Filemon Wesselink wordt na zijn verre reizen met Reisbureau NPO voor Filemon buiten westen nog gelukkiger van zijn stacaravan op de camping. Voor zijn nieuwe programma, dat vanaf donderdagavond te zien is bij BNNVARA op het zeer slecht bekeken staatstelevisiekanaal NPO 3, zocht Filemon gemeenschappen op in afgelegen gebieden in onder meer Tanzania, Mongolië en Papoea Nieuw-Guinea.
“Ik besef me nu ineens wat de functie van die stacaravan is”, zegt Filemon tegen BuzzE. “Het is een manier van leven zoals die stammen ook doen. Iedereen die op de camping is, wordt daar heel gelukkig van. Het past veel meer bij wie we zijn als mens.”
Toen de presentator zag dat er in afgelegen gebieden nog in kleine gemeenschappen wordt geleefd, besefte hij “zo is het eigenlijk bedoeld”. “Veel meer ‘wij’ en minder ‘ik’. Dat zie je ook op bijvoorbeeld Koningsdag of rondom voetbal, als we allemaal samen zijn, zijn we het gelukkigst. Maar onze huizen en infrastructuur zijn daar niet op ingericht.”
Filemon is ook anders gaan denken over tradities als Kerstmis en Pasen. “Ik heb me daar altijd tegen afgezet, ook omdat het christelijke feesten zijn en ik ben dat gewoon niet. Maar ik heb nu gezien dat het hebben van rituelen en tradities heel belangrijk is voor mensen. Momenten waarop je stilstaat en betrokken bent bij je omgeving en de mensen om je heen.”
De toekomst van zijn ouders is een ander punt waar de stammen Filemon meer over doen nadenken. “Als ze echt oud worden straks, hoe ga je daar dan mee om? Daar blijven de senioren bij de gemeenschap horen, dat zorgt voor geborgenheid. Ook wordt er veel advies gevraagd aan ouderen. Ik heb niet de illusie dat je met één tv-programmaatje de hele wereld gaat veranderen, maar het zijn wel dingen om over na te denken.”
Vooral de Hadza in Tanzania maakten veel indruk op Filemon. “Ik kwam aanlopen en keek meteen een paar duizend jaar terug in de tijd. Ze leven daar echt van niets anders dan het jagen en verzamelen, dat dat nog bestaat. Het is zo moeilijk voor te stellen dat je dat leven kunt hebben, dat vond ik zo bijzonder. Wij houden toch vast aan onze spullen; ons huisje, onze auto, onze cd’s…”
De presentator wilde op zoek naar het primitieve leven na het lezen van Yuval Hoah Harari’s boek Sapiens. “Dat gaat over de geschiedenis van de mensheid. Het is heel interessant, omdat je daarin heel goed leest waar we vandaan komen en waar we nu staan. Ik dacht ineens: wat gek dat we nadat we honderdduizenden jaren in kleine gemeenschappen hebben geleefd, de laatste honderd jaar leven zoals we nu doen. Met veel druk, stress en concurrentie. Ik wilde op zoek naar mensen die nog leefden zoals wij dat vroeger deden.”
De ‘oplossing’ voor de Westerse ratrace vond Filemon niet direct. “Die is ook vrij lastig te vinden. Ik ben net terug, ik moet het allemaal nog laten landen. Maar het heeft me wel aan het denken gezet. Zo ben ik nu voorstander van het meer vieren van tradities en ben ik meer gaan nadenken over vrije tijd, werk en ambities. Het lijkt een basisinstinct om ambitie te hebben, om altijd meer en groter te willen, maar dat is helemaal niet zo.”
Filemon hoopt met zijn nieuwe programma de “ramen open te gooien”. “Veel landen in Europa, waaronder Nederland, zijn steeds meer naar binnen gaan kijken, hebben de deuren en ramen dichtgegooid. Ik vind het belangrijk om een tegengeluid te laten horen en ons land in perspectief te laten zien.”
In de kritiek dat hij het zoveelste reisprogramma maakt voor de publieke omroep herkent Filemon zich dan ook niet. “Dit programma is voortgekomen uit een idee, dat ik moest reizen was een gevolg van dat idee. Dit programma is meer antropologisch dan even naar mooie plekjes gaan.”
Mocht u ook naar verre landen als Tanzania, Mongolië en Papoea Nieuw-Guinea willen reizen dan moet u dat wel gewoon helemaal zelf betalen. Voor gratis reizen met het gesubsidieerde Reisbureau NPO komen uitsluitend Unieke Talenten en deugende BN’ers in aanmerking.
Anp/TPO
