In Frankrijk doen ze niet zo moeilijk over buitenechtelijke avonturen van hun politici. Een alfaman moet daar nu eenmaal een geboren verleider zijn. Maar zoals Dominique Strauss-Kahn ontdekte, vinden ook de Fransen dat er wat dit betreft wel degelijk grenzen zijn. TPO-Corresprondent Willem van Ewijk beschouwt de kwestie.
Nu zal seksueel gedrag wel niet zo snel het belangrijkste verkiezingscriterium zijn (dat is aan de sociaalpsychologen), maar iemand die geheel tegen de seksuele moraal van een land ingaat, zal de kiezers niet het gevoel geven dat hij in staat is om hen te vertegenwoordigen.
Een goed voorbeeld hiervan is John Edwards, die in 2008 zijn kandidatuur in de presidentiële voorverkiezingen bij de Democraten opgaf nadat bleek dat hij zijn aan kanker lijdende echtgenote had bedrogen met een serveerster.
En daarmee zijn we aangekomen bij de vraag of de Fransen wel zo vaak vreemd gaan en wel zo seksueel actief zijn als hun presidenten. Kortom, tijd voor een inventarisatie van de Franse seksuele moraal.
Het weekblad Marianne publiceerde dit voorjaar een onderzoek naar overspel, met ‘Vreemdgaan, een nieuwe trend?’ als titel. Uit een peiling van het onderzoeksbureau Ipsos voor Gleeden, de in Frankrijk populaire datingsite voor gehuwde vreemdgangers, bleek dat 37 procent van de Fransen weleens vreemd is gegaan – of dat zou kunnen doen.
Maar een peiling van de sociologe Charlotte Le Van wees uit dat er een stuk minder vreemdgegaan wordt. In het afgelopen jaar zou slechts 3,6 procent van de Franse mannen en 1,7 procentvan de Franse vrouwen seks hebben gehad met een ander dan hun partner.
Volgens Le Van is de tolerantie tegenover vreemdgaan ook steeds lager. Onderzoeker Pierre Bréchon bevestigt dit en zegt dat jongeren steeds meer waarde hechten aan ‘trouw’ binnen een relatie: in de jaren tachtig vond nog maar de helft van de Franse jongeren dat, tegenover 80 procent nu.
Bréchon zegt dat Fransen meer in koppels leven en het stichten van een gezin belangrijk vinden. Dit staat in contrast met de jaren zeventig, toen het gezinsleven en alles eromheen nog als een belemmering voor de persoonlijke vrijheid werd gezien.
Sinds die tijd nam het aantal echtscheidingen flink toe. Uit een peiling van het demografische instituut Ined, gepubliceerd in Le Figaro, bleek dat in 2010 ruim 10 procent van de huwelijken strandden. Begin jaren zeventig was dat nog 4 procent.
Deze percentages liggen stukken lager dan in de VS (waar de helft van de huwelijken stukloopt) en Nederland (één op de drie). Het hervonden belang van het gezin wordt bevestigd door de demografen Hervé Le Bras en Emmanuel Todd. In hun recente boek Le mystère français schrijven ze dat er in Frankrijk een ‘postkatholiek model’ heerst.
De traditionele stamfamilie, waarbij neven en nichten bij grootouders en overgrootouders in de buurt woonden, heeft plaatsgemaakt voor de kernfamilie van vader, moeder met twee kinderen. Een Franse politicus zal dus rekening moeten houden met familiewaarden.
Verder verschilt de seksuele activiteit van de Fransen sterk per politieke partij. Volgens een peiling die het onderzoeks bureau Ifop rond de Franse presidentsverkiezingen van vorig jaar, zouden de aanhangers van Nicolas Sarkozy gemiddeld 6,7 keer per maand seks hebben, terwijl de aanhangers van links met 7,7 keer en extreem links met 7,8 keer dichter bij het Frans gemiddel de van 7,8 zouden liggen.
Extreemrechtse kiezers zouden het zo’n acht maal per maand doen. Aanhangers van de rechtse partij UMP zouden in hun leven gemiddeld zeven sekspartners hebben, terwijl linkse Fransen er negen hebben en een aanhanger vanextreemrechts zelfs tien. Dat zijn er twee meer dan het Franse gemiddelde.
Thuis
Hoewel een socialistische kandidaat op seksueel gebied best wat vrijer zou mogen zijn dan een rechtse kandidaat, lijkt het onwaarschijnlijk dat hij zich tijdens zijn campagne over zijn erotische avonturen zal uitlaten. Want het belangrijkste van de seksuele moraal in Frankrijk is dat de daad thuis gebeurt, achter gesloten deuren.
Publiek en privé worden niet gemengd. Dit onderscheid is deel van het seksueel contract tussen de burgers onderling, en tussen de burgers en hun politieke leiders. Franse presidenten zijn dus ook niet chantabel op basis van hun seksualiteit. François Mitterrand kon een tweede gezin hebben, en Jacques Chirac stond bekend als ‘meneer tien minuten inclusief douche’.
Maar zodra een Franse politicus deze wet overtreedt, is de daad niet langer privé. Bovendien: als hij de wet overtreedt, toont hij zijn zwakte door het onvermogen om zich aan de republikeinse regels te houden. En hier ligt de verklaring voor de val van Dominique Strauss-Kahn.
Dit artikel was eerder te lezen in het persoonlijke kanaal van Willem van Ewijk bij DNP.
