Buiten schijnt de zon en zitten de terrassen vol. Toch heeft de crème de la crème van links Nederland zich vrijdagmiddag verzameld in De Balie om zich te buigen over de toekomst van links. De zaal is uitverkocht. Oud-Europarlementariërs, Tweede Kamerleden, wethouders, oud-wethouders en partijvoorzitters: ze zijn allemaal op komen dagen. Er is zelfs een prostitué aanwezig.
Meteen is er al teleurstelling. De toekomst van links kan niet goed besproken worden als niet alle linkse partijen aanwezig zijn. De zaal puilt uit met mensen van de PvdA en GroenLinks, maar de SP is nergens te bekennen. Inleider Menno Hurenkamp vindt dat heel jammer. Het Amsterdamse SP-gemeenteraadslid Peter Kwint laat via Twitter weten dat hij op een terras zit. Hij is een wijs man, net als de rest van zijn partij. Niet alleen vanwege het weer, maar vooral omdat hij een nietszeggende discussie van twee uur wist te ontlopen.
Hurenkamp waarschuwt ons maar meteen: ‘we moeten niet denken dat er vandaag een concrete agenda uit gaat komen.’ Misschien komt dat omdat de bijeenkomst geen doel heeft? In de peilingen doet links het slecht, horen we, maar dat is vandaag niet het onderwerp. We praten over samenwerking. Maar waarom dat het probleem in de peilingen oplost is duister.
GroenLinks-wethouder Laura Bromet laat via Twitter weten dat ze niet mag lachen omdat haar buurvrouw dat ‘kinderachtig’ vindt. Dat is jammer, want er is hier veel te lachen. Econoom Rens van Tilburg is met een brede grijns aan het vertellen geslagen. De groei van de wereldeconomie is volgens hem het succes van links. Hij laat met een plaatje ‘de wereldgeschiedenis’ zien en vertelt dat arme mensen ongelukkiger zijn dan rijke. En dus moeten linkse partijen niet te veel op elkaars lip zitten. Wat dit advies met zijn slides te maken heeft, is duister.
Harriet Duurvoort mag ook een verhaal vertellen. Ze waarschuwt ons meteen dat ze waarschijnlijk te lang aan het woord is en dat ze veel plaatjes heeft meegenomen. Tot overmaat van ramp kan ze niet omgaan met de afstandsbediening. Naar goed links gebruik sluit haar verhaal niet aan bij de vorige spreker. Duurvoort wil dat links diversiteit en kosmopolitisme omarmt. Er wordt veel negatiefs over de multiculturele samenleving gezegd en het is nodig te benadrukken dat ook veel zaken goed gaan in ‘de confettisamenleving’.
Duurvoort merkt op dat er weinig kleur in de zaal zit. Het ontgaat haar dat gekleurd Nederland kennelijk zo slim was samen met de SP op een terras plaats te nemen.
Debatleider Yoeri Albrecht verdrijft Duurvoort van het podium om haar plaats te laten maken voor UvA-politicoloog Matthijs Rooduijn. Hij is een opvallend knappe verschijning. Dat heeft niets met zijn politieke voorkeur te maken want hij spreekt bij links in de wij-vorm. Rooduijn toont een groot aantal verschillen tussen kiezers van verschillende linkse en niet-linkse partijen. Het is moeilijk uit al deze verschillen een patroon te ontwaren. Rooduijn geeft toch een advies: er moet een links ‘pre-electoraal verkiezingsakkoord’ komen.
Zo ontstaat een debat waar iedereen iets anders zegt en niemand op elkaar voortborduurt. PvdA-partijvoorzitter Hans Spekman somt een groot aantal linkse idealen op en een paar minuten later doet zijn GroenLinks-collega Rik Grashoff dat nog eens dunnetjes over. Er ontspint zich een discussie of alleen GroenLinks duurzaam is of de PvdA toch ook. Maar dan zegt Grashoff plotseling iets interessants: is de crisis op links niet gewoon de crisis binnen de PvdA? Die opmerking verdient het om hoofdthema te worden, maar hier is zo weinig focus dat dit niet gebeurt.
Niet veel later komt Tweede Kamerlid Mei Li Vos met een dreigement: er is een linkse meerderheid in de Tweede Kamer en ‘dat zullen we gaan merken de komende tijd’. Wat dat precies inhoudt is niet duidelijk, want we hakketakken inmiddels al anderhalf uur over een samenwerking die niet van de grond komt. Oud-wethouder Pieter Hilhorst komt met de verklaring: tussen linkse partijen is wel overeenstemming over waarden, maar het is moeilijk dat te concretiseren. Hij wil naar de borrel.
Er komen nog wat losse reacties uit de zaal maar het is duidelijk dat dit de opbrengst van vandaag is. Er was immers geen doel: we praten over samenwerking maar niemand weet waarom die nodig is. De partijvoorzitters gaan verder met elkaar in gesprek, zeggen ze. Iemand roept nog iets over een ‘gebrek aan ideologie’ en een ander wil ‘de diversiteit tussen linkse partijen accepteren’. Van Tilburg en Duurvoort willen ook nog wat zeggen maar vergeten dat we inmiddels zin hebben gekregen in drank en zon.
Yoeri Albrecht – naast debatleider directeur van De Balie – sluit af. Hij wil graag een vervolg van deze discussie. Hij laadt de verdenking op zich dat dit vooral een commerciële reden heeft.
