Achtergrond

Mans En Garde: Technicals

17-09-2018 15:00

In het kader van het NLA-programma leverde Nederland honderden pick-up trucks als ‘non lethal assistance’ aan wat als ‘gematigde’ rebellen waren aangemerkte strijdgroepen in Syrië. Een deel van het geleverde pick-up bestand was van het type Toyota Hilux. De Hilux is welhaast een synoniem voor de ‘technical’. Reeds ‘lethal’ sinds de tachtiger jaren van de vorige eeuw, waarin een oorlog zelfs de naam van het merk kreeg. Om de geschiedenis van de technical nog eens te vertellen trok TPO een ‘Michiel Mans met wapens’ uit het archief (juli 2011), en zette Mans aan het werk voor een poetsbeurt om als En Garde opnieuw technical te gaan.

Somalië is waarschijnlijk de plek waar de term ‘technical’ vandaan komt. In de negentiger jaren huurde het Rode Kruis gemotoriseerde strijders in om hun konvooien en steunpunten te beschermen, en verwerkte de kosten hiervan administratief als ‘Technical Assistance’. De naam technical mag dan pas vrij recent zijn uitgevonden, het concept van dergelijke Improvised Fighting Vehicles stamt al uit de 19e eeuw. Wellicht was rond 1880 een door paarden getrokken Connecticut Police Patrol wagon met een Gatling machinegeweer in .45 kaliber de Technical 0.1.

Toyota met Russisch 14,5 mm luchtdoelaffuit, een vaak geconstrueerde combo (foto: screenshot youtube. Upload van South Front)

Zo’n oude Gatling is echter een ‘zwengelmachinegeweer’ waar je snel moe van wordt. Meer technisch werd het met de introductie van de Maxim (1883), het eerste zelfladende machinegeweer. In Rusland werden Maxims op een paardenkar in de Eerste Wereldoorlog als tatchanka populair. Echt technisch werd het met een Maxim op een automobiel. Begonnen als improvisaties groeiden ze uit tot prof. Zoals de Rolls Royce Mk 1 armoured car uit 1914. De gepantserde opbouw hiervan stond op het chassis van een civiele Rolls Royce Silver Ghost. Versies hiervan bleven tot in de Tweede Wereldoorlog in gebruik. Een omgekeerde evolutie leidde uiteindelijk tot de technicals. Meer in het bijzonder, de Toyota technicals. Zowel de Hilux als de Land Cruiser werden populaire platformen voor dodelijk gebruik.

LRDG Chevrolet WB30 technical (foto: wiki, War Office. Caption: ‘A Long Range Desert Group Chevrolet 30cwt WB truck negotiates the slope of a sand dune during a patrol in the desert, 27 March 1941’)

Als Toyota al een studie maakte van WOII spul voor haar 4×4 ‘utilities’, hebben ze voor de Hilux naast naar de de Willys jeep ook naar twee andere geïmproviseerde SAS/LRDG voertuigen gekeken. Verruigde Chevy 30 WB en Ford 15 cwt pick-ups vol gevaarlijke kerels. Beide aanvankelijk geronselde ‘burgers’ op benzine met alleen achterwielaandrijving. In het Chevy geval door een 3,5 liter 85 pk zescilinder. De Ford met een 3,6 liter V8 ‘flathead’. Ook van 85 pk. Meer paarden dan de eerste Hiluxen die technical gingen met een 60 pk 1.9 liter viercilinder.

Toyota War

In de tachtiger jaren kregen Tjaadse rebellen de beschikking over -al dan niet van Frankrijk of de VS gekregen- Toyota Hiluxen en Land Cruisers waar ze machinegeweren, terugstootloze vuurmonden en antitankraket-lanceerinstallaties op monteerden. Met gespiekte LRDG tactieken werden hiermee Libische eenheden in Tjaad aangevallen. Soms massaal zoals in 1987 bij de slag om Fada, waarin een voornamelijk uit Libische eenheden bestaande strijdmacht in de pan werd gehakt. Er sneuvelden 784 Libiërs en 92 van hun T-55 tanks. De Tjaadse rebellen verloren 18 man. Toyota betreurde slechts drie vernielde Hiluxen. TopGear kijkers weten hoeveel daar voor nodig is.

De Hiluxen en Land Cruisers gaven het Libisch-Tjaadse conflict de bijnaam ‘Toyota War’, en zo werd Toyota voor technicals, wat Calvé voor pindakaas is. Lag Rommel maar één periode ‘s nachts te woelen van de soort, Khadaffi lag er vaker wakker van. In tegenstelling tot zij die verantwoordelijk waren voor de Nederlandse levering van technical platformen als non lethal assistance aan dubieuze Syrische rebellen.

Libische technical in 2011. Voorzien van een oude Russische BMP-1 toren met 73 mm kanon (foto, screenshot youtube. Upload van Pentoast)