Mensen houden van spelen. Kaartspelen, computerspelletjes, bordspelen, Olympische spelen. Sport en spel bieden vrolijkheid, opwinding, ontspanning en doen een beroep op het menselijk vernuft. Sport daagt de speler uit beter te worden dan-ie tot nu toe was: de tegenstander te slim af zijn, een truc gebruiken die nog niemand kent, extra veel oefenen op die ene techniek en dan winnen. Want wie wint is de held waarvoor iedereen applaudisseert. Mensen houden van winnaars. Toch verloor Lance Armstrong vandaag zijn zeven Tourzeges en wordt hij levenslang verbannen uit de wielersport.
Valsspelers
Bij spel hoort ook vals spel: de tegenstander met oneigenlijke middelen om de tuin leiden, de spelregels net even anders toepassen, een bocht afsnijden, buiten de lijntjes kleuren. Winnen terwijl je misschien niet de beste bent maar toch held wordt. Beroemd en rijk. Pas na ontmaskering verliest de valse held de liefde van het volk. Want dat vinden sportliefhebbers niet leuk, die zitten niet te wachten op gevallen helden. Met een ontmaskerde winnaar kunnen we niet zoveel. En met een nieuwe winnaar die oorspronkelijk tweede werd, kunnen we helemaal niks.
Met Armstrong de afgrond in?
De wielersport en de wielerliefhebber zitten met dit probleem. Al jaren. De ene dopingzondaar na de andere legt een bekentenis af. We verwerken de teleurstelling, weten dat de valsspelers niet meer mogen meedoen en kijken uit naar de volgende wedstrijd. Maar nu USADA het bedrog van grote held Lance Armstrong heeft blootgelegd dreigt die teleurstelling alle zin in vrolijkheid, opwinding, ontspanning en applaus weg te vagen. Sleurt Armstrong de professionele wielersport mee in zijn val?
Voor de Rabobank was de maat vol. Zoveel vals spel is niet goed voor het imago van een commercieel bedrijf dat betrouwbaarheid wil uitstralen, het is tenslotte een bank die deel uitmaakt van een bedrijfstak die de halve wereldeconomie aan de rand van de afgrond heeft gebracht.
Maar sponsorgeld is de enige bron van inkomsten voor de professionele wielersport. Je hoeft geen kaartje te kopen om langs het parcours te staan. Andere inkomsten zijn er dus niet. Betekent het vertrek van Rabobank als hoofdsponsor dat de wielersport in vrije val raakt? Nike en Skoda haakten ook af. Zullen meer grote sponsors vertrekken? Misschien, maar fietsenmaker Giant staat al klaar om de Raboboedel in te lijven.
Biecht, straf en vergeving
Vandaag nam de UCI de sancties van USADA over. Armstrong verliest zijn zeven Tourzeges en wordt levenslang verbannen uit de wielersport. Volgens UCI-voorzitter Pat McQuaid heeft de wielersport weldegelijk een toekomst maar dan mag een schandaal als dit nooit meer voorkomen. Wat moet er gebeuren om een frisse doorstart te maken? Mensen die van spelen houden zijn meestal ook wel bereid te vergeven als dat nodig is. Nu is de wielersport een katholieke sport, dus daar zou na de zonde het systeem van biecht, straf en vergeving in werking moeten treden. Pas na verschoning en straf kan er een streep onder het verleden en kan de wielerwereld verder.
Maar er zijn nog veel ontkenners. Wanneer komt de verlossende biecht? Armstrong is nu gestraft en kan niet tegen zijn verlies, dus van hem hoeven we voorlopig geen bekentenis te verwachten. De vraag is nu wat doet die andere hoofdrolspeler, Johan Bruyneel? Hij zal binnenkort voor de arbitragecommissie verschijnen. Wat wordt zijn verweer? Of komt hij tot inkeer? Geeft hij toe en bevrijdt hij de wielersport en de -liefhebber uit deze knellende greep van teleurstelling?
We wachten het in spanning af.
Monique Huijdink is wielerliefhebber en co-auteur van het boek Thuis voor de Tour dat in mei 2013 verschijnt bij uitgeverij Nieuw Amsterdam.
