De afgelopen weken is steeds meer duidelijkheid ontstaan over het deelnemersveld van de Republikeinse voorverkiezingen voor 2012. Zeker nu Mike Huckabee en Donald Trump zich hebben terug getrokken, lijkt het er op dat de meeste kandidaten zich wel hebben gemeld. Natuurlijk is er nog een kleine kans dat Sarah Palin zich kandidaat stelt, maar voor alsnog houdt de voormalige gouverneur van Alaska zich te veel op de vlakte om een serieuze kandidaat genoemd te worden. De vraag die dan blijft staan is wie er wel tot dat veld behoren waar zoveel Republikeinen ontevreden over zijn, en wat hun kansen zijn.
Mitt Romney
Over Mitt Romney is al veel gezegd en geschreven. Hoewel er veel nadelen aan hem plakken, vooral zijn imago als draaier en zijn historie wat betreft hervormingen in de gezondheidszorg, is hij nog altijd de favoriet voor de Republikeinse nominatie. Hij geniet meer naamsbekendheid dan welke andere kandidaat ook, hij heeft de reputatie van succesvol zakenman en politicus waar veel Republikeinen naar smachten en hij heeft dankzij zijn campagne in 2008 de ervaring en contacten die nodig zijn om een grote campagne op de been te krijgen. Niemand lijkt meer geld binnen te kunnen halen en meer vrijwilligers te kunnen inzetten. Romney zal een antwoord moeten vinden op de aanhoudende verwijten die hij vooral vanuit de Tea Party hoek krijgt, maar lijkt de verkiezingen vooral van zichzelf te kunnen verliezen.
Tim Pawlenty
Met het wegvallen van Mike Huckabee is Tim Pawlenty, tot begin dit jaar gouverneur van Minnesota, ineens een serieuze kanshebber geworden voor de Republikeinse nominatie. Hij doet het goed bij zowel fiscal conservatives als bij social conservatives en lijkt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Huntsman en Romney, een aantrekkelijke kandidaat te zijn voor de conservatieve christenen in staten als Iowa en South Carolina. Hoewel Pawlenty weinig tot de verbeelding spreekt en nog weinig naamsbekendheid geniet, is er ook niet veel op hem aan te merken en kan hij voor veel Republikeinen een acceptabele keuze zijn bij gebrek aan beter. Hij zal een antwoord moeten vinden op de financiële chaos waarin hij Minnesota achterliet, maar lijkt naast Romney op dit moment best of the rest te zijn.
Jon Huntsman
Jon Huntsman, tot een paar weken geleden de Amerikaanse ambasadeur in China, heeft veel mee. Hij heeft als enige kandidaat relevante internationale ervaring als ambasadeur in Singapore en China. Daarnaast heeft hij politieke ervaring als gouverneur van Utah en medewerker in het Witte Huis onder president Reagan, en vader en zoon Bush. Bovendien heeft Huntsman een achtergrond in het bedrijfsleven als CEO van een groot pharmaceutisch (familie) bedrijf. Hij is een gematigde Republikein die zich voornamelijk profileert op de financiële thema’s die nu dominant zijn. Hij is echter ook, net als Mitt Romney, een mormoon die op weinig steun van social conservatives kan rekenen. Boven alles geniet hij echter bijzonder weinig naamsbekendheid. Zijn campagne komt dezer dagen erg traag op gang terwijl hij een enorme achterstand op zijn bekendere opponenten moet goedmaken. Hij zal het slecht doen in Iowa maar kan in New Hampshire en Nevada (zijn buurstaat als Gouverneur waar veel mormonen wonen) proberen de strijd met Romney aan te gaan. Alleen als hij de aandacht van het debat in de partij weet te verleggen naar een meer internationale dimmensie, kan Huntsman een kans maken op de stemmen die nu nog naar Romney lijken te gaan. Makkelijk zal het voor hem echter niet worden.
Newt Gingrich
Gingrich is een absolute veteraan in de partij, die al in de jaren negentig de dienst uit maakte als Speaker of the House. Na jaren aan de politieke zijlijn te hebben gestaan sinds hij het politieke schouwtoneel in 1999 roemloos verliet, pakte hij als eerste kandidaat de handschoen in maart weer op. Voor zijn campagne echter goed en wel is begonnen, hangt Gingrich al in de touwen na enkele opmerkingen die verkeerd vielen bij de partij. Hij viel de financiële plannen van collega Republikein Paul Ryan af op televisie en besteede de afgelopen dagen vooral aan het recht praten wat krom is. Gingrich heeft altijd de reputatie gehad van een ongeleid projectiel, van iemand waar je moeilijk op kan bouwen en die zich weinig van anderen aantrekt. Dat beeld versterkte hij mij zijn uitspraken en daarom zullen niet veel prominente Republikeinen zich achter Gingrich willen scharen. Daarmee lijkt zijn campagne, toch al een long shot, met teveel probelemen van de grond te komen om een echte kans te maken.
Herman Cain
Als enkele van de voorgaande kandidaten outsiders zijn, dan is Herman Cain dat zeker. De pizza-magnaat en bankier heeft nauwelijks relevante politieke ervaring en is vrijwel onbekend bij het grote publiek. Toch kleeft er aan hem ook geen politiek verleden van gemaakte fouten en verloren verkiezingen. Zijn onbekendheid moet hij voor zich laten werken om een imago te vormen dat speciaal bij deze verkiezingen past: het imago van een zakenman die zijn ervaring in de private sector meeneemt naar het Witte Huis en Amerika weer aan het werk zal krijgen. Zonder fanatieke steun van enkele conservatieve media maakt hij echter geen schijn van kans. Geen naamsbekendheid betekent weinig steun van donateurs en vrijwilligers en dus weinig mogelijkheden om meer bekendheid te vergaren. Alleen als een zender als FOX News hem oppakt en actief over het voetlicht brengt uit onvrede met de andere kandidaten, kan Herman Cain een kleine kans toegedicht worden.
Rick Santorum en Michelle Bachmann
Santorum en Bachmann kunnen eigenlijk in één adem genoemd worden. Beiden zijn echte social conservatives die veel steun krijgen binnen een radicale vleugel van de partij, beiden onderhouden nauwe banden met de Tea Party Movement en beiden zijn zo extreem in hun conservatieve opvattingen,dat ze door de meeste gematigde Republikeinen, laat staan de algemene bevolking die in 2012 het eindoordeel moet vellen, niet serieus genomen worden. Michelle Bachmann zit in het Huis van Afgevaardigden namens Minnesota, tevens de thuisstaat van de populairdere Tim Pawlenty, terwijl Santorum namens Pennsylvania zowel in de Senaat als het Huis van Afgevaardigden heeft gezeten. Beiden hebben ze dus enige naamsbekendheid en voldoende politieke ervaring maar daar zullen we nauwelijks op afgerekend worden. Kandidaten die vinden dat abortus zelfs voor slachtoffers van incest en verkrachting illegaal moeten zijn terwijl het op straat dragen van verborgen vol-automatische vuurwapens wel zou moeten kunnen, hebben ook in Amerika nauwelijks kans op het presidentschap.
Mitch Daniels
Er blijft één kandidaat over die veel genoemd wordt: Mitch Daniels. De gouverneur van Indiana weerspreekt voorlopig de ambitie om zich inderdaad kandidaat te stellen maar de roep om zijn kandidatuur wordt steeds luider. Terwijl een groeiende groep Republikeinen in eigenlijk geen van de kandidaten zich echt kan vinden, lijkt Daniels de rijzende ster die, zelfs als hij zich pas in het najaar verkiesbaar stelt, serieus genomen moet worden. Gedurende zijn eerste jaar als gouverneur in 2005 slaagde Daniels er in om de uitgaven van zijn staat met $440 miljoen dollar terug te brengen en zo de financiën van Indiana aanzienlijk te verbeteren zonder ingrijpende lastenverzwaringen. Bovendien was Daniels één van de belangrijkste ambtenaren op wat in feite het federale Ministerie van Financiën is. Daarmee lijkt hij de aangewezen persoon om de boekhouding in Washington weer op orde te krijgen, wat de eerste prioriteit moet zijn voor elke Republikeinse kandidaat. Daniels geniet nog weinig nationale naamsbekendheid en lijkt niet te staan springen om zich verkiesbaar te stellen, maar als hij dat wel doet kan hij op veel steun binnen de partij rekenen. Hoe meer onvrede er leeft over het huidige aanbod, des te groter is de kans dat de partij zich achter een kandidaat schaart die zichzelf laat verkiesbaar stelt. Als Daniels het goed speelt moet hij zeker tot de kanshebbers gerekend worden.
Acht namen zijn er nog over die de strijd waarschijnlijk aan zullen gaan. De komende maandan zullen ze zich vooral richten op het werven van donateurs en vrijwilligers en op de talloze bezoeken aan winkels, restaurants en families in de vier early states. Ze zullen proberen zo min mogelijk fouten te maken waarmee ze een deel van het electoraat van zich vervreemden en ondertussen elke mogelijkheid aangrijpen om zich in de nationale spotlights te werken. Al die tijd voert Obama zonder tegenstand campagne en kijkt hij toe hoe de Republikeinse kandidaten elkaar het leven zuur maken. Het speelvelt tekent zich daarmee af en voorlopig zal Obama niet ontevreden zijn.
Adriaan Andringa zal tot de presidentsverkiezingen in 2012 regelmatig verslag doen van het Amerikaanse politieke schouwspel.
