Groot nieuws, enkele weken geleden! De Predator Drone, welbekend van Call of Duty: Modern Warfare 2, vliegt nu boven Mexico! Nu ja, nieuws. Stiekem doen de UAV’s (Unmanned Aerial Vehicles), op afstand bestuurbare robotvliegtuigjes, dat al sinds 2009. Hoegenaamd om de Amerikaanse en Mexicaanse autoriteiten te helpen bij het bestrijden van de (drugs)misdaad. Volgens de Amerikaanse autoriteiten alleen op uitdrukkelijk verzoek van de Mexicaanse regering, om onder andere de moordenaars van de op 15 februari doodgeschoten Jaime Zapata, agent van de Amerikaanse Immigration and Customs Enforcement, en ander drugdealend schorem. Boze tongen spreken van een anti-migratiestrategie, waarbij de Predators Mexicanen opsporen die van plan zijn illegaal de grens over te steken.
Het nieuws dat er stiekem UAV’s boven Mexico vliegen, heeft veel stof doen oplaaien. Niet in de eerste platas, omdat de Mexicaanse grondwet uitdrukkelijk verbiedt dat buitenlandse mogendheden militaire activiteiten op Mexicaanse grondgebied uitvoeren. Critici maken daarom gehakt van de Amerikaanse rechtvaardiging dat de Mexicaanse regering toestemming heeft gegeven. Dat kan de Mexicaanse regering immers helemaal niet, zolang de grondwet niet is aangepast. Daarbij wordt ook de situatie weleens hypothetisch omgedraaid: stel nu dat er onbemande Mexicaanse vliegtuigjes boven Texas en Arizona schorem aan het zoeken waren, terwijl honderden gewapende Mexicaanse douaniers tussen San Diego en New Orleans de freeways afstruinen naar dealers en Amerikanen die illegaal in La Madre Patría willen gaan wonen? Geen Amerikaan die het zou pikken. Typisch stukje gringo-arrogantie, zo wordt gesteld.
The wrong attitude
Amerikaanse inmenging in Mexicaanse aangelegenheden wordt alom een gevoelig punt genoemd. Sinds de VS in 1848 een groot deel van het enorme Mexicaanse grondgebied opslokten (na een oorlog van twee jaar over de annexatie van Texas door de VS), krijgt de gemiddelde Mexicaan hoegenaamd al uitslag van de gedachte aan Amerikaanse militaire aanwezigheid in Mexico. Dat zou dan ook de reden zijn dat zowel Amerikaanse als Mexicaanse regering de drones zo lang geheim zouden hebben gehouden. Boz, een van de betere Engelstalige bloggers in Latijns-Amerika, schreef er onlangs over: “Though it appears easier at first, keeping operations like this quiet due to political sensitivities is the wrong attitude to have. If we regard Mexico as an equal partner and a democracy, then they should be having this debate about US military assistance openly and transparently.” Ook heel wat Mexicaanse commentatoren waren verontwaardigd.
Maar waarom eigenlijk de verbazing? De Amerikaanse en Mexicaanse autoriteiten hebben nog nooit zo intensief samengewerkt als nu op het gebied van veiligheid en criminaliteitsbestrijding. Vele honderden Amerikaanse agenten van de ICE zijn actief in Mexico, net als politietrainers, DEA-agenten, FBI- en CIA-adviseurs, et cetera. Wel is het zo dat daar aan de andere kant van de grens bepaald geen sprake van is. Maar het neemt niet weg dat de samenwerking er al heel lang is en gestaag toeneemt, niet geheel ontoevallig parallel aan de steeds verder escalerende drugsoorlog en de toenemende discussie omtrent illegal migratie in de VS. Drones zijn eigenlijk niet veel meer dan de volgende logische stap. En dat het stil gehouden wordt… Anti-drugsagentschap DEA laat ook echt niet alles zomaar weten.
Gringo go home
De verontwaardiging van analisten daargelaten, blijft de volkswoede over de drones tot nu toe verder uit. Sterker nog, een recente opiniepeiling gaf zelfs aan dat 70% van de Mexicanen voorstander is van de drones. Daar moeten we wel even bij vermelden dat bij slechts 40 Mexicanen de opinie werd gepeild, wat op een bevolking van 112 miljoen Mexicanen wellicht niet helemaal representatief is, maar verdure peilingen hebben we nog niet gezien. En demonstraties in Mexico Stad met woedende gringo go home-spanddoeken blijven vooralsnog ook uit.
Zou het kunnen dat de Mexicanen met de hoge werkloosheid, de slecht draaiende economie, het toenemende geweld, de welig tierende corruptie en het gebrek aan democratische ontwikkeling wel wat anders aan hun hoofd hebben dan zich op te winden over een paar tuigjes uit Modern Warfare 2? Wellicht is het discours over hoe erg Mexicanen nog met een 1848-complex zitten aan revisie toe?
