Het was in ieder geval een verfrissend geluid van Jelena Isinbajeva. De Russische wereldkampioen polsstokhoogspringen kwam afgelopen week in het nieuws met haar mening dat sporters zich bij de Olympische Spelen in Sochi aan de Russische wet moeten houden en dus geen propaganda voor homoseksualiteit mogen maken. Zij is er tegen dat atleten hun nagels lakken in de kleuren van de regenboog om homo’s in Rusland een hart onder de riem te steken. Dit zou respectloos zijn naar de Russische bevolking.
Het is een nieuwe episode in de discussie hoe we om moeten gaan met de Olympische Spelen in Sochi. Mag daar geprotesteerd worden? De wereldkampioene polsstokhoogspringen werd meteen gekapitteld door atleet Nick Symmonds die haar mening wereldvreemd, ouderwets en discriminerend vond. Nu is de mening van Isinbajeva dat natuurlijk ook, maar voor het debat is deze ook zinvol. De kwestie rond Sochi laat veel zien over de strijdlust van homo’s anno nu.
De atlete trapt de ene na de andere open deur in. De Russische samenleving is verstikkend ouderwets en traditioneel en daarom is de positie van homo’s altijd lastig geweest. Rusland is ook een soevereine staat: men maakt er wetten en voert die uit. Hoewel we ernstig kunnen twijfelen of Rusland een democratie is, weten we wel dat de anti-homowet op aanzienlijke steun van de Russen kan rekenen. We kunnen lang praten of deze wet goed is en of deze de mensenrechten schendt, maar de kans dat Rusland naar het Westen gaat luisteren is minimaal.
Dat hoeft geen reden te zijn je neer te leggen bij de Russische situatie. Een idee is om bij de Spelen ‘propaganda’ voor homo’s te gaan maken: ‘sporters moeten zich uitspreken over de mensenrechten van homo’s in Rusland!’ Dit moet volgens velen mogelijk zijn en Rusland mag in de periode van de spelen dit soort ‘propaganda’ dan ook niet bestraffen. Dat zouden immers precies de straffen zijn die we Russische homo’s ook niet gunnen.
Dit pleidooi om de homowet tijdelijk buiten werking te stellen laat zien hoe men in het Westen voor de roze zaak wil demonstreren. De samenvatting is: ‘het moet wel leuk blijven’. We organiseren demonstraties in Amsterdam als Poetin op bezoek komt, we lakken onze nagels in alle kleuren van de regenboog (en later toch maar weer niet) en doen allerlei oproepen. Vrouwen geven elkaar kusjes. Het blijft allemaal ongevaarlijk en het heeft nooit nare, persoonlijke consequenties.
Jelena Isinbajeva wijst ons op een simpele waarheid: Rusland gaat over haar eigen beleid. Het zou heel raar zijn als een wet die dagelijks in Rusland geldig is, niet zou gelden als er wat Westerse sporters langskomen. En dus moet de Russische overheid de homowet gewoon handhaven tijdens de Spelen. De sporters zijn te gast en de gastheer wil geen ‘propaganda’ zien. Daar horen gasten zich aan te houden. Dat is respectvol naar een samenleving waar men homo’s definieert als afwijkend.
Als je voor dat Russische standpunt geen respect hebt, is dat goed te begrijpen en moet je vooral protesteren in Sochi. Als gedachtenexperiment: Ireen Wust zwaait met een regenboogvlag. Dat doet zij onder de harde Russische condities. Internationale cameraploegen zullen haar arrestatie om ‘lesbische propaganda’ genadeloos vastleggen en dit zal de discussie over de Russische homowet verder aanzwengelen. Er zal een diplomatieke rel ontstaan over het maandenlange proces tegen propagandamaker Wust en zij zal een internationale ster worden in het rijtje Pussy Riot en Femen. Er zal heel veel gepraat worden over straffen voor homo’s om niets, en dat is misschien wel precies wat er nodig is.
Laat atleten in Sochi protesteren en Rusland ze onder grote media-aandacht arresteren en berechten. Toch geloof ik niet dat dit gaat gebeuren. Waarom gaat lekkertje Nick Symmonds niet in roze string in Sochi de straat op om een arrestatie uit te lokken? Het antwoord is: het moet natuurlijk wel leuk blijven.
Chris Aalberts protesteert alleen bij ThePostOnline. Lekker vanuit zijn luie stoel.
