“Dreun voor kabinet” en “Rutte moet extra partners vinden”, koppen de kranten na de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. Daar valt weinig tegenin te brengen. Dat de nieuwe samenstelling van de Eerste Kamer het regeren niet makkelijker zal maken, staat buiten kijf. Maar uit het stembusresultaat dat zich nu aftekent, valt ook een andere conclusie te trekken: voor geen enkele politiek logische coalitie bestaat nog een meerderheid in de senaat.
Niet voor de huidige combinatie van VVD en PvdA, aangevuld met de gedoogpartners D66, ChristenUnie en SGP. Deze partijen komen in de Eerste Kamer straks twee zetels tekort. Maar ook niet voor een eventueel centrumrechts kabinet met VVD, CDA en D66. Zij hebben slechts 35 zetels in de nieuwe senaat. Zelfs al zouden ze steun zoeken bij de SGP, die het vorige kabinet steeds zo bereidwillig te hulp schoot, dan beschikken ze over niet meer dan 37 senaatszetels. Ook niet voldoende dus. In theorie zou nog te denken zijn aan een gedoogavontuur met de PVV, maar daarin zullen VVD en CDA erg weinig trek hebben. De kans dat D66 zou willen meewerken, is trouwens nihil.
CDA en D66 schieten er daarom niks mee op het kabinet ten val te brengen. Hoe daarna de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen ook zou luiden, in de senaat kan alleen geregeerd worden met zeer brede combinaties, waarin zowel rechts als links vertegenwoordigd zijn.
Ook de regeringspartijen VVD en PvdA hebben er geen belang bij de stekker eruit te trekken. De VVD niet, omdat centrumrechts in de Eerste Kamer onvoldoende steun heeft. En de PvdA natuurlijk al helemaal niet, want centrumlinks is na de uitslag van woensdagavond volledig uitgesloten.
Een opstekertje voor de liberalen en sociaaldemocraten is dat ze in de senaat niet per se afhankelijk worden van het CDA. Weliswaar levert een deal met de christendemocraten de meest riante meerderheid op, maar samenwerken met GroenLinks kan ook. De combinatie VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP met de partij van Bram van Ojik is goed voor 40 van 75 zetels in de Eerste Kamer. GroenLinks schoot het kabinet al eerder te hulp bij het sociaal leenstelsel en lijkt niet ongenegen om vaker zaken te doen.
Omdat niemand voordeel kan verwachten van een kabinetscrisis, zal Rutte-II dus waarschijnlijk de rit uitzitten. En nu al valt te voorspellen hoe het volgende kabinet er uit zal zien. Dat zal bestaan uit VVD, CDA, PvdA en D66. Het hele politieke midden bij elkaar dus. Elke andere coalitie zou in de Eerste Kamer opnieuw afhankelijk worden van gedoogpartners. Een vooruitzicht waar na alle gedonder in deze regeerperiode ongetwijfeld niemand meer op zit te wachten.
