Dat voetballen best lastig is, ondervind ik sinds kort. Zonder enige ervaring ben ik dit seizoen begonnen met zaalvoetbal en mijn team verliest met 8-1, 17-0 en zelfs 24-2. Eerlijk is eerlijk: we bakken er niets van. Gelukkig bestaan er nog voetbalgames. Af en toe de illusie voorgeschoteld krijgen dat scoren makkelijk is geeft een mens moed, en FIFA 14 voorziet daarin. Want hoe realistisch en ingenieus Electronic Arts de voetbalreeks ook probeert te maken, FIFA is een ‘feelgoodgame’.
Dat begint allemaal met het voetballen an sich. Met een beetje oefening behaal je al snel een acceptabel niveau. Vliegensvlugge aanvallers afstoppen en ballen kneiterhard in de kruising schieten kost daarentegen wat meer moeite. Ook al oogt het soepel op het scherm, het is hard werken. Daardoor voelen doelpunten heel vaak als een beloning van jouw kunnen, niet als toevalligheidjes. Het is deze volledige controle die je krijgt waarmee aartsvijand Pro Evolution Soccer een paar jaar geleden van de voetbaltroon is gestoten.
De carrière is hét voorbeeld van het jongensboek dat FIFA is. Hoofdstuk 14 doet in dat opzicht niets onder voor de voorgangers: je krijgt nog steeds alle kansen om een team uit de derde divisie te laten schitteren in de hoogste regionen. Of je nou het hele team managet of het verhaal doorloopt als één enkele speler, het zijn allebei interessante invalshoeken.
Een beetje vervelend is alleen dat de basis onder je loopbaan als manager volledig is weggeschopt. Waar de ‘carièremodus’ namelijk tekortschiet, is in het nieuwe transfersysteem. Niet langer kun je simpel zoeken naar de beste speler voor een bepaalde positie; je zult moeten scouten. Dat houdt in dat je scouts aanneemt, hen bepaalde spelerscriteria meegeeft, vliegtickets voor hen boekt en vervolgens wekenlang wacht totdat ze spelers gevonden hebben. Of de talentjes ook daadwerkelijk goed zijn? Dat wordt pas duidelijk als je de scout een speler intensief laat volgen, wat óók weer een paar weken kost. Het kopen van spelers is daardoor tijdrovend, onoverzichtelijk en eigenlijk gewoon kut.
Gelukkig bestaat er dan nog ‘FIFA Ultimate Team’, zeggen sommige fanatici. Maar waarom je daarvoor FIFA 14 zou kopen? Er is nauwelijks iets veranderd ten opzichte van FIFA 13. ‘FUT’ – EA-jargon voor deze modus – kent in deeltje 14 iets minder gedoe met contracten, maakt spelers loyaler als je ze direct koopt en laat je zoeken op de namen van spelers. Nuanceverschillen, meer zijn het niet.
Voor de incidentele speler zijn het daarom nog steeds de potjes samen met (óf tegen) anderen die het leukst zijn. In de carrièremodus heb je op een gegeven moment wel door hoe je een verdediger om de tuin leidt of wanneer je de keeper moet laten uitkomen. Tegen menselijke tegenstanders is het voetballen onvoorspelbaar en daarom ontzettend interessant.
Bovendien passen de spelersselecties zich aan aan de echte wereld. Zo vormde de opstelling van Ajax tegen FC Barcelona de dagen erna de basis voor de startopstelling in de game. In de grote competities worden de ‘ratings’ van de spelers gebaseerd op hun vertoonde spel. Alleen de blessures worden niet meegenomen naar de virtuele wereld, wat maar goed is ook. Het is fijn om die wedstrijd tegen Barcelona over te doen met óók nog Siem de Jong erbij.
Nieuw is het echter niet. Net zoals 90% van het spel niet nieuw is. Zelfs de eeuwige pijnpunten zijn dit jaar weer van de partij. Het commentaar van Evert ten Napel en Youri Mulder is bij vlagen net zo schrijnend als de degradatie van Willem II afgelopen jaar (Ik pink even een traantje weg, snif! – red.). Dat ligt niet alleen aan de tientallen clichés waarmee de analytici de stiltes vullen, de technische onvolkomenheden zijn net zo vervelend. Soms laat zich dat samenvatten tot de verkeerde uitspraak op het verkeerde moment, andere keren worden hele ploegen(!) door elkaar gehaald.
Een ander probleem dat al langer speelt, is dat de virtuele hoofden van veel spelers als een tang op een varken slaan. Alleen de bekendere voetballers hebben een herkenbaar hoofd; met de rest kun je een behoorlijk lastig raadspelletje spelen. Het zijn deze zaken die jaar in, jaar uit irriteren, maar die ondertussen blijkbaar een cultstatus genieten op de EA-burelen. Anders zouden ze na jarenlang gekwakkel wel verbeterd zijn. Toch?
Toegegeven, het went. Daardoor lijdt het voetballen er niet onder. Het is als die lelijke moedervlek op je voorhoofd die er al jarenlang zit, maar waarmee je ondertussen wel vrede hebt. Het rotste van FIFA 14 zijn daarom niet die constante tekortkomingen. Het rotste is de nieuwe transfermarkt, want daarvan ondervindt het voetballen wel last. Als die eruit gesloopt kan worden in het volgende deel, wordt de reeks ook weer interessant voor de carrièrefanaten.
Toch kan op dit moment maar één conclusie worden getrokken: FIFA 14 vernieuwt nauwelijks en voert zelfs een verslechtering door. Hoe fijn het voetballen ook is, hoe goed het online spelen ook werkt: het spel biedt te weinig ten opzichte van het vorige deel. Als je als uitgever elk jaar een vervolg uitbrengt, dan is het niet gek dat recensenten hun oordeel baseren op vergelijkend warenonderzoek. EA heeft dat niet beseft, ziet de wet van de remmende voorsprong werkelijkheid worden óf is gewoon ontzettend lui.
SCORE:
FIFA 14 is gemaakt door Electronic Arts en is verkrijgbaar voor de pc, de Playstation 3 en 4, de Xbox 360 en de Xbox One (tegen de tijd dat die in Nederland te koop is). Ook de Nintendo 3DS, PSP, PS Vita, Playstation 2 en Wii hebben een eigen versie, maar daarin zijn alleen de teams geüpdatet ten opzichte van FIFA 13. PEGI geeft het spel een 3+-rating, omdat het ‘geen schadelijke elementen’ bevat.
Wil je – om wat voor reden dan ook – contact opnemen met Bits? Stuur een mailtje naar [email protected], of volg Bits op Twitter: ‘@Bitspost’.
