Het Duitse Constitutionele Gerechtshof buigt zich deze week over de vraag of de Europese Centrale Bank (ECB) onrechtmatig handelt door invoering van het Europese Stabiliteits Mechanisme (ESM).
De vraag die op tafel ligt, is of het opkopen van staatsobligaties van noodlijdende landen door het ECB wel geoorloofd is. Volgens Jens Weidmann, de president van de Deutsche Bundesbank, overschrijdt de ESB haar bevoegdheden en maakt het zich schuldig aan ‘verboden financiering’.
Het gaat niet alleen om het huidige beleid onder toezicht van president Mario Draghi, maar ook over het beleid onder verantwoordelijkheid van oud-president Jean Claude Trichet. Onder zijn supervies werden er voor 230 miljard euro aan staatobligaties van de zorgenkindjes in het zuiden van Europa overgekocht.
De Duitsers hebben daar in feite helemaal niets over te zeggen. Maar het zijn wel de Duitse belastingbetalers die grotendeels de financiering van de Griekenlanden en de Spanjes van dit continent mogelijk maken. Bovendien kan het Duitse constitutionele Hof, als het van mening is dat hier iets onrechtmatigs gebeurt, de zaak doorverwijzen naar het Europese Gerechtshof, en dan hebben we een zaak.
Ter verdediging wijst het ECB er bij de Duitse Hof op dat het opkopen van staatsobligaties niet onbeperkt is, maar dat er wel degelijk grenzen aan deze vorm van staatssteun zijn gesteld.
Het feit dat het ECB hier zelf op wijst is belangrijk omdat deze begrenzing nooit officieel is vastgelegd. Door er zelf op te wijzen bindt het ECB zich aan een regel waarvan het de vraag was hoe binden die was.
Daarmee lijkt de Deutsche Bundesbank alvast de eerste slag te hebben gewonnen.