Het economisch katern van de Volkskrant wijdde onlangs maarliefst anderhalve pagina aan een probleem waar de Nederlandse Spoorwegen mee kampen (NS pakt handel in groepstickets aan). Wat wil? De NS kent zoiets als groepreizen. Bestel gezamenlijk je kaartjes, stap desnoods op verschillende stations in of uit en betaal bijvoorbeeld van Groningen naar Maastricht 7 euro in plaats van 52 euro. Een verschil van een dikke factor zeven dus.
Nu is 52 euro een bedrag waarvoor je met enige regelmaat ook onder de zon van Barcelona terecht kunt komen dus u begrijpt dat een gezond functionerend prijsmechanisme in de verste verte niet te bekennen is. De NS (32.000 werknemers – 4 miljard euro jaaromzet) biedt dus een product aan tot 52 euro dat mensen pas een beetje interessant gaan vinden bij een prijs van zeven euro. Had dit op een échte markt plaatsgevonden dan spraken we van marktinefficientie. Maar van een échte markt is hier natuurlijk geen sprake, wat niet wegneemt dat een hoop mensen slimmer bleken bij het oplossen van dit probleem dan de bollebozen van de NS.
Een van die mensen is ‘Henk’. Via Facebook ronselt hij groepjes mensen, bestelt daarvoor de NS-groepskaartjes en verstuurt en verrekent ze vervolgens. Dit alles uiteraard voor een kleine bemiddelingssom (één tot drie euro per kaartje). Als ‘Henk’ al die kruimels op zijn keukentafel bijeen veegt houdt hij per dag 100 euro over. Zoals Henk zijn er nog enige tientallen en zij bedienen samen ongeveer 100.000 Facebookers. Hierdoor zijn de treinen in de daluren en weekenden weer een stuk gevulder. Samenvattend: de NS maakt een idioot product, en slimme kleine jongens doen vervolgens alsnog waar NS-marketing met hun miljoenenbudget faalt. De treinen zijn voller zodat NS haar maatschappelijke taak alsnog vervult.
U begrijpt: dit zint de NS allemaal niks. Voor de enkeling die het niet begrijpt wil de Volkskrant nog wel een klein beetje uitleg verstrekken. Voorheen was er al het fenomeen dat Facebookgroepen kaartjes bestelden en dat vond men prima. Nu is het dus zo dat er derden zijn die die groepjes organiseren. Ze reizen dus niet zelf mee maar ontvangen wel, en nu komt het, een kleine beloning. Andermans winst winst dus en dat is precies de kern van het probleem, aldus de NS.
Afgunst is iets dat je al in een mand met krabben kunt vinden. Het is één van onze laagste instincten. In georganiseerde vorm komen we dit wereldwijd tegen in de vorm van socialisme. Andermans succes moet kapot en deze aandrang is de singulariteit van het denken bij de NS (en kennelijk ook bij de Volkskrant). Er is niets dat aanleiding geeft tot de singulariteit zoals er niets ten Noorden van de Noordpool is. Het behoeft geen verdere uitleg en die komt dus in het artikel ook niet ter sprake.
De NS oppert nu om alle groepsleden verplicht op hetzelfde station te laten instappen. Dit om vervolgens in dezelfde beweging door te bedenken dat zulks het ‘probleem’ ook niet zal oplossen. Toch mooi als je eerste ingeving is om je product nog een klein beetje beroerder te maken dan het al was.
De NS maakt in deze kwestie weer eens overduidelijk geen private marktpartij te zijn maar meer een blunderende moloch. De NS opereert ook niet eens in een échte markt want er zijn helemaal geen andere aanbieders zodat consumenten met hun voeten kunnen stemmen. Consumenten kunnen natuurlijk gaan lopen, maar dat is op slechts een klein deel van de trajecten een snellere oplossing, gezien de vertragingen.
De NS is ook geen private partij omdat de eigenaar zowel als de grootste klant de overheid is. Het is dan ook gelijk zo goed als de enige klant waarmee gepraat wordt. Vroeger noemden we dit ook wel een ‘vijfjarenplan’, tegenwoordig heet zoiets een ‘concessie’. De marketingafdeling van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat probeert u uiteraard met die term te verneuken, maar inhoudelijk is het allemaal precies hetzelfde. De centrale overheid bedenkt wat er nodig is en schrijft dat zo onhandig mogelijk op, uitvoeringsinstellingen zoals de spoorkolchoze accepteren de productiecijfers en geven volgens eigen interpretatie zo lullig mogelijk invulling aan wat er gevraagd wordt. Daar wordt dan vervolgens iedere zoveel jaar ruzie over gemaakt. De NS was nooit niks, bovenstaande voorbeelden bewijzen dat het nog steeds niks is en het zal ook nooit wat worden.
Kortom: meer asfalt!
