Hoe het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) na het vertrek van Albayrak al weer twee directeuren heeft versleten, Albayraks Mercedes E280 zag aangroeien tot een leasewagencontract van 1,5 miljoen en Albayrak zelf is vervangen door drie ietsjes minder dik betaalde ambtenaren. De raad van toezicht wordt per 1 januari naar huis gestuurd, maar staatssecretaris Fred Teeven kan nog veel meer miljoenen besparen op de asielzoekerszorg.
“Een geschenk uit de hemel”, noemde Hennie van der Most het contract dat hij zojuist met het COA had getekend. In ruil voor 180.000 euro per maand wordt het noodlijdende Drentse indoorpretpark annex vakantieparadijs Speelstad Oranje omgetoverd tot een bed, bad en broodvoorziening voor 1200 vluchtelingen. De selfmade ondernemer opperde dat het ontslagen personeel van de Speelstad heel goed in dienst kon worden genomen door de nieuwe huurder, bijvoorbeeld om asielzoekerskinderen te vermaken. Waarop de bevolking van het gehucht Oranje in de gordijnen hing en NRC Handelsblad droefgeestig concludeerde dat “opvang big business is geworden”.
‘Gouden’ Mercedes Benz van Albayrak
Kop op collega’s! Dat is toch al jaren niet anders? Weten we bijvoorbeeld nog hoe het zat met de oud-directeur van het COA, Nurten Albayrak? In april 2012 werd ze definitief ontslagen nadat een paar maanden eerder al aan het licht kwam dat ze een salaris ontving van dik 220.000 euro per jaar, méér dan een minister. Nog erger: ze liet zich van vluchtelingencentrum naar vluchtelingencentrum vervoeren in een Mercedes Benz E280 cdi Sedan Avantgarde mét chauffeur. Foei. Politiek Den Haag was geschokt.
Maar wie rijdt er tegenwoordig in die Mercedes rond? En wat neemt hij/zij maandelijks mee naar huis?
Zo héél gemakkelijk is die vraag niet te beantwoorden. Openheid is goed, maar niks vertellen is beter, redeneert het COA en dus bevat het laatst gepubliceerde jaarverslag over 2013 vooral veel foto’s van vrolijke vluchtelingenkinderen terwijl bestuursvoorzitter Jan-Kees Goet, de nieuwe Albayrak zeg maar, het er op houdt dat er “na twee turbulente jaren rust in de organisatie” is gekomen.
1,5 miljoen euro per jaar aan autoleasecontracten
In het slechts op aanvraag te verkrijgen uitgebreide jaarverslag staat dat er voor De Goet in 2013 een salaris van 180.000 euro bruto is uitgetrokken. Maar of dat zo heel veel minder is dan dat van Albayrak? In haar salaris is namelijk ook een forse post sociale lasten opgenomen. Bij De Goet niet. En of De Goet de Mercedes inclusief chauffeur van Albayrak heeft overgenomen dan wel een nieuw karretje heeft aangeschaft, vermeldt het jaarverslag maar liever niet. Wij schatten nieuw, en beslist niet voordeliger, want er staat over 2012 het astronomische bedrag van 1.5 miljoen euro aan ‘verplichtingen leaseauto’s’ vermeld, wat onmogelijk alleen door de Duitse snelheidsduivel van Albayrak kan worden veroorzaakt (ze was berucht om haar hoeveelheid bekeuringen wegens te hard rijden).
Je zou veronderstellen dat de nieuwe directeur COA een degelijke hotelschoolopleiding achter de rug heeft, aangevuld met een cursus hopman. Niks is minder waar. Met zoiets vaags als een studie ‘onderwijskunde’ kun je – zie Goet – prima aan de bak in de ambtelijke wereld. Vóór hij bij het COA aan de slag ging was De Goet al opgeklommen tot plaatsvervangend hoofd Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Wat hij daar verdiende is natuurlijk privé, maar het hoofd AIVD zelf kreeg in 2011 199.663 euro. Dat is dus méér dan een minister. Plaatsvervanger Goet zal daar niet zo heel ver vanaf hebben gezeten.
Goet hield het na negen maanden trouwens al weer voor gezien bij het COA. Hij kreeg namelijk een nóg fijnere baan als Directeur-Generaal Vreemdelingenzaken aangeboden, minstens goed voor een ministerssalaris.
ABD Top Consultants
Goet was niet de eerste opvolger van Albayrak. Dat was Harry Paul, aangesteld in oktober 2011. Hij werd na één jaartje COA gepromoveerd tot Inspecteur Generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
Interessante man, die Paul. Hij behoort tot een selecte groepje van zogenaamde ‘ABD Top Consultants’, een ander woord voor bovenmatig betaalde ambtenaren. Wat Paul bij het COA verdiende is zó geheim dat het zelfs buiten de COA-boeken wordt gehouden, met als argument dat de COA het niet betaalt.
Uit het financiële jaarverslag 2012: “De financiering van ABD Top Consult […] wordt niet afzonderlijk bij het COA in rekening gebracht”.
Maar wij durven gerust de weddenschap aan dat Paul voor niet veel minder dan Albayrak aan de slag ging.
Paul’s baas bij ABD TOP Consultants verdiende in 2011 216.129 euro en de functie die Paul in 2012 na zijn intermezzo bij het COA voor de Voedsel- en Warenautoriteit ging vervullen, leverde in 2011 203.740 euro op.
Op de kleintjes letten
Je kunt veel lelijks over Albayrak zeggen, maar ze lette wél op de kleintjes, mits het om de salarissen van haar (ondergeschikte) directeuren ging. Het Rapport Onderzoekscommissie COA constateert dat zij zich met bedragen van 70.000 tot maximaal 100.000 euro per jaar tevreden moesten stellen, dik de helft van wat hun bazin verdiende.
Onder leiding van eerst Harry Paul en later Jan-Kees Goet, is dat onder gejuich van de COA-directeuren ‘rechtgetrokken’. Twee van hen werden gepromoveerd tot bestuurslid, met salarissen van 143.268 en 170.936 euro.
Dezelfde bestuursleden zijn overigens om onduidelijke reden ook al weer uit hun functie ontslagen, waarvoor twee kakelverse Haagse ambtenaren in hun plaats kwamen: Janet Helder en Peter Siebers. Janet heeft ‘Wijsgerige en Historische pedagogiek’ gestudeerd, Siebers is afkomstig van de Raad voor de Kinderbescherming waar hij zich, godlof, met bedrijfsvoering bezig hield.
Van één naar drie bestuursleden
Ten slotte maakte het ministerie onlangs bekend dat dr.mr. G.J.C.M. Bakker, directeur Autoriteit Consument & Markt (ACM) per 1 december is aangetreden als voorzitter van de raad van bestuur. Eerlijk gezegd wisten wij niet dat die club bestond.
“Met de komst van Bakker is het bestuur van het COA, verder bestaand uit Janet Helder en Peter Siebers, weer op sterkte”, jubelt het persbericht. Maar dat is natuurlijk een gotspe. Albayrak runde het COA in haar eentje voor, zeg, 2,5 ton terwijl daar nu drie iets minder fors betaalde bestuursleden voor in de plaats zijn gekomen, samen goed voor zo’n half miljoen.
Politiek Den Haag veinsde destijds van niets te hebben geweten. Het zou de schuld zijn geweest van de toenmalige Raad van Toezicht, onder leiding van voorzitter de VVD-mastodont Loek Hermans, die stante pede werd ontslagen. Wij persoonlijk zijn geen fan van Eerste Kamerlid en bijbanen-beunhaas Hermans, maar eerlijk is eerlijk, hele generaties politici wisten ervan of hadden het kunnen weten.
Albayrak begon in 2002 bij het COA tegen toen nog een bescheiden salaris van ‘slechts’ 80.000 euro per jaar. In 2005 was haar salaris gestegen naar 150.000 euro en al in 2007 werd de grens van 2 ton gepasseerd. In dat zelfde jaar trad haar nicht Nebahat Albayrak aan als Staatssecretaris van Justitie (PvdA), onder andere verantwoordelijk voor het COA.
Nog een pikant detail: PvdA-partijgenoot van Albayrak, Ella Kalsbeek, ook oud-staatssecretaris van Justitie, is de opvolger van Hermans en de tegenwoordige voorzitter van de Raad van Toezicht. Ze moet binnenkort op zoek naar een nieuwe bijbaan, want staatssecretaris Teeven doekt de Raad per 1 januari 2015 op. Wat doet die Raad daar eigenlijk, behalve vier keer per jaar vergaderen a raison van 60.000 euro en bloemen uitdelen als er weer eens een directielid aantreedt danwel vertrekt?
Negen externe adviseurs
Tip voor Teeven: let op de miljoenen die het COA verknoeit aan ‘externe adviseurs’, en waarvan er in 2013 maar liefst negen(!) flink meer verdienden dan een ministersalaris. Natuurlijk, gezien de beperkte achtergrond van het bestuur zijn er mensen nodig met verstand van ICT, of van huisvesting, of van inkoop. Maar bij de huidige arbeidsmarkt moet het toch niet zó moeilijk zijn om voor dergelijke functies enthousiaste jongens en meisjes in te huren die genoegen nemen met een wat lager salaris?
Kortom: Yes you can Fred!
Het salaris van Goet en enkele anderen is openbaar en terug te vinden in de Wopt rapportage 2012 (PDF).
