“De beeldenstorm die over Nederland raast: standbeelden van historische figuren moeten neer, straten of instituten die aan hen refereren moeten van naam veranderen, de koloniale onderdanen op de deurpanelen van de Gouden Koets moeten worden overgeschilderd, noem maar op. Dit is waanzin. Wij behoren de geschiedenis niet te bekijken door de bril van vandaag, maar met de ogen van de tijdgenoten.’
We kunnen het de mensen uit die tijd niet kwalijk nemen dat ze niet op de hoogte waren van de 21ste-eeuwse normen en waarden.
In de koloniale tijd is juist een einde hebben gemaakt aan de slavernij in Azië en Afrika, en aan de rooftochten en plunderingen die in deze gebieden veelvuldig voorkwamen. We hebben gezondheidszorg, landbouw, onderwijs en bestuur gemoderniseerd. We hebben riolering, leidingwater, telefoonverbindingen, wegen en spoorwegen aangelegd. Je mag het vandaag niet meer zeggen, maar het kolonialisme bracht moderne beschaving.
Alle berekeningen laten zien dat de slavenhandel van marginale betekenis was voor de gemiddelde Nederlander.
Tijdens de topjaren bedroegen de winsten uit de Nederlandse slavenhandel 0,005 procent van het nationaal inkomen.
Ze zeggen dat er wel zestig miljoen slaven uit Afrika zijn vertrokken, terwijl het volgens de consensus waarschijnlijk gaat om ongeveer twaalf miljoen.
Dan krijg ik toch sterk het idee dat de geschiedenis wordt gebruikt om, tja, hoe zal ik het zeggen, een bepaald gebrek aan maatschappelijk succes te rechtvaardigen, of om een politieke oplossing door te voeren.
Het waren de Afrikanen die bepaalden waar, wanneer en hoeveel slaven ze aan wie verkochten.
Het lijkt me uiterst problematisch als we inzichten gaan verwerpen op grond van huidskleur.
Of je nu vrijwillig vertrekt, zoals in Europa, of niet vrijwillig, zoals in Afrika: de achterblijvers hebben onmiskenbaar geprofiteerd vanwege het simpele feit dat er minder monden te voeden waren.
Economisch, sociaal en cultureel heeft de slavenhandel weinig tot niets aan Nederland veranderd, dus meer aandacht lijkt me onnodig.
We moeten het verleden niet willen uitwissen, maar bewaren, bestuderen en begrijpen.”
Eén ding lijkt ons duidelijk: oud-hoogleraar geschiedenis van de Europese expansie en migratie Piet Emmer, gepromoveerd op de Nederlandse en Britse slavenhandel in de 19de eeuw, zal voorlopig niet worden gevraagd als lijsttrekker van BIJ1 en is vermoedelijk ook niet snel welkom bij Keti Koti.
Interview in de Volkskrant, uiteraard door de onvolprezen Marco Visscher (die van Tegengeluid.nl). Blendle-link.
