Ik ben schuldig. Als klein jochie heb ik me regelmatig aan de zwarte schmink gewaagd, vergezeld van een mooi door oma aan elkaar genaaid Pietenpak. Ik vond het namelijk wel hele toffe gasten, die Zwarte Pieten. Beetje acrobatiek, altijd grappen maken en een zak met snoepgoed op de rug… het leukte het feest wel lekker op, die Sint was ook maar een saaie ouwe vent natuurlijk. Ik heb niet het idee dat dit jaarlijks terugkerende festijn mij op enige wijze negatieve denkbeelden over andere rassen heeft bijgebracht.
Laten we niet weer beginnen over dat schoorsteen verhaal, of dat Piet nu een slaaf is of niet, en andere oeverloze discussies waar we nooit uit gaan komen. Laten we het maar gewoon eerlijk toegeven… Zwarte Piet is – of is in ieder geval gebaseerd op – een karikatuur van een neger. Niets meer en niets minder. De echte vraag is of dat een probleem is. Veel Amerikanen – die schijnen de grootste problemen te hebben met ons Sinterklaasfeest – vinden het puur racisme.
Vanuit Amerikaans oogpunt bezien kan men zich daar ook nog iets bij voorstellen. Maar in Nederland heeft het Sinterklaasfeest of Zwarte Piet helemaal niets met racisme te maken. De hele discussie stoort omdat het Sinterklaasfeestvierders die niets met racisme op hebben nu forceert in zwart/wit termen te denken. En daardoor heeft de politieke correctheid exact het omgekeerde effect van wat het zegt te willen bereiken.
In Thailand, waar ik op dit moment woon, hebben we een tandpasta die oorspronkelijk ‘Darkie’ heette. Met als logo een karikatuur van een zwarte man met hagelwitte tanden. Een zwart gezicht heeft nu eenmaal meer contrast met witte tanden, dus niet onlogisch toch? Toen een Amerikaans bedrijf dit merk opkocht veranderde het vrij snel in ‘Darlie’. Het logo is echter, enigszins aangepast, gebleven.
Er is ook een merk van zwabbers hier wat de politiek correcte gemoederen danig in beweging brengt. Het merk heet ‘Black Man’ en gaat vergezeld van een afbeelding van een zwart mannengezicht. Snel onderzoek leert ons dat de zwabber is uitgevonden door een man met zwarte huidskleur, Thomas W. Stewart. Is de merknaam dan een ode aan- of racisme? Het is maar hoe men er voor kiest dit te interpreteren. Natuurlijk staan de blogs vol met commentaren van met name Amerikanen en Engelsen die dit veroordelen. Men kan zich echter afvragen waarom een fabrikant er voor kiest zijn product met zwarte mensen te associeren om het aan de man te brengen. Wellicht ligt de negatieve associatie met ‘zwart’ hier alleen bij de zogenaamd politiek correcte club?
Politieke correctheid is de meest subtiele – en daardoor de meest gevaarlijke – vorm van racisme. Het belemmert analyse van een situatie, omdat men niet naar inhoud kijkt maar naar de verpakking. Degenen die het Sinterklaas feest aanvallen gaan volledig voorbij aan de inhoud en beleving van dit feest wat absoluut niets met racisme te maken heeft. En voor de kritische Amerikanen wil ik het volgende nog even meegeven: jullie hebben een populair verf merk wat ‘Dutch Boy’ heet. Het logo bestaat ook uit een karikatuur: een blank ventje met blond haar. Het is maar goed dat de oorspronkelijke bewoners van Nederland niet zwart zijn. In dat geval hadden jullie het racisme genoemd.
