De discussie rondom de geuzennaam van Ajax steekt zo nu en dan de kop op. Ajacieden – Frits Barend en Uri Coronel daargelaten – zijn trots op hun bijnaam en scanderen graag uit volle borst Joden Joden. Net als bijvoorbeeld FC Groningen, maar ook PSV en De Graafschap hun helden graag toezingen middels het weliswaar simplistische, maar uiterst effectieve boeren, boeren. Niets aan de hand, zou je denken. Maar toch is de discussie door toedoen van Het Legioen weer eens actueler dan ooit.
Mijn vriend Frank
Een vriend van me luistert naar de naam Frank. Frank woont bij zijn ouders op de boerderij in een klein boerendorpje in het oosten van het land. Zelf woon ik in Amsterdam, midden in de grote stad. En toch is Frank een jood en ben ik een boer. We hebben een half jaar samen in het buitenland gestudeerd en ik kan u geruststellen: Frank droeg in die periode geen keppeltje, vertrok nimmer richting de Synagoge en kookte weliswaar uitstekend, maar verre van koosjer. U mag het hem vragen: hij zag mij niet bij dag en dauw mijn koeien melken en ook de graanvelden in het dorre Spanje zijn niet door mij besproeid.
Ajax en FC Groningen
Bovenstaande vraagt om wat uitleg. Hoewel je bij de geografische kenmerken van Frank en ondergetekende wat anders zou denken, is Frank fan van Ajax en ik van FC Groningen. Ik ben geboren in het Noorden en al zo’n vijftien jaar trouw bezoekers van de provinciale trots. Frank daarentegen komt uit een gezin dat geen verstand heeft van voetbal.
Otto Frank
Ik noem Frank wel eens gekscherend Otto Frank. Niemand omdat ik iets tegen joden heb. Niet omdat ik antisemiet ben. Maar gewoon, omdat ik het een leuk woordgrapje vind. Omdat mannen onder elkaar soms grapjes maken die misschien wellicht eigenlijk niet kunnen, maar daarom toch juist grappig zijn. Omdat Otto Frank joods was, Frank binnen supporterskringen als jood door het leven gaat en hij toevallig Frank heet. Daarom.
Barend en Coronel
De vaak herhaalde oproep van bijvoorbeeld Frits Barend en Uri Coronel om toch vooral te stoppen met de geuzennaam Joden werkt averechts. Ajaxsupporters zijn trots op de bijnaam van hun van oorsprong joodse vereniging. Hoe vaker er wordt gevraagd ermee te stoppen, hoe vaker de kreet zal worden gebruikt door de Amsterdammers. Over een superboer van De Graafschap of een koempel van Roda JC heb ik nog nooit iemand zich druk horen maken.
Wie niet springt is een jood is antisemitisme, wie niet springt is een boer is kolderiek. Bij alle joden zijn homo’s staan er zelfs twee groepen op de barricade, terwijl bij alle boeren zijn homo’s de KRO het concept van z’n bestbeken programma aanpast. Volgt u het nog?
Jodenjacht
En ja, de scheidslijn is dun. Flinterdun. De Jodenjacht waarover wordt gezongen doet sterk denken aan de Holocaust en razzia’s uit de Tweede Wereldoorlog. Dat kan en mag niet, ben ik volledig met de grote meerderheid eens. Maar tegelijkertijd weet iedereen dat het een knipoog is naar de uitglijder van Lex Immers, destijds nog in dienst van ADO Den Haag. En toentertijd was vriend en vijand het met elkaar eens dat het weliswaar veel te ver ging, maar dat Lexie Lexie toch zeker geen jodenhater is.
Nuance
Bovendien zit er een duidelijke nuance in verschillende voetbalsongs. Hamas hamas joden aan het gas impliceert een directe link met WOII en is daardoor in mijn ogen terecht strafbaar. De Jodenjacht van Lex Immers was ondoordacht en ongelukkig in een moment van euforie, zonder daarbij een directe link naar de oorlog of bevolkingsgroep. Echter, de Jodenjachtversie van het Legioen is doordacht en daardoor, hoewel het door de bril van de voetbalgemeenschap moet worden bekeken, een stuk bezwaarlijker. Met de geuzennaam Joden is tot slot helemaal niks mis. Het is een liefkozende benaming van de eigen supporters en hoort bij de geschiedenis van de voetbalclub Ajax. Dat een liedje over kakkerlakken minder aversie van de maatschappij oplevert, wil niet zeggen dat de strekking ervan niet hetzelfde is: het plagen en uitdagen van de tegenpartij. Niets meer en niets minder.
CC Foto: JanB46