestie Israël – Palestina. Het NOS Journaal bericht gestaag vanuit een Palestijns perspectief. Niet dat daar iets mis mee is, maar een journaal zou eigenlijk altijd tweezijdig moeten schaduwen. En wanneer er wéér een homostel wordt belaagd, dan heeft de NOS het slechts over daders, terwijl deze niet zelden van Noord-Afrikaanse komaf zijn. In dat geval is het wel degelijk nieuwswaardig om te vermelden. Noem het beestje gewoon bij de naam.
Commerciële schoot
Inderdaad, de Publieke Omroep zou een ideëel doel moeten hebben, maar zitten de laatste jaren toch echt op het commerciële schootje. Zo verleidt de Nationale Postcode Loterij Lingo-oldies om te gaan gokken en maakt Eva Jinek sappig reclame voor Sapph door speels aan haar boobies te frummelen.
En daarbij, hoeveel programma’s koppelt de EO tegenwoordig nog aan onze Here Jezus? Waar is de protestantse inslag bij de NCRV gebleven en sinds wanneer gaat de KRO zo over de schreef? Die laatste is van katholieke huisvrouwenzender uitgegroeid tot een spraakmakend commercieel hitkanon met programma’s als Boer Zoekt Vrouw, Puberruil en BlootGewoon. Een heuse Boer Zoekt Vrouw-merchandiselijn was maandenlang verkrijgbaar bij diverse winkels, Puberruil spekt het zweverige onderwijsproject Cross Your Border en in BlootGewoon zien we naakte lichamen. Verwonderlijk dat een katholiek platform zich tegenwoordig zo profileert buiten het biechthok.
Seksreclames
Volgens het naderende rechtse kabinet moet het anders, en om de heren een hart onder de riem te steken; het kán ook anders. Allereerst zal de Publieke Omroep zijn commerciële geilheid moeten stillen. Als ze daarna ook nog eens wat omroepen met elkaar laten fuseren, dan kan er bezuinigd worden. Het zal niet alleen de kwaliteit van de programmering ten goede komen, ook de verschillende omroepen zijn dan weer van elkaar te onderscheiden. Een omroep kan dan weer haar ideële kern waarmaken.
Maar er is nog een optie. Als een zuil binnen de Publieke Omroep zich nu in zijn eigen voortbestaan bedreigd voelt, dan kunnen ze altijd nog commercieel gaan. Een vereiste is wel dat een deel van het publieke budget wordt overgeboekt naar de commerciële. Dan zijn die op hun beurt ook weer verlost van de noodzakelijke seksreclames na twaalven. Een win-winsituatie. Wat er tot slot aan centen overblijft, mogen Rutte, Wilders en Verhagen op hun declaratielijstje neerpennen als bezuiniging.