Nederland is nog altijd crimineel en Nederlanders doen nog altijd weinig aangifte van criminaliteit, terwijl de door burgers ondervonden criminaliteit in 2016 net zo torenhoog is als in 2015. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Wel voelde de burger zich in 2016 iets minder onveilig dan in 2015, maar nog altijd voelde bijna 35 procent van de burgers zich wel eens onveilig.
In 2016 registreerde de politie maarliefst 930.000 misdrijven. Maar dat is slechts een topje van de werkelijke ijsberg omdat in 2016 een onvoorstelbare 4,4 miljoen burgers zeggen slachtoffer te zijn geweest van criminaliteit (geweldsdelicten, vermogensdelicten en vandalisme).
De burger had in 2016 zo weinig vertrouwen in de politie dat van nog geen kwart van alle criminaliteit überhaupt aangifte werd gedaan, iets meer dan 21 procent. Van meer dan 78 procent van de criminaliteit werd in 2016 dus geen aangifte gedaan.
Wel is het zo dat het bij de slachtoffers van criminaliteit ook gaat om lichte vergrijpen waarvoor mensen sowieso niet snel bereid zijn aangifte te doen, al kan van elk delict wel gewoon aangifte worden gedaan.
De kans dat een aangifte ook daadwerkelijk leidt tot vervolging en straf is nog altijd extreem laag. Van de ongeveer 930.000 geregistreerde misdrijven komen er slechts 100.000 (10 procent) voor de rechter. Dit is de helft van de in totaal 200.000 (20 procent) misdrijven die bij een Officier van Justitie belanden. Van die overige 100.000 zaken wordt de helft geseponeerd, bij de overige 50.000 gaat hem om boetes die worden opgelegd door het OM zonder tussenkomst van de rechter.
Van de 100.000 misdrijven die voor een rechter belanden wordt minder dan 90 procent ook veroordeeld, de rest wordt vrijgesproken. In 2015 zat de helft van alle gedetineerden een straf uit van minder dan een maand, driekwart van iedereen die in 2015 de gevangenis inging zat er minder dan drie maanden.
Er wordt sowieso steeds minder gestraft met gevangenisstraf: van alle gedetineerden in 2015 was maar 28 procent ook daadwerkelijk veroordeeld tot een gevangenisstraf, de rest was tot een andere straf veroordeeld maar moest uiteindelijk toch naar de gevangenis wegens het niet willen of kunnen uitvoeren van de straf.
Van de door burgers ervaren 4.400.000 delicten wordt dus uiteindelijk zo’n 0.5 procent überhaupt bestraft met een gevangenisstraf (van de ongeveer 1 miljoen aangiftes in 2015 is dat 2,5 procent. 97,5 procent van de misdaden waarvan aangifte werd gedaan is niet bestraft met een gevangenisstraf).
