Wie gaat Tjeenk Willink bij de Raad van State (RvS) opvolgen? Officieel loopt er een sollicitatieprocedure, maar volgens velen is de opvolging eigenlijk een formaliteit. DeJaap heeft de hand weten te leggen op de eerste sollicitatie die naar aanleiding van de vacature bij de RvS is binnengekomen. Het betreft in ieder geval niet minister Donner, die tot nu toe meestal als vanzelfsprekende opvolger van de huidig vicepresident werd gezien.
De Minister van Veiligheid en Justitie
Dhr. mr I.W. Opstelten
Postbus 20301
2500 EH ‘s-Gravenhage
Kenmerk: 2011.15 bs
Bijgevoegd: curriculum vitae
Amsterdam, 8 november 2011
Excellentie, geachte heer Opstelten,
Met deze brief stel ik mij kandidaat voor de functie van vice-voorzitter van de Raad van State. Deze functie zou voor een prachtige volgende stap in mijn carrière vormen. Ik zou het een geweldige eer vinden om een leidende rol te spelen in een orgaan dat in het hart van ons democratische staatsbestel staat.
Ik voldoe naar mijn overtuiging ruimschoots aan de vereisten voor dit ambt… [tekst weggelaten in verband met privacy] … liefde voor ons grondwettelijk bestel die mij politiek actief heeft gemaakt is in mijn beleving de belangrijkste vereiste voor deze functie.
Omdat ik geen vooraanstaande jurist ben, noch openbaar bestuurder, is er een kans dat u deze sollicitatie niet helemaal serieus neemt. Ik geloof oprecht dat ik deze functie uitstekend kan vervullen. Dat betekent niet dat ik er van overtuigd ben dat ik de ideale kandidaat ben. Maar het is mij onbekend of kandidaten die op papier waarschijnlijk beter voldoen aan de vereisten (ik denk dan aan Alexander Rinnooy Kan of Britta Böhler, die ook nog eens vrouw en allochtoon is) zullen solliciteren.
Er is een persoon waarvan ik vrijwel zeker weet dat hij zal solliciteren, uw collega Piet Hein Donner. Het is ongebruikelijk om in sollicitatiebrieven commentaar te leveren op de concurrerende kandidaten, maar in dit geval heb ik geen keuze. Dit omdat de heer Donner de gedoodverfde kandidaat is, maar ook omdat hij in mijn ogen ongewoon ongeschikt is voor deze functie.
Vandaar ook mijn sollicitatie: als mijn tegenkandidaten van het niveau van de heer Donner zijn, dan maak ik hopelijk een goede kans. Als zij van een hoger niveau zijn, dan maak ik een slechte kans, maar dan hoef ik me ook geen zorgen te maken.
Het is u al bekend dat de parlementaire oppositie de kandidatuur van de heer Donner niet steunt, omdat zij van mening is dat de heer Donner “zijn eigen vlees zou mogen keuren”. Dat zou het vertrouwen in de Raad van State kunnen beschadigen. Ook speelt daarbij de verwevenheid een rol van de heer Donner met het vaak constitutioneel controversiële kabinetsbeleid, waarin dhr. Donner vaak een voortrekkersrol heeft. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de recente spoedwet over de kosten van ID-kaarten, die een constitutioneel kanon afvuurde op een financiële mug en de logica van de uitspraak van de Hoge Raad negeerde. De heer Donner staat ook op zijn zachtst gezegd niet bekend als een vooraanstaand intellectueel.
Om dezelfde redenen lijken de meeste leden van de Raad van State zijn kandidatuur ook niet te verwelkomen. Toch zult u in de verleiding staan om de heer Donner voor te dragen aan de ministerraad. U hebt met hem een goede persoonlijke relatie. Het kan voor de efficiency van het overheidsbeleid geen kwaad als de minister van Binnenlandse Zaken de Raad van State gaat leiden. En de gang van zaken tot nu toe zou betekenen dat de regering gezichtsverlies zou lijden als de heer Donner niet voorgedragen wordt. Maar ik ken u als iemand waar onder het soms autoritaire uiterlijk een liberaal hart klopt, en ik weet dat de kwaliteit van onze democratie voor u zeer belangrijk is. U bent ook iemand die regelmatig voor onverwachte maar logische oplossingen kiest. Dit lijkt mij bij uitstek zo’n moment.
Ik vertrouw erop dat u mijn kandidatuur de aandacht zult geven die hij verdient, en dat u mij spoedig zult berichten of er vervolgstappen zullen komen. Ik dank u voor uw tijd en aandacht.
Met de volste hoogachting,
Michael Blok
