Geachte Emmanuel Macron, president van de Franse republiek – u heeft ons land verwaardigd met een mooie brief, die u liet afdrukken in de krant. U schreef een lang epistel en mijn weerwoord is dat ook – ik heb nu eenmaal meer negatieve punten om in uw nadeel op te werpen, dan dat u positieve punten heeft ter uwer voordeel. Met klem verzoek ik de lezer om deze rit toch uit te zitten: voor de volledigheid én eerlijkheid moet alles genoemd. Dan kan later niet gezegd worden dat uw critici het grote plaatje evenmin zagen en geen wezenlijk andere of bredere visie te bieden hadden dan u. Ik wil dat het alternatief op uw visie in zijn volledigheid wordt uitgerold. Zodat de toekomstige generaties kunnen nagaan waarvoor bewust is gekozen, en waarvoor bewust niet.
Uw brief is mooi in die zin dat hij zo duidelijk maakt waar u staat in de discussie rond de EU. Om te beginnen stelt u Europa gelijk aan de EU, terwijl het zelfs zonder Brexit zonneklaar is dat niet elk Europees land een lidstaat is. Veel dank dat u ons naïeve kikkerlandje waarschuwt tegen buitenlandse inmenging in de verkiezingen! Mocht uw Italiaanse collega Salvini een brief plaatsen in dezelfde krant, waarin hij uw visie voor de EU volledig tegenspreekt – hoe zou u dat dan ontvangen?
Laat deze gewetensvraag maar rusten, door naar de kernpunten nu. U noemt de ellende rond Brexit en roemt de EU wegens de “verzoening van een verwoest continent”. Toen Boris Johnson het bijltje erbij neergooide moest ik hem gelijk geven. Aangehaakt blijven op de Europese markt betekent moeten voldoen aan de wettelijke eisen die hier gelden. Dit begint al bij hoe hoog een vrachtwagen maximaal mag zijn om de EU überhaupt te kunnen binnenrijden. Toch vreemd dan dat we in zoveel landen ongedocumenteerde migranten aantreffen… Het klopt dat het Verenigd Koninkrijk een ‘economische kolonie’ zou worden van de EU. De Britten zullen aan allerlei wetgeving moeten voldoen waaraan zij niet kunnen meedenken of meebouwen – die politieke zeggenschap zijn ze kwijt.
Maar nu over die “verzoening van een verwoest continent”. De afgelopen jaren zijn er miljoenen migranten naar Europa gestroomd vanuit zogeheten ‘failed states’ – staten waarin diverse etnische groepen elkaar naar het leven staan en die enkel door repressieve instituties worden samengehouden. Europa, dat grofweg zeventig jaar vrede kent (Joegoslavië daar gelaten), is een historische uitzondering. Een ‘breekbaar vaasje’, om een populaire allegorie te gebruiken.
Michael Mann wees hierop in The Dark Side of Democracy (2005): Europese staten kennen een lange oorlogsgeschiedenis waarin de bevolking zichzelf ‘uitzuiverde’. Groepen met botsende waarden en identiteiten voerden strijd totdat de grenzen van natiestaten zich uittekenden: naties van homogene groepen. Denk maar aan de vrede van Augsburg (1555): ‘wiens gebied, diens gebed’. Homogeniteit noemt Mann een voorwaarde van democratie; in een staat die is verdeeld tussen stammen wordt politiek een strijd om de toebedeling van middelen over bevolkingsgroepen, met bestuurlijke instabiliteit tot gevolg.
U heeft het over “profiteurs van de woede” en noemt als ergste schrikbeeld “nationalistisch isolationisme”. Maar ontwortelend globalisme, de keerzijde van die medaille, moeten we ons gedwee laten welgevallen? De vraag is niet wie van de woede profiteert – de vraag is wie de woede om te beginnen heeft veroorzaakt! Als het volk er werkelijk op vooruitgaat door woedend te worden en de gevestigde orde te wippen, ligt het probleem dan niet bij u? Ongetwijfeld sprak koning Lodewijk op de vooravond van de Franse Revolutie – vorige week nog besproken met Bassam Tibi – ook van ‘rattenvangers’, ‘volksmenners’ en ‘profiteurs’. Of, zoals dat tegenwoordig heet: ‘populisten’. Alles in uw brief ademt de wens dat het volk vooral niet voor haar eigen belangen zal opstaan.
Feitelijk gaat het niet om ‘woede stichten’ doch om zelfbestuur. De kern van de discussie is het streven om als bevolking het lot in eigen handen te nemen. Het gaat om bestuurlijke autonomie: om wat in EU jargon heet ‘subsidiariteit’. U beroept u op humanisme om een centralisering van politieke macht goed te praten. Maar humanisme is juist je levenslot met beide handen aangrijpen om je leven zélf te sturen: zelfbeschikking. Humanisme speelt zich af in de verbanden die we scheppen op eigen kracht en tot wederzijds genoegen, en die ons niet door bureaucraten vanaf afstand worden opgelegd!
Wat is het ergste dat kan gebeuren? Dat ons land een nieuw Denemarken wordt? Ik bedoel een betrekkelijk rustige natie die in zijn eigen vaarwater voortkabbelt, zonder centrale rol op het wereldhistorisch podium. Is dat de diepere angst die uw brief drijft? Toevallig was ik afgelopen week in Denemarken. Ik zag hoe het Chinese Huawei er inmiddels uittorent boven de EU – wat een tekenend tijdsbeeld. Met man en macht pogen we het deksel op de kookpot van de radicale islam te houden en via de achterdeur komen de Chinezen binnen. China baant haar weg naar de vitale delen van de Europese economie. Als op een dag de ravage die de politieke islam aanricht in West-Europa groot genoeg is, dan zullen wij de Chinezen smeken om onze puinhopen op te ruimen – hen inhuldigen als onze nieuwe machthebbers. We verliezen daarmee wel al onze vrijheden, en alles wat Europa tot Europa maakt. Maar tegen die tijd zal dit ons als een goede ‘deal’ toeschijnen.
Europa is niet zomaar een geopolitiek speelstuk, zoals u het schetst. Europa is ook een identiteit, een beschaving: zowel christelijk als heidens en humanistisch. Opgesierd met Griekse tempels en rustige begijnoven; gekenmerkt door wilde fjorden en stille heidevelden. Die identiteit ligt niet in de lege abstractie maar in de levende wereld van het figuratieve: in realisme, verbeelding en mysterie. Europa is een literair en mythologisch patrimonium, behorend tot Homerus, tot Dante en de Edda. Europa is óók Karel Martel die bij Poitiers de Arabische inval afsloeg, evenals de overwinning op de Ottomanen bij de zeeslag van Lepanto. Ons Europa is de inval van het schemerlicht in gotische stadskernen: majestueuze silhouetten die afsteken tegen een vuurrode avondhemel. We moeten stoppen met boetedoening en de faustische ziel van ons continent herontdekken – het authentieke genie bevrijden uit de politiek-correcte ketens. Dát, beste Emmanuel, is mijn Europa.
U heeft het in uw brief over “helderheid van geest”. Hoe ziet u dan het peperdure klimaatbeleid? Dat moet de temperatuur met procenten van procenten bijsturen en vreet al het besteedbaar inkomen van de middenklasse op. En dit terwijl het zwaartepunt van de bevolkingsgroei en uitstoot voor het overgrote deel in Azië en Afrika ligt… Nog los van de inhoudelijke discussie over hoe groot of klein de impact is van de mens op het klimaat – is het niet zinvoller om ons op veranderingen aan te passen, dan te proberen om als continent met een krimpende bevolking, het wereldwijde klimaat bij te sturen? Bij ‘Europese innovatie’ denk ik niet aan zulke overmoed maar juist aan onze vindingrijkheid: ik zie Europa voor mij met stralende groene velden en robuuste dijken. Een leefomgeving die recht doet aan de landelijke leefwijze van onze voorouders en tegelijk onze nakomelingen alle voordelen biedt van de verbeterde techniek. Een leefomgeving die natuur en technologie integreert.
Het argument dat ik nergens hoor – vast omdat ik in mijn helderheid van geest al stappen vooruit denk terwijl de leidende politici en bureaucraten hun posities danken aan stroop smeren binnen gesloten netwerken – luidt als volgt. Vrijwel iedere innovatie vindt plaats binnen het besteedbare deel van het inkomen. Het is praktisch onmogelijk om met een startende onderneming te concurreren tegen vaste lasten als benzine, treinkaartjes of de maandelijkse huur. Met de vernietiging van het besteedbaar inkomen kan het liberale droombeeld van innoveren, startups beginnen en als zelfstandige een plek op de markt veroveren, dus in één klap de prullenbak in. Weer een illusie minder om onze jongeren op een individualistisch dwaaltraject te zetten. We zullen samen één vuist moeten maken tegen de gevestigde orde. Of onze oude dag zal pure ellende zijn.
In de praktijk wordt het klimaatverhaal aangegrepen als een alarmistisch voorwendsel tot machtsconcentratie – om regelgeving uit te rollen. Alexis de Tocqueville beschreef al vele rationele argumenten tegen centraliserende machtsconcentraties; hij schreef ook hoe zinloos deze argumenten zijn, als je spreekt tegen lieden die zich aan het hoofd zien van die machtsconcentraties. Uw beweegredenen begrijp ik uit de memoires van uw voorganger maar al te goed: roem mag dan vluchtig zijn, de vergetelheid is eeuwig – aldus Napoleon.
Inmiddels is de EU niet meer een organisatie voor economische samenwerking die dient om op te boksen tegen de geopolitieke schaalvergroting van China en de VS. Vandaag is de EU een organisatie die zélf aanstuurt op schaalvergroting en centralisering, precies zoals u bepleit. Zo geeft uw brief hoog op over een “soevereine EU tegenover de tech-reuzen”. Is er niet juist sprake van handjeklap tussen de EU en de tech-reuzen om systeemkritiek te censureren? Dat schijnt al te zijn begonnen in uw eigen Frankrijk. Naar verluid stond er in de vroege ochtend van 17 februari 2016 plots een politiecommando op de stoep bij de katholieke priester en blogger Guy Pagès. De priester onderhield het islamkritische blog ‘Islam & Vérité’, en dus werd zijn server in beslag genomen.
Nog steeds vraag ik mij af wat u bedoelt u met “helderheid van geest”? Dat we geen barrières op zee durfden aanleggen wegens ‘humanitaire principes’, maar wel Turkije de sleutel in handen gaven om ons te chanteren op het migratiedossier? Dat er voortdurend anti-Russische retoriek wordt rondgepompt maar dat we ons via Nord Stream 2 toch weer afhankelijk maken van Russische brandstof? Dat we miljoenen migranten binnenhalen, ‘want arbeidsmarkt’, terwijl de rappe ontwikkelingen in Kunstmatige Intelligentie niet alleen spierkracht, maar nu ook denkkracht vervangen?
Aan de overzijde van de Atlantische Oceaan heeft men – althans in het Witte Huis – al langer door dat de EU de weg kwijt is. Maar in plaats van naar de inhoudelijke kritiek te luisteren, stelt u zich op alsof u belegerd wordt. De EU voert met andere woorden een compleet incoherente geopolitiek – slechts gedragen door de modegrillen en boetedoeningsreflexen van grootstedelijke en progressieve socialites – dezelfde bovenklasse die u uitkoos als avatar, waardoor u in het zadel bent geholpen.
Tot dusver was uw meest tekenende respons repressie: bijvoorbeeld door de politie hard te laten inslaan op de gele hesjes. Nu zijn we nog in een tijd van hoogconjunctuur – wat zou u doen in een tijd van economische crisis? Reken dan het aantal demonstranten maar keer tien! Zelfs al wordt u weggestemd, dan nóg verdwijnt de genoemde bovenklasse niet en scheppen zij weer nieuwe marionetten. Dit voedt de gedachte dat alleen een old school revolution – naar goed Frans voorbeeld – langdurig orde op zaken kan stellen.
Zulks lijkt gerechtvaardigd nu de mainstream media mensen kapotschrijven zonder kans op weerwoord – op sociale media worden realistische artikelen ‘gedeboost’ of platweg gecensureerd. Het meest zorgelijke is uw voornemen om “haatdragende en gewelddadige uitingen te bestraffen”. Dit doet denken aan een artikel van Yasmin Alibhai-Brown: “The right has weaponised free speech – it’s time for liberals to fight back.” Waarom koos ze het woord ‘weaponised’ en niet ‘used’ of ‘defended’? Het zou jullie agenda al te duidelijk maken. Demonstraties worden bruut verstoord door radicale moslims of door extreemlinks – in de pers wordt de schade vervolgens aan de demonstranten gekoppeld. Weer anderen krijgen met geweld te maken bij een te vrije mening of worden dan bedrijfsmatig kapotgemaakt. In uw land wordt uw politieke rivaal Marine le Pen met rechtszaken gesloopt omdat ze fotobewijs publiceerde van misdaden door Islamitische Staat – zo verwordt zelfs de rechtsgang tot een ideologisch wapen van de linksliberale hegemonie.
Als mensen dan maar anoniem hun mening geven, worden hun accounts verwijderd. In het journaal wordt dit goedgepraat als een “offensief tegen onverantwoordelijke trollen die onze democratie ondermijnen”. Kinderen en jongeren krijgen – zowel vanuit de mainstream media als vanuit het onderwijs – deze stand van zaken als een normale toestand ingelepeld. Zij weten niet beter. De revolutie moet nú komen, nu er nog herinneringen aan authentieke vrijheid bestaan.
Ondertussen acht u de EU noodzakelijk om “sociale rechten te waarborgen” – heeft ooit iemand beweerd dat het waarborgen van sociale rechten onmogelijk zou zijn? Ik herinner me hooguit een uitspraak van Milton Friedman, die een verzorgingsstaat onverenigbaar noemde met een ruimhartig migratiebeleid. Het is een oude vraag opnieuw gesteld: hoe kan een stelsel van pensioenen, premies en verzekeringen – per lidstaat verschillend – stand houden tegen een achtergrond van Poolse vrachtwagenchauffeurs, Bulgarenfraudes en Oost-Europese uitzendkrachten?
U spreekt van “collectief de vormen van onze beschaving heruitvinden”. Zie de realiteit onder ogen: er is geen collectief meer – zelfs niet in Frankrijk met zijn ‘laicité’. Er was altijd één ding dat het republikeinse Frankrijk samenbond, dat was de strikte scheiding tussen kerk en staat. Maar zie wat de antropoloog Charles Lindholm hierover schrijft in Culture and Authenticity (2008):
“Frankrijk heeft zijn seculiere credo heimelijk opgegeven zodat de staat de groepen moslims en Noord-Afrikanen kan opvangen. Deze schennis van het officiële seculiere credo wordt vergoelijkt met de redenering dat deze stap nodig is om moslims toch te betrekken bij de burgermaatschappij.”
U noemt een “eenduidig grensbeleid, dat zowel onze grenzen als onze waarden bewaakt”. In Nederland herhaalt zich dezelfde discussie over de poreuze Europese zuidgrens al meer dan vijftien jaar – al sinds Fortuyn. Steeds wordt ons aangepraat dat we onze harten voor de ‘Ander’ moeten openstellen, “want Europese waarden”. Terwijl we er in de praktijk wijken voor terugkrijgen waar nooit meer kortgerokte jongedames in het nachtleven zullen verdwijnen. Europese kinderen groeien op tegen een achtergrond van flats waar de vrijheid is verdwenen: een horizon van stadcentra waar de rokken en de jurkjes, het plezier en de luchtigheid zijn uitgebannen.
Europa heeft sinds de Verlichting de normen van de vooruitgang kunnen stellen en u wil de EU convergeren – lees: centralistisch bestuur – om dat te blijven doen. Maar Europa kan met zijn christelijk-decentrale wortels niet dezelfde nietsontziendheid hebben als China. Centralisme zit China bij wijze van spreken in het DNA: zij hebben geen enkele aarzeling om moslims te dwingen tot het eten van varkensvlees om zo te de-islamiseren. Idem voor het creëren van genetische supermensen en de ongebreidelde inzet van Kunstmatige Intelligentie. Volgens deze voortekenen gaat de vooruitgang plaatsvinden in Azië; Europa zal echter nog decennia worstelen met interne conflicten.
Sinds de val van de Berlijnse Muur in 1989 lukte het Duitsland nog niet eens om Oost-Duitsland op hetzelfde economische niveau te trekken als West-Duitsland. Hoe zou dit dan met Griekenland moeten lukken, waar tot voor kort nog niet eens een kadaster bestond? De waarheid is dat u als Zonnekoning zit afgeschermd in uw paleis, terwijl het volk met de voeten in de modder staat en de harde realiteit aan den lijve ondervindt. U omringt uzelf met door-het-bestel-gefêteerde ‘experts’ die ons met statistiekjes vlak voor de verkiezingen zogenaamd ‘bewijzen’ dat de totale welvaart groeit. Ondertussen houdt Jan Modaal een steeds groter stuk maand over aan het einde van het geld.
De rekenmethodes worden alsmaar creatiever om aan te tonen dat de EU economische groei brengt. De realiteit is dat ergens in de top misschien een hogere winst wordt gehaald, terwijl op de hele keten wordt beknibbeld – de brede laag van bevolking voelt de pijn. Er wordt op kwaliteit bezuinigd om aan kwantiteit te kunnen voldoen. Vraag het vakmensen in het veld – de mensen die hun kennis niet uit spreadsheets putten maar uit ambachtelijke ervaring – zij zullen mijn analyse bevestigen!
Nee meneer Macron, u noemt uzelf Europees humanist, maar de waarheid is dat u heeft gefaald als humanist. Waar het kon verdedigde u niet de vrijheid van denken en spreken maar koos u de kant van identiteitspolitiek: u speelde zelfs de seksen tegen elkaar uit! Het Europese humanisme kiest juist voor de levenslust, en laat mannen en vrouwen – in al hun onderscheid en eigenheid – van elkaar genieten. Wat we zien oprukken in het straatbeeld is puritanisme, preutsheid, politieke correctheid en bedekkende kleding. Eenvormigheid die de galante en verfijnde vrouwelijke vormen juist verhult.
De waarheid is dat u als ‘humanist’ geen knip voor de neus waard bent: uw beleid voert tot enclavevorming en schaalvergroting. Het voert tot een Europa waar grote bedrijven de scepter zwaaien zolang zij aan de politiek-correcte leiband lopen. De waarheid is, dat met u moet worden afgerekend – uw beleid moet worden weggevaagd! Hierbij roep ik alle Europeanen op om te gaan stemmen: man of vrouw, blank of zwart, religieus of seculier. Kom naar de stembus, en reken af met deze technocratische hoogmoed!
