De politiemissie naar Kunduz is, op zijn zachtst gezegd, omstreden binnen GroenLinks. Volgens Maurice de Hond was vorige week ruim 75 procent tegen de nieuwe missie naar Afghanistan. De fractie van Groenlinks is echter voor 90 prcent vóór de missie; alleen Ineke van Gent stemt tegen omdat ze “er onvoldoende vertrouwen in heeft dat deze missie binnen huidige context een civiele is/kan blijven.” De gevolgen van de beslissing van de fractie waren dat 550 GroenLinksers hun lidmaatschap opzegden, maar de beslissing leverde de partij ook 400 leden op. Om de boze leden te sussen kwam er eerst een brief, en deze week zijn de negen leden van de fractie die voor de missie gestemd hebben het land ingegaan om de achterban tekst en uitleg over de beslissing te geven.
Eén van die bijeenkomsten vond gisteravond plaats in Utrecht. Deze bijeenkomst werd gestart met een kort historisch kader, waarbij Lot van Hooijdonk uitlegde dat het GroenLinkse streven naar een civiele missie in Afghanistan al leeft sinds de inval. Een inval die GroenLinks overigens steunde in 2001. Daarna werden Kamerleden Arjan el Fassed en Rik Grashoff voorgesteld, en zij benadrukten beiden dat de missie alleen onder GroenLinkse voorwaarden tot stand komt en uitgevoerd wordt, en bedoeld is als opbouwmissie. Toen was het de beurt aan de leden om hun vragen te stellen.
Onvrede
Veel van de leden uitten daarop hun onvrede over het gebrek aan democratie binnen de partij; hoe kon de Tweede Kamerfractie een beslissing nemen die zo afweek van wat de meerderheid van de achterban wilde? Waarom hadden ze de stemming niet laten uitstellen tot na het congres, zodat de achterban eerst fatsoenlijk geraadpleegd kon worden? En waarom had men niet geluisterd naar de adviezen van de Partijraad, die tegen zowel de missie in zijn oorspronkelijke vorm als een gewijzigde missie was?
De uitleg van de beslissing was grotendeels gebaseerd op het feit dat alle eisen van de fractie ingewilligd waren door de coalitie. Dit feit, in combinatie met de harde garanties die het kabinet GroenLinks daarnaast bood, was voor de fractie voldoende reden om vóór de missie te stemmen. Dit betekent dat de opleiding 18 in plaats van zes weken gaat duren, dat de opgeleide Afghanen niet of nauwelijks ingezet zullen worden voor offensieve doeleinden en dat er terugkomdagen komen. Dit alles wordt vastgelegd in een contract met de Afghaanse regering om te verzekeren dat deze voorwaarden nageleefd worden. Elk kwartaal zal er een evaluatie plaatsvinden en als er structureel sprake is van een verslechterde veiligheidssituatie of schending van de overeenkomst zal de missie beëindigd worden.
Teleurstellend
De beslissing werd niet uitgesteld tot na het congres, iets wat veel leden tegenstond. De reden die de Kamerleden hiervoor gaven waren de naderende Provinciale Statenverkiezingen, waar alle partijen zich op willen richten. Als de beslissing tot na het GroenLinkscongres van komend weekend uitgesteld was, zou er minder dan een maand resten om hier campagne voor te voeren. Toch zal het congres nog steeds grotendeels in het teken van de missie naar Kunduz. Er is inmiddels niet alleen een motie van afkeuring tegen Jolande Sap aangekondigd, maar ook een motie van treurnis en een motie van wantrouwen. De extra plaatsen met stemrecht die voor het congres vrijgemaakt werden, waren ook binnen anderhalf uur gevuld.
Hoewel er op de website van GroenLinks Utrecht ongetwijfeld binnen nu en een week een bericht zal verschijnen over hoe fijn de sfeer was, hoe inhoudelijk de discussie was en hoe geen vraag onbeantwoord bleef, zullen veel van de tegenstanders met een gevoel van teleurstelling naar huis zijn gegaan. Incidenten als de ervaren militair die geen gehoor kreeg toen hij de fractie zijn kennis en ervaring aanbood (kennis en ervaring die o.a. de PvdA wél bereid bleek te gebruiken) hebben daarnaast ongetwijfeld verdere schade aan het vertrouwen dat deze leden hadden in de Tweede Kamerfractie toegebracht. Terwijl deze bijeenkomst de uitgelezen kans was om het vertrouwen te herstellen!
Janou Petit was en is nu nog meer tegen de missie naar Kunduz, en wil bij dezen graag haar lidmaatschap van GroenLinks opzeggen.
