Met de ontwikkelingen in Nice en Turkije was afgelopen week om het zacht uit te drukken een zeer bewogen week. Weer een aanslag in Frankrijk en een Turkije dat rap afglijdt naar een Islamitische staat in plaats van de seculiere staat die het was naar voorbeeld van Atatürk.
Met de aanslag in Nice maar ook in het hoofd de aanslagen in Parijs en andere terroristische dreigingen is de vraag of dit snel zal veranderen. De wereld is hard aan het veranderen. Onderbuikgevoelens krijgen meer een meer de overhand. Echter als het hart regeert verliest de ratio. Hoe meer het een wij – zij wordt, hoe meer extremisten de overhand krijgen. En hoe minder er naar oplossingen en maatregelen wordt gezocht. Juist de confrontatie wordt dan opgezocht wat alleen maar leidt tot meer ellende, meer isolationisme, en zodoende meer aanslagen. De opmaat naar een politiestaat. In tegenstelling tot wat beweerd wordt door sommige populistische nationalisten gaat dat ten koste van onze vrijheid in plaats van dat we vechten voor onze vrijheden.
Moeten we dan alles maar accepteren? Uiteraard niet. Zoals Frits Bolkestein al betoogde in zijn toespraak in Genève: er kan maar een cultuur leidend zijn. In onze westerse samenleving is dat de christelijk-joodse cultuur met de daarbij horende waarden en normen. Iedereen die in ons land of breder gezien in Europa zich zal willen vestigen met alle voordelen hierbij, zal dit moeten respecteren. Moet iedereen dan assimileren? Uiteraard niet. Maar integreren is dan ook het minste. Dit houdt dus ook in dat de multiculturele samenleving alleen maar kan bestaan bij de gratie van een leidende cultuur. Maar ook een politiek systeem: de Democratie.
Als we het hier allemaal over eens zijn waarop passen we dit dan niet toe? Hier zit dan ook de grote paradox ten aanzien van ons eigen beleid en hoe wij naar het buitenland kijken. In ons eigen land voeren we de beginselen van de democratie zo ver door dat we hier niet de meerderheid laten regeren met respect voor minderheidsstandpunten, maar laten we ons gijzelen door de minderheid omdat we vinden dat de meerderheid niet zijn wil mag opleggen. Gevolg is allerlei discussies over cultuur, minderhedenproblematiek, al dan niet racisme en discriminatie en waarden en normen (bijvoorbeeld Zwarte Piet, de Efteling, de arbeidsmarkt etcetera).
Kijken we echter naar het buitenland dan doen wij daar het omgekeerde. Hier denken wij met het brengen van de democratie juist een verbetering aan te brengen. De vraag is alleen of de meerderheid van de bevolking in die landen hier nu op zit te wachten. Sterker nog, ik durf zelfs te beweren dat juist de inmenging van het westen in het Midden-Oosten tot de destabilisatie van het Midden-Oosten heeft geleid met als gevolg daarvan de opkomst van (moslim)extremisten zoals ISIS en de Taliban.
Voor 1973 was de situatie in het Midden Oosten redelijk stabiel. In Iran zat de Sjah, Irak was ook stabiel en Afghanistan was een constitutionele monarchie. Tot het Westen en Rusland zich met de situatie aldaar begonnen te bemoeien, al dan niet gevoed door oliebelangen.
In dat opzicht begon de destabilisatie in 1979. In Afghanistan begon toen de Afghaanse oorlog (1979-1989) en in Iran werd met hulp van Amerika de Sjah verdreven door Ayatollah Khomeini. Zowel in Iran als in Afghanistan kwam zo de islam op, gesteund door het Westen! Iran veranderde snel van een seculier land in een islamitische staat en in Afghanistan werden de islamitische strijders door onder andere Europa en Amerika gesteund tegen de Russische overheersing. Kortom wij als westen hebben zelf de hand gehad in de opkomst van fundamentalistische islam!
Wat de boel daarentegen echt destabiliseerde waren de eerste en tweede Golfoorlog. Gedreven door macht over olie viel Amerika Irak binnen als zijnde het land van het kwaad. Het Irak van Saddam Hussein was op dat moment een stabiele natie. Uiteraard werd daar de sjiitische meerderheid onderdrukt maar veel mensen, zeker in vergelijking met vandaag de dag, hadden het goed. Door het afzetten van Saddam ontstond het machtsvacuüm waar ISIS gebruik van kon maken. In de basis dus door toedoen van het Westen hebben we wederom de fundamentalistische islam geholpen. Dit heeft ook geleid tot een domino-effect in de landen als Libië, Syrië en andere Arabische of Noord-Afrikaanse landen. Gevolg is een geheel gedestabiliseerde regio in de achtertuin van Europa met als enige buffer Turkije wat door toedoen van Erdogan ook vlot afglijdt naar een Islamitische staat.
Concluderend kan wel gesteld worden dat onze missie om democratie te brengen heeft gefaald en het tegendeel heeft bereikt. De cultuur in het Midden-Oosten is niet onze cultuur en zal dit ook nooit worden. Die landen hebben eeuwen overheersingen gehad van machtige heersers (Denghis Khan, Alexander de Grote etcetera) of sterke leiders en hebben blijkbaar niet de behoefte aan democratie volgens westers model. Het gevolg is dat wij hiermee een monster hebben geschapen wat zich nu moeilijk laat terugdringen en de hele wereldvrede in gevaar brengt.
De boodschap zou nu moeten zij ons minder te focussen op het buitenland en zorgen dat in eigen land en Europa we de rust bewaren. De koppen bij elkaar steken en eerst orde op zaken stellen in eigen land/regio zodat de onvrede hier wordt opgelost. Want wat de geschiedenis ons in ieder geval heeft geleerd is dat als je als politiek leiders niet luistert naar de gevoelens bij het volk en dan met name buiten de grote steden, je onherroepelijk onrust zaait en op den duur het onheil over je afroept. Zoals journalist Harald Doornbos al terecht zei: als we nu als Westerse democratieën weigeren echte effectieve antiterreurmaatregelen te nemen, het gevaar is dat bij elke IS- aanslag de bevolking intoleranter wordt en de uitkomst leidt tot een clash van civilisaties tussen het Westen en Oosten en het einde van de democratie.