Met update – Het vorig jaar gepubliceerde onderzoek door Motivaction naar sympathie onder Turks-Nederlandse jongeren voor ISIS, bevat serieuze tekortkomingen. Dat is de conclusie van een studie naar de kwaliteit van dit onderzoek die minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) liet uitvoeren. Dat schrijft hij dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Asscher constateerde tegenstrijdigheden in de uitkomsten en vroeg daarom onderzoeksbureau Labyrinth de verkenning onder de loep te nemen. De conclusie van de onderzoekers van Labyrinth is dat er een aantal serieuze tekortkomingen is in de opzet en uitvoering van onderzoek door Motivaction.
Zo is de formulering van vragen niet eenduidig en is er onduidelijkheid over wat de ondervraagde jongeren verstaan onder termen als ‘jihadisme’ en ‘kalifaat’. Door de twijfels over de validiteit en de betrouwbaarheid van de bevindingen, concludeert Labyrinth dat de uitkomsten geen representatief beeld geven van de opvattingen onder migrantenjongeren in Nederland.
Asscher in een reactie:
“Ik vind het betreurenswaardig dat Turks-Nederlandse jongeren hierdoor gekwetst zijn. Dit laat het belang zien van goed onderzoek, ik heb het SCP daarom gevraagd om onderzoek te doen naar de opvattingen van Nederlandse jongeren met een Turkse en Marokkaanse achtergrond. Als we de resultaten hiervan hebben, kunnen we op basis van feiten en op een constructieve manier hierover met elkaar in gesprek.”
Toen het rapport in november vorig jaar uitkwam noemde Asscher de resultaten ‘verontrustend‘. Die uitspraak en het besluit om verschillende Turkse organisaties in de gaten te gaan houden waren aanleiding voor het vertrek van Tunuhan Kuzu en Selcuk Öztürk uit de PvdA-fractie enkele dagen later.
Begin dit jaar nuanceerde Asscher ook al de uitkomsten van het onderzoek.
In een verklaring schrijft Motivaction-directeur Pieter Paul Verheggen dat de conclusies van het onderzoek ‘volledig overeind’ blijven staan. Maar:
“Dat wil niet zeggen dat als het onderzoek nú opnieuw zou worden uitgevoerd, dezelfde resultaten zouden worden verkregen; nu ISIS zijn ware, barbaarse gezicht heeft laten zien zijn de meningen fundamenteel veranderd.”
Verheggen schrijft verder dat zijn instituut opdrachtgever FORUM en het ministerie van Sociale Zaken nog voordat de resultaten bekend waren heeft geadviseerd om ‘aanvullend verdiepend onderzoek uit te voeren teneinde meer inzicht te krijgen in de achtergronden van deze steun’. Verheggen: “Dit advies is op dat moment niet opgevolgd.”
Ook betrof het volgens Motivaction een verkennende studie en geen grootschalig wetenschappelijk onderzoek. “De verkennende studie werd uitgevoerd vóórdat ISIS gruwelijkheden, zoals de onthoofdingen, via de media wereldkundig maakten.” Ook verwijst Verheggen naar een onderzoek van The Guardian ‘die de bevindingen van Motivaction ondersteunen’.
