“All the factors say go, but my heart says no.” Met die woorden kondigde Mike Huckabee zaterdag avond aan dat hij zich definitief niet verkiesbaar zal stellen voor de Republikeinse nominatie in 2012. De voormalige gouverneur van Arkansas, die in 2008 tijdens de voorverkiezingen verloor van John McCain, werd al maanden getipt als een van de grote kanshebbers dankzij zijn steun bij de christelijke social conservatives die de dienst uitmaken binnen de Republikeinse partij. Toch zag Huckabee er geen heil in en bouwde hij een weekend lang toen naar de climax van zijn definitieve bericht dat hij het toch niet gaat doen. Daarmee ligt de race volledig open en is er meer ruimte voor een outsider om potten te breken.
New Hampshire
De voorverkiezingen worden niet in het hele land op hetzelfde moment gehouden. Tussen 1 februari en 31 maart zullen de meeste staten hun voorverkiezingen organiseren, maar traditioneel zijn er vier zogenaamde early states die, omdat hun voorverkiezingen zo vroeg gehouden worden, veel invloed op de uiteindelijke uitslag hebben. Winst in (op volgorde) Iowa, New Hampshire, Nevada en South Carolina maakt aan de kiezers in de andere staten duidelijk dat jij als kandidaat serieus moet worden genomen. Aangezien mensen graag een winnaar steunen, is het momentum van die early states van groot belang tijdens de rest van de voorverkiezingen.
Mitt Romney, na het wegvallen van Mike Huckabee de uitgesproken favoriet voor de Republikeinse nominatie, doet het altijd goed in New Hampshire. Economische thema’s en fiscal conservatism bepalen het politieke debat in die staat en op grond daarvan deed Romney het er in 2008 erg goed en is hij er ook nu favoriet. Bovendien heeft Romney als oud gouverneur van buurstaat Massachusetts het voordeel van een lokale band.
Iowa en South Carolina
In Iowa echter, en in mindere mate ook in South Carolina, heeft Romney een probleem. De social conservatives en vrome christenen in die staten hebben weinig met de draaiende mormoon Romney en steunden Huckabee in grote getale in 2008. Huckabee ging in alle peilingen aan kop in Iowa en heeft geen natuurlijke opvolger nu hij zich niet verkiesbaar stelt. Rick Santorum, Sarah Palin en Michelle Bachmann zijn social conservatives, maar ze zijn ook dermate controversieel dat ze niet de aangewezen kandidaten lijken om Iowa en South Carolina naar zich toe te trekken.
De deur staat dus open voor outsiders om een actieve campagne in Iowa en South Carolina op poten te zetten en voldoende momentum te verzamelen op een serieuze kandidaat te worden. Voorlopig lijkt Tim Pawlenty de meest logische persoon om daarvan te profiteren. Hij heeft een reputatie als gematigde social conservative zonder de zweem van gekte die rond zijn fanatiekere partijgenoten hangt. Bovendien heeft hij de meeste naamsbekendheid onder de outsiders en wordt hij, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Donald Trump, wel serieus genomen door het politieke establishment.
Huckabee had zijn woorden zaterdag nog nauwelijks uitgesproken, of de kandidaten die op de stemmen van zijn aanhang hopen hadden een verklaring uitgestuurd waarin ze Huckabee loofden om zijn jarenlange inzet voor (in aflopende volgorde van relevantie) het christendom, de Republikeinse partij en Amerika. Zelfs door zich niet verkiesbaar te stellen heeft Mike Huckabee een duidelijke invloed op het nominatie-proces van zijn partij. Zijn strak geregisseerde verklaring op zaterdag maakte van Huckabee een absolute Kingmaker, en gooide de Republikeinse voorverkiezingen helemaal open. De contouren van de strijd beginnen zich daarmee steeds duidelijker af te tekenen.
Adriaan Andringa zal tot de presidentsverkiezingen in 2012 regelmatig verslag doen van het Amerikaanse politieke schouwspel.
