De uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen van 18 maart 2015 wordt bejubeld als een grote overwinning van ons CDA. Hoe terecht dat optimisme ook is, laten we onze nuchterheid in de duiding van de verkiezingsuitslag niet vergeten. Want met een nuchtere blik op vooral de uitslag in de grote steden kan ik maar één conclusie trekken: er is daar nog veel werk aan de christendemocratische winkel.
De jongste verkiezingsresultaten laten zien dat het CDA niet stevig staat in de grote steden. Slechts 3,3 procent van de kiesgerechtigde Amsterdammers stemde op 18 maart op het CDA. Ook in Rotterdam, Den Haag en Utrecht is het CDA een bescheiden speler op het politieke toneel. Wel is er sprake van een bescheiden verbetering ten opzichte van de Statenverkiezingen van 2011, zie de grafiek. Maar een percentage tussen 3,3 procent en 12,1 procent past niet bij een partij die de ambitie heeft zowel in stad als platteland het politieke verschil wil maken. Onze streefambitie moet omhoog en het tempo om die ambitie te realiseren ook. Te beginnen door nuchter naar de demografische ontwikkeling van grote steden te kijken.
Republikeinen in de Verenigde Staten hebben bij de laatste presidentsverkiezingen van 2012 niet van Obama verloren, maar van de demografie. De Republikeinen vonden onvoldoende aansluiting bij de nieuwe kiezers; het multiculturele electoraat andere culturele achtergrond. “Als je niet meedoet voor Latino’s, Afro-Amerikanen, Native Amerikanen, Aziatische Amerikanen, dan ga je geen succesvolle partij zijn”, zei Republikein Newt Gingrich in 2012. En datzelfde geldt voor de Nederlandse politiek en een brede volkspartij als het CDA.
Ruim 3,6 miljoen Nederlanders hebben een niet-Nederlandse culturele achtergrond en staan bij het CBS geregistreerd als “allochtoon” (bijna 22 procent van de totale bevolking). In 2060 zijn er 5,7 miljoen ‘allochtone Nederlanders’ (31 procent van de totale bevolking). Vooral in grote steden is het aandeel allochtonen in rap tempo aan het toenemen. Het CDA wist bij de laatste Statenverkiezingen maar 2 procent van Turks-Nederlandse kiezers aan te spreken. En dat, terwijl concurrent-middenpartij D66 in multicultureel Nederland aan populariteit wint. Het CDA kan het zich niet veroorloven deze demografische ontwikkeling te negeren. Sterker nog; het CDA behoort proactief in de spelen op de demografische verandering van onze multiculturele samenleving. Als het niet uit een oprechte intrinsieke motivatie is om alle Nederlanders politiek te vertegenwoordigen, dan vanuit strategisch perspectief omwille van ‘lijfbehoud’.
Investeer in talentscouting en –ontwikkeling. In en buiten de grote steden is er enorm veel (latent) multicultureel, politiek talent. Wij hebben hen nodig als lid, als volksvertegenwoordiger, vrijwilliger en als bestuurders. Investeer in de diversiteit van het ledenbestand en trek lessen van andere maatschappelijke organisaties als De Haagse Hogeschool die ons met succes zijn voorgegaan.
Ten tweede, zorg voor een moderne visie op multicultureel Nederland en straal die visie duidelijk uit. Wat is onze christendemocratische visie op het moderne, multiculturele Nederland? Hoe zorgen we ervoor dat alle Nederlanders zich hier thuis en gelijkwaardig behandeld voelen en voorkomen we discriminatie en racisme? Hoe kunnen we het potentieel van culturele diversiteit en bijbehorende creativiteit maximaal benutten voor mens, maatschappij en economie? Op deze vragen kunnen wij unieke, christendemocratische antwoorden geven. Antwoorden die aansluiten bij de beleving van de kiezers van vandaag én van morgen. Juist een partij die van oudsher diversiteit en pluriformiteit in zowel geloof/levensbeschouwing als in leefstijl en leefwijze omarmt, kan dat op authentieke en succesvolle wijze doen.
Ten slotte zou het goed zijn als het Wetenschappelijk Instituut nader onderzoek doet naar de demografische ontwikkeling en verandering van ons electoraat. Vervolgens zouden CDA Kleurrijk en het CDA Steden Netwerk de onderzoeksresultaten kunnen duiden en vertalen naar een concreet ‘aanvalsplan’.
Ik ben ervan overtuigd dat het CDA electoraal gezien in de grote steden en onder multicultureel Nederland nóg succesvoller kan en moet zijn. Dat zeg ik niet alleen vanuit mijn passie voor zowel onze partij als de multiculturele samenleving. Dat zeg ik als nuchtere Nederlander die de demografische feiten omarmt en graag een stapje vooruit denkt.
Dit artikel verscheen eerder op Christendemocraat.nl