Het is een doordeweekse avond in Amsterdam Oost. Hier wordt marginale politiek die niemand iets interesseert naar een hoger niveau getild. In een zaaltje zitten zes mensen. Er zijn twee kandidaten van de waterschapspartij Water Natuurlijk in waterschap Amstel Gooi en Vecht (AGV). Ook Wiegert Dulfer is er, nu nog dagelijks bestuurder voor Water Natuurlijk in AGV, maar binnenkort Provinciale Statenlid voor GroenLinks. Het gezelschap wordt gecompleteerd door Imane Nadif, GroenLinks-raadslid in Amsterdam, uw verslaggever en een onbekende vrouw.
Deze avond staat aangekondigd op de website van GroenLinks Amsterdam: een afdeling met naar verluid duizenden leden. Maar bij GroenLinks haalt iedereen zijn schouders op over het waterschap. Wiegert legt uit hoe het waterschap werkt en hoe het waterschap AGV met de gemeente Amsterdam samenwerkt. Al snel gaat het over duurzaamheid, want dat is het belangrijkste punt van zowel Water Natuurlijk als GroenLinks. Een kandidaat legt uit wat Water Natuurlijk in AGV allemaal zou willen. Raadslid Imane vindt het allemaal erg interessant en maakt aantekeningen.
Een verband met GroenLinks
Er is een verband tussen Water Natuurlijk en GroenLinks. Toen tien jaar geleden politieke partijen in het waterschap werden geïntroduceerd kwamen natuur- en milieuorganisaties bij elkaar om Water Natuurlijk op te richten. D66 en GroenLinks steunden het initiatief en besloten niet zelf aan de waterschapsverkiezingen mee te doen. Dat is nog steeds zo. Dat roept de vraag op of GroenLinks en D66 na tien jaar nog steeds een band met Water Natuurlijk hebben. Daar lijkt het niet op: de partij had een tijdlang nauwelijks een bestuur, maar D66 en GroenLinks keken de andere kant op.
Een van de aanwezige kandidaten is nieuw in het waterschap. Ze zegt iets interessants. Ze was ooit voorzitter van Dwars, de jongeren van GroenLinks. Ze is gewend dat als ze naar een vergadering gaat er actieve mensen aanwezig zijn. Bij Water Natuurlijk is dat nooit zo: daar zijn altijd alleen kandidaten aanwezig. Er volgt nog een tweede aanwijzing over de afwezigheid van een partijorganisatie: de bestaande fractie van Water Natuurlijk in AGV heeft het verkiezingsprogramma geschreven, niet een afzonderlijke commissie. Je zou kunnen zeggen dat Water Natuurlijk alleen uit fracties bestaat. Verder is er niets.
Zieltogend bestaan in het waterschap
Of het bij de tweede specifieke waterschapspartij – de Algemene Waterschapspartij (AWP) – beter gaat, staat nog te bezien. De partij klaagt in een persbericht dat ze geen subsidie en geen televisiezendtijd krijgt. Dat is oneerlijk, vindt AWP, want landelijke partijen die meedoen aan de waterschapsverkiezingen krijgen wel subsidie en hebben dus meer middelen. Een foto met een zaaltje leden suggereert dat AWP als partij nauwelijks groter is dan Water Natuurlijk, zo niet kleiner.
Op de avond van GroenLinks en Water Natuurlijk liggen wat posters op tafel. De leus luidt: ‘Stem Natuurlijk, Water Natuurlijk, Samen met D66 en GroenLinks’. Het handjevol mensen dat de geschiedenis van Water Natuurlijk kent weet waar dit naar verwijst, maar of D66 en GroenLinks op de posters willen staan is twijfelachtig. Een kandidaat noemt de tekst ‘rebellie’ want GroenLinks heeft er in ieder geval geen toestemming voor gegeven. Wat D66 ervan denkt is onbekend. Impliciet lijkt men hier te veronderstellen dat het D66 toch niet interesseert.
Het lot van waterschapspartijen
Bij de vorige waterschapsverkiezingen hoorde je D66 nooit over Water Natuurlijk en bij GroenLinks mocht iemand er alleen in de pauze van het congres iets op het podium over vertellen. Water Natuurlijk lijkt voor D66 en GroenLinks vooral een excuus om niet mee te hoeven doen aan de waterschapsverkiezingen. Of op de provinciale verkiezingsflyers van D66 en GroenLinks komt te staan dat ze Water Natuurlijk steunen is onbekend. Dat dat geen standaardgebruik is, zegt eigenlijk al alles. Water Natuurlijk is qua campagne eigenlijk vrijwel even hulpeloos als AWP.
Zo leren we over het lot van de twee landelijke waterschapspartijen. AWP werd geheel zelfstandig opgericht en Water Natuurlijk kreeg bij de oprichting steun van D66 en GroenLinks. In de praktijk maakt dit weinig uit: de traditionele partijen halen hun schouders over ze op, het grote publiek kent ze niet, de media weten ze niet te vinden en subsidie is er ook niet. Ze zijn honderd procent afhankelijk van de vraag of burgers in het stemhokje denken dat hun partijnamen wel goed klinken. Dat is natuurlijk geen stevige basis voor een mooie toekomst.
Chris Aalberts doet tot aan de verkiezingen van maart verslag van de politiek van de waterschappen. Onder de titel #Waterlanders onderzoekt hij wat er bij deze verkiezingen te kiezen valt. Lees hier de hele serie.
