Al wekenlang is er vanuit de cultuursector veel kritiek op het plan van Rutte I het BTW-tarief voor de cultuursector te verhogen van zes naar negentien procent te horen. Niet zo vreemd, want veel podia, acts en organisatoren/promotors dreigen dertien procent van hun inkomen kwijt te raken. Niet langer hebben zij het extraatje dat het lage BTW-tarief van zes procent uit verkoop kan worden weggestreept tegen het hoge tarief van negentien procent voor inkoop.
Daarom vinden morgen onder de noemer Nederland Schreeuwt Om Cultuur – vast bedacht door een überhip reclamebureau – in het hele land initiatieven plaats om te schreeuwen tegen culture kaalslag, zoals de tegenstanders van de BTW-verhoging het noemen. Blijkbaar is schreeuwen nog het enige argument dat de tegenstanders nog hebben. Volgens hen staat ‘cultuur’ gelijk aan ‘beschaving’, maar de verhoudingen zijn de afgelopen jaren volledig zoekgeraakt.
Zo zijn veel figuren die zichzelf kunstenaar noemen behoorlijk dood gepamperd en –geknuffeld. Zij hoefden niet te presteren om toch inkomen te hebben. Hetzij uit subsidies, hetzij uit een regeling als de WWIK, de WW voor kunstenaars. Deze lui zullen trouwens weinig merken van de BTW-verhoging. Er komt immers geen hond op hun voorstellingen of exposities af, dus kaartjes worden niet verkocht. Met andere woorden: de bezem gaat door de cultuursector, kunst zonder bestaansrecht zal verdwijnen. Dat heeft met culture kaalslag weinig te maken.
Geplaagd
Dat juist het toch al geplaagde Mojo op de barricade klimt, zorgt her en der voor gefronste wenkbrauwen. De promotor uit Delft – onderdeel van de Amerikaanse concertgigant Livenation – lijkt een monopolie op het organiseren van grootscheepse muziekevenementen te hebben. Niet alleen bepaalt het haast eigenhandig de concertprijzen in Nederland, ook is het als (mede-)eigenaar van enkele podia en ticketreseller Eventim door de hele markt verweven.
Juist dát Mojo nam afgelopen week het initiatief tot een grootscheepse mailactie. De promotor riep bezoekers van A Campingflight To Lowlands Paradise (kort: Lowlands) op leden van de Tweede Kamer te mailen uit protest tegen de voorgenomen BTW-verhoging. Volgens Mojo zou de eenmalige verhoging van zo’n twintig euro “een strop betekenen voor de bezoekers”. Dat het festival zelf de afgelopen jaren de toegangsprijs ieder jaar met zo’n tien euro verhoogde, is blijkbaar geen strop.
Nadat donderdag bleek dat het mailbombardement zonder resultaat bleef, kondigde de organisatie van van het driedaags festival in de Flevopolder vrijdag een vervroegde voorverkoop aan. Waar het gebruikelijk is dat de tickets voor Lowlands in het voorjaar in de voorverkoop gaan, begint deze nu volgende week vrijdag 26 november al. Mojo denkt op die manier de Belastingdienst te slim af te zijn. Een nobel initiatief van het festival dat een dusdanig hoge hipheidsfactor heeft, dat het tóch wel uitverkoopt. Twintig euro duurder, of niet.
Fiscus
Eerder al kondigde dance festival Loveland aan in 2010 met de kaartverkoop voor evenementen in 2011 te starten om “de overheid te slim af te zijn”. Maar is dat wel zo? De fiscus kijkt naar de datum waarop een evenement plaatsvindt, niet wanneer de kaartverkoop heeft plaatsgevonden. Zowel de evenementen van organisator Loveland als Lowlands vinden in 2011 plaats. Dat betekent dat beide organisaties ‘gewoon’ 19 procent BTW op de verkochte kaarten zullen moeten afdragen en dus waarschijnlijk een naheffing tegemoet kunnen zien van de Belastingdienst.
Mojo kan die eventuele naheffing makkelijk betalen uit de tien euro servicekosten die het per ticket verlangt van bezoekers van Lowlands. Voor die tien euro krijg je als bezoeker een zogenaamd e-ticket toegemaild, dat je ook nog eens zelf moet uitprinten. Overigens hanteert de promotor normaal gesproken een tarief van tien procent ‘servicekosten’, maar op de reguliere ticketprijs van 155 euro zou dat helemaal van de zotte worden.
Anders heeft het altijd nog de extra rente die het trekt over 55.000 verkochte tickets. Aangezien Lowlands dit jaar binnen acht dagen uitverkocht, mag je aannemen dat het de editie van 2011 ruim voor de jaarwisseling uitverkoopt. Dat betekent dat de bijna negen miljoen euro aan recette enkele maanden langer op de rekening van Mojo geparkeerd zullen staan.
Nobel
Nogmaals: het is een nobel initiatief van de concertpromotor. Maar of Lowlands veel van haar bezoekers een dienst met de vervroegde voorverkoop bewijst, valt te betwijfelen. Zo zullen de meeste studenten er geen rekening mee hebben gehouden al in november in plaats van februari hun ticket te moeten kopen. Zeker met het oog op de feestdagen, is 165 euro voor hen een flink bedrag. De toch al flink toegenomen gemiddelde leeftijd van het festival, zal daardoor alleen maar verder stijgen. Want enkel werkende mensen, of zij in het bezit van een credit card, zullen vanaf volgende week vrijdag een ticket kunnen bemachtigen.
Een veelgehoord argument tegen het BTW-plan van Rutte I, is dat kunst en cultuur door die verhoging alleen nog beschikbaar zou zijn voor de zogenaamde elite. Mensen met geld. Maar het is juist diezelfde elite met geld die vanaf volgende week vrijdag wél een kaartje voor Lowlands – dat overigens nog geen enkele optredende act heeft aangekondigd – kan kopen. Het heeft haast iets ironisch.
Jochem Geerdink is freelance journalist.
