Nederland heeft te maken met steeds meer dreigingen die zich moeilijk laten voorspellen, onder meer door ,,grillige ontwikkelingen” in het buitenland. Het gaat om agressieve digitale aanvallen, economische en politieke spionage, gewelddadige incidenten met een radicaalislamitische achtergrond en de verharding van de verhouding tussen linkse en rechtse extremisten. Dat schrijft de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD dinsdag in het jaarverslag over 2018.
De veiligheidsdienst wijst erop dat vorig jaar voor het eerst vermoedelijk jihadistisch terroristisch geweld in Nederland is gepleegd sinds de moord op Theo van Gogh eind 2004. Zo stak een Syriër in Den Haag drie mensen neer en een Afghaanse man uit Duitsland deed hetzelfde bij twee mensen op Amsterdam Centraal Station. Vlak daarvoor was een Pakistaanse man opgepakt op Den Haag Centraal die een aanslag wilde plegen op PVV-leider Geert Wilders. Daarnaast werden in september zeven jihadisten opgepakt die behoorden tot een Arnhems netwerk en mogelijk een aanslag aan het voorbereiden waren op een evenement. Alle zaken lopen nog.
De komende jaren verwacht de AIVD een toenemende dreiging van teruggekeerde jihadisten die hun straf hebben uitgezeten. Een deel van hen zal nog steeds een extremistisch gedachtegoed aanhangen. In Nederland zitten terreurverdachten en -veroordeelden bij elkaar in detentie. Dat kan leiden tot nieuwe netwerken, maar het voorkomt dat jihadisten elders niet-extremistische gedetineerden ronselen. Ook een zorg is de ontwikkeling in onderwijsvormen waar boodschappen worden verkondigd die indruisen tegen de integratie van de islamitische bevolking.
De Telegraaf bericht over kwalijke islamitische scholen buiten het reguliere onderwijs.
De AIVD stelt dat digitale spionage steeds complexer wordt en schaamtelozer. Zo werd een hackoperatie van Russen bij de internationale organisatie OPCW in Den Haag ontmanteld. De dienst benoemt China, Iran en Rusland tot de voorhoede van staten die willen binnendringen in Nederlandse systemen. Bedrijven en kennisinstellingen zijn volgens de AIVD nog onvoldoende weerbaar, zodat belangrijke vindingen en informatie onbedoeld de grens over gaan.
De AIVD heeft vorig jaar over al deze onderwerpen vele honderden inlichtingenrapporten opgesteld, waaruit ambtsberichten, risicoanalyses en beveiligingsadviezen voortvloeiden.
(ANP/TPO)
