Het is conference season in het Verenigd Koninkrijk. De drie grote partijen houden in achtereenvolgende weken hun vierdaagse congressen, waar duizenden politici, journalisten en lobbyisten samen komen. Ze zetten de toon voor het nieuwe politieke seizoen, en zijn cruciale graadmeters voor partijleiders. Congressen kunnen politiek leiders maken of breken. Na goede optredens van zijn tegenstanders, wacht David Cameron, premier en leider van de Conservatives, deze week de moeilijke taak om niet als verliezer uit de strijd te komen.
Lib Dems
Twee weken geleden trapten de Liberal Democrats af. Het gaat niet goed met de ‘Lib Dems’, die voor het eerst aan de macht mogen proeven aangezien ze in 2010 een coalitie vormden met de Conservatives. Een coalitie is een unicum in de Britse politiek. Het electoraat is niet bekend met de onvermijdelijke compromissen en gebroken beloften die hierbij horen. Als kleinere coalitiepartner hebben de Lib Dems veel van hun programma moeten inleveren. Ze betalen daarom een hoge prijs voor de macht. In recente peilingen scoren de Lib Dems zelfs slechter dan het eurofobe UKIP van Nigel Farage. Slechte peilingen betekenen in de politiek vanzelf dat de leiderschapsvraag op tafel komt. En dus verwachtten veel analisten dat de messen vorige week geslepen waren tijdens de conventie in Brighton. Dit is immers de partij die voormalig leider (en alcoholist) Charles Kennedy op weinig gracieuze manier bij het grofvuil zette.
Het bleef echter bij speculatie, en dat kwam niet in de laatste plaats door leider Nick Clegg. Hij deed in aanloop naar de conventie iets unieks voor een politicus: hij bood zijn verontschuldiging aan voor de grootste gebroken belofte van zijn partij, namelijk dat de Lib Dems het collegegeld niet zouden verhogen. Maar studenten betalen sinds het aantreden van Cameron en Clegg drie keer zo veel. Zijn verontschuldiging werd een hit op YouTube en haalde de angel uit het probleem. Die eerlijkheid over wat het betekent om compromissen te moeten sluiten, bood hem bovendien de mogelijkheid om ‘eerlijk’ te zijn over wat de Lib Dems wél hebben bereikt sinds ze aan de macht zijn. Zijn speech over het volwassen worden van zijn partij viel daarom in betere aarde. Clegg overleefde daarmee het congres, zijn positie werd zelfs versterkt.
Labour
Vorige week was het de beurt aan de Labour Party. In die partij werd in 2010 Ed Miliband – het slissende broertje van David die door velen gezien werd als gedoodverfde opvolger van Gordon Brown – dankzij het immens gecompliceerde interne kiessysteem onverwachts gekozen tot partijleider. Hij had dit grotendeels te danken aan de vakbonden, die massaal kozen voor de iets linksere Ed. Het was een overwinning van ‘oud links’ over het New Labour van Tony Blair. Ed begon daarom op achterstand. Grote delen van zijn partij zagen tot hun afgunst dat de gematigde David, die als Minister van Buitenlandse Zaken onder Brown een prima indruk had achtergelaten, werd gedegradeerd tot de back benches. Voor de media vormde Ed met zijn klungelige voorkomen een makkelijk doelwit. Zijn impopulariteit was voor de Conservatives zelfs reden om een satirische campagne te starten om hun zwakke tegenstander in het zadel te houden.
Miliband groeide echter in zijn rol, en won steeds meer respect binnen en buiten zijn partij. Hij creëerde afstand van de vakbonden door stakingen af te wijzen, en bleek samen met financiële sidekick Ed Balls succesvol in het presenteren van een Keynesiaans alternatief voor de bezuinigingen van Cameron en Minister van Financiën Osborne. Zijn uitstekende ‘One Nation’ speech afgelopen dinsdag was de vervolmaking van Miliband als serieus alternatief voor Cameron.
Conservatives
Deze week komen de Conservatives samen. Traditioneel is het handig om als laatste te confereren. Maar Cameron loopt het risico dat het beeld dat blijft hangen is, dat hij overschaduwd wordt door zijn tegenstanders. De Britse economie is niet vooruit te branden en steeds meer kiezers plaatsen vraagtekens bij de botte bijl waarmee de Conservatives het ambtelijk apparaat, de sociale zekerheid en de <emte lijf gaan. De euroskeptische flank roert zich vanwege Camerons compromissen in Brussel. En Boris Johnson, de invloedrijke burgemeester van Londen en door velen gezien als opvolger van Cameron, zette de zaak verder op scherp. Cameron moet er daarom staan deze week. Zijn opponenten Clegg en Miliband overleefden in roerige tijden. Voor Cameron zou een zwak optreden op het congres kunnen betekenen dat dat voor hem steeds minder vanzelfsprekend is.
Maurits Hekking is politiek adviseur van wethouder Alexandra van Huffelen in Rotterdam van beroep, en anglofiel van overtuiging.
