Werkzoekenden worden geacht regelmatig de enorme (dan weer groeiende, dan weer slinkende) berg vacatures door te werken, via verschillende platformen. Tijdens het lezen van al deze functieomschrijvingen en gevraagde vereisten wat betreft karakter, vaardigheden en achtergrond, wordt al gauw duidelijk dat het schrijven van een goede vacature eigenlijk ook een hele kunst is. Een kunst die maar weinig mensen ook daadwerkelijk beheersen. Leest u even mee?
Hands-on generalist
Een van de pareltjes die regelmatig voorbij komt: “Je hebt een hands-on mentaliteit, bent servicegericht en een generalist”. Het klinkt enorm hip en top (zoals veel anglicismen), maar kan iemand vertellen wat een ‘hands-on mentaliteit’ precies inhoudt? Intermediair vertaalt dit als ‘doeners in plaats van denkers’. Maar zijn die twee dingen dan mutueel exclusief? Betekent het misschien meer ‘een instelling van aanpakken’? Is dat uiteindelijk niet iets wat je kan verwachten van een kandidaat die vrijwillig solliciteert?
Servicegericht en generalist is al net zo vanzelfsprekend en daardoor betekenisloos. Van een potentiële werknemer kan men immers toch verwachten dat hij overzicht kan bewaren en bezig is om een goede helpende rol in het team te spelen? In dezelfde categorie: pro-actief (darmdrankje-woord), dynamisch (onrustig) en daadkrachtig (door Balkenende ontdaan van enige relevante betekenis).
Spin van vijf tot negen
Maar het kan nog vager. Wat te denken van ‘niet in hokjes denken’. Slecht nieuws voor de verwachtingsvolle werkgever, maar dat is nou eenmaal zoals het menselijk brein werkt: we denken in hokjes. Wellicht bedoelen ze dat ze een kandidaat zoeken die niet snel veroordeelt, maar zeg dat dan. Nog zo’n gekke veelvoorkomer: ‘spin in het web’. Een blik op mijn herfstige balkon doet me wel begrijpen wat ermee bedoeld wordt: iemand die overzicht kan bewaken over de hele organisatie. Maar waarom moet dat op zo’n afgezaagde en quasi-aansprekende manier? Uiteindelijk is het een cliché, geen verfraaiing van de vacature.
Nog ééntje om het af te leren: de beroemde ‘negen tot vijf-mentaliteit’. Deze mentaliteit wordt en masse geschuwd door welke werkgever dan ook. Maar eigenlijk bedoelt men in de meeste gevallen dat zijn werknemer bereid is om iets af te maken waar hij mee bezig is en enigszins flexibel om te gaan met noodgevallen. Maar letterlijk genomen zegt het: eigenlijk moeten er meer dan 8 uren per dag worden gewerkt, zonder dat dit wordt uitbetaald. Laten we maar hopen dat ze dit niet bedoelen.
Mocht u binnenkort een vacature de deur uit willen doen: zeg alstublieft wat u bedoelt. Hou op met het schrijven in vaagmakers, eufemismen en vanzelfsprekendheden. Dat scheelt de gemiddelde sollicitant een hoop vertaalwerk.
Sarah Gagestein is afgestudeerd retorica, geeft workshops en analyseert taalkwesties op www.taalstrategie.nl.
