Achtergrond

Chris Aalberts – Het is nog wat onwennig maar kritiek op de partijleider mag bij FvD gewoon

24-04-2019 11:09

Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de ontwikkeling van FvD. Hij kijkt naar de ontwikkeling van de partijorganisatie, de prestaties van FvD in Amsterdam en de werkzaamheden in de provincie, de Senaat en Brussel. Maak deze serie mogelijk en doneer via Voor de Kunst.

Dit weekend kwam er ‘interne verdeeldheid’ bij FvD aan het licht door een spraakmakend interview van NRC Handelsblad met FvD-prominent Henk Otten. De partijbestuurder en aspirant-fractievoorzitter in de Eerste Kamer had stevige kritiek op Thierry Baudet. Meteen was er allerlei speculatie over wat er aan de hand zou zijn. De kernvraag: valt FvD ten prooi aan interne ruzies?

De meest nuchtere vaststelling over deze kwestie is dat we heel veel niet weten. We kunnen Otten en Baudet gebroederlijk bij allerlei publieke gebeurtenissen zien verschijnen, maar in essentie kennen buitenstaanders hun onderlinge band niet. Wij weten niet wat ze met elkaar uitwisselen als er geen camera’s bij zijn en we weten ook niet wat ze echt van elkaar vinden. We horen ze wel dingen over elkaar zeggen, zoals Otten in NRC, maar we weten niet of ze die uitspraken ook echt menen en of ze elkaar ook binnenskamers de waarheid zeggen.

Gisteren kwam de sisser waar iedereen op zat te wachten. Baudet zei tegen wat verslaggevers dat hij verrast was door de kritiek en dat het prima is als mensen andere ideeën hebben. Er is zeker geen richtingenstrijd bij FvD. Klinkt goed, want dit is wat Otten impliciet ook al in NRC zei: je mag bij FvD verschillende meningen hebben. De enige vraag blijft of Baudet vooraf wist dat Otten deze mening in NRC zou laten optekenen. Baudet zegt nu verrast te zijn, maar je hoeft geen complotdenker te zijn om te zien dat hij moeilijk het omgekeerde kon beweren.

We weten ook niet of er ruzie is in het partijbestuur van FvD. We zijn er nooit bij als Baudet, Otten en het derde bestuurslid Rob Rooken vergaderen. Eigenlijk is alles wat erover gezegd wordt pure speculatie. Het enige wat we wél weten is dat er een groot probleem is als er ruzie zou zijn omdat deze dan het almachtige partijbestuur treft. Indien er ruzie is, is de vraag hoe de meerderheid binnen het bestuur uitvalt. Maar ja, wat het onbekende bestuurslid Rob Rooken precies denkt weten we ook al niet.

Als niemand uit zichzelf uit het partijbestuur vertrekt, is de chaos sowieso compleet. Kijk de statuten van FvD er maar op na. Otten of Baudet zou dan moeten vertrekken. Ontslag van een bestuurslid is alleen mogelijk door de ledenvergadering. De statuten regelen alleen de situatie waarin de leden van een bestuurslid af willen. Daarvoor is een vergadering met tweederde van de leden nodig: zo’n 24.000 stuks. Nog geen tiende daarvan kwam de laatste keer naar het partijcongres. Van die leden moet tweederde voor het ontslag zijn. Leden hebben dus geen beslissende stem.

Maar we hebben het nu over een situatie waarbij bestuursleden elkaar onderling de laan uit willen sturen. De statuten zwijgen en dus is dit al snel een mijnenveld vol complottheorieën en verdere ruzies. Maar het ergst is dat de keuze onmogelijk is: moet de politiek leider, fractievoorzitter en stemmentrekker zijn partijvoorzitterschap inleveren? Is het logisch Baudet op deze manier publiekelijk op zijn plaats te zetten? Of is het logischer dat Otten het veld moet ruimen, terwijl zijn afkeer van alt right door een groot deel van de achterban wordt gedeeld?

Zo komen we bij de conclusie die we dit weekend al konden trekken: we weten niet of er ruzie is, maar als die er is, is de druk om die op te lossen enorm. Zo kreeg Otten gisteren meteen zijn zin: meerdere meningen zijn bij FvD toegestaan, zo zei Baudet. Dat klopt natuurlijk: we zullen steeds vaker nieuwe FvD’ers dingen horen zeggen die afwijken van de partijleider. Daar is ruimte voor: niet omdat men dat zo leuk vindt, maar omdat het de enige manier is om de partij bij elkaar te houden. Je kunt politici met afwijkende meningen niet steeds royeren.

Otten is nu opgestapt als penningmeester, maar iedereen die daarin een overwinning van Baudet ziet, oordeelt te snel. Hij blijft immers gewoon lid van het partijbestuur en heeft dus net zoveel macht als voorheen. De kans dat hij vrijwillig het veld ruimt is niet zo groot. Of ze het nou leuk vinden of niet: Otten en Baudet zijn vooralsnog tot elkaar veroordeeld. Als ze desondanks mochten besluiten toch de loopgraven op te zoeken, zetten ze hun werk van de afgelopen vier jaar op het spel. Zouden ze dat echt willen riskeren? De kans is groot dat ze nog eventjes proberen er alsnog uit te komen.

Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de ontwikkeling van FvD. Hij kijkt naar de ontwikkeling van de partijorganisatie, de prestaties van FvD in Amsterdam en de werkzaamheden in de provincie, de Senaat en Brussel. Maak deze serie mogelijk en doneer via Voor de Kunst.