“Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”, zo luidt een Nederlandse uitspraak. Nederlanders zijn recht voor de raap en ze vertellen je snel de waarheid. Dit geldt zowel privé (we zijn een ruziënd volkje) als zakelijk. Met onze volksaard lossen we snel problemen op. Het poldermodel komt niet voor niets uit Nederland. We zeggen het vaak: als we niet zo’n directe en open manier van werken hadden gehad, dan zou de helft van het land door de zee overspoeld zijn.
Het is in die kleine dagelijkse dingen dat het Nederlands ondernemerschap te prijzen valt, dacht ik. Als leidinggevende van een tennisballenproducent, was ik gedurende een paar maanden verantwoordelijk voor het verbeteren van de werkomstandigheden op ons Nederlandse kantoor. Om meer te weten te komen over verschillende manieren van werken besloot ik op bezoek te gaan bij onze filialen in Frankrijk en de Verenigde Staten.
In Frankrijk zag ik dat onze collega’s zich te veel opsloten in hun kamertjes. Toen ik met medewerkers sprak aarzelden ze aanvankelijk om me openlijk te vertellen wat de reden was voor deze afzondering. Maar al gauw bleek dat de oorzaak in de wat afstandelijke benadering door het leidinggevend personeel lag. Managers kwamen erg bot en soms zelfs gemeen over. Hierdoor durfden werknemers niet meer over fouten te spreken die ze in hun werk maakten. Collega’s gingen zich verstoppen door vaak wel een uur per dag over het internet te surfen. Het gevolg was dat de problemen groter werden, de leidinggevenden geïrriteerder en de werknemer banger.
Ik schrok ervan. Het zou zo ver wel niet komen, maar de berichten over zelfmoorden bij France Télecom lagen me nog vers in het geheugen. De sfeer op kantoor beïnvloedt niet alleen de productiviteit, maar ook de geestelijke gesteldheid van een mens, een familie, en misschien wel een heel volk.
Weer anders was het in de Verenigde Staten, waar weliswaar veel ‘je en jij’ wordt gebruikt en zowel werknemers als superieuren worden aangesproken bij de voornaam. Onze medewerkers voelden zich er zelfverzekerder en meer gewaardeerd. Dit bleek vooral de onderhandelingsvaardigheid te verbeteren. Maar collega’s voelden zich ook opgejaagd in hun taken en ook dat werkte slordigheid en burnout in de hand.
Mijn onderzoekje zorgde voor een open discussie tussen onze drie filialen. Ook de Hollanders kregen het er van langs. We zouden ons te veel op de borst kloppen. We vinden het te leuk om te vergaderen en punten te maken dat we bijna niet meer van de vergadertafel zijn af te slaan. Volgens Marianne en Uncle Sam was het tijd om weer aan het werk te gaan. Toen ik het thuis in Rotterdam aan onze Nederlandse werknemers voorlegde waren ze het er roerend mee eens. Maar ze durfden het eerder niet te zeggen, ondanks die zogenaamde Nederlandse directheid.
Wat ik heb geleerd is dat ondernemen gaat over nieuwsgierigheid, op onderzoek uitgaan en openstaan voor kritiek. Ook heb ik geleerd dat wij Nederlandes soms een tikkeltje arrogant zijn. We gaan nu korter en sneller vergaderen en hopen dat onze werknemers productiever worden en zich lekkerder in hun vel zullen voelen.
Ondernemers zijn de kurk waar onze economie op drijft., zeker als het crisis is en de bank lastig doet. TPO doet daarom mee aan de campagne Doorgaan van De Amersfoortse, die ondernemers steunt met crowdfunding. En we vragen jou om ook mee te doen. Doe mee aan onze blogbattle ‘Doorgaan’ en steun ondernemers (en jezelf)!
