Reportage

Chris Aalberts – Decathlon heeft FvD al helemaal in de pocket met haar Try & Buy concept

03-07-2019 16:14

Het is de meeste mensen ontgaan, maar dat geldt wel vaker voor thema’s uit de provincie. In Zuid-Holland voert sportwinkelketen Decathlon al jaren strijd met de provincie om zich op het Haagse industrieterrein Forepark te mogen vestigen. De provincie heeft daar bezwaar tegen: het gaat om een perifere locatie waar geen detailhandel thuishoort. De provincie houdt de regie over winkellocaties en wil dat Decathlon zich elders vestigt. Een soortgelijke strijd wordt de laatste jaren gevoerd in Schiedam, waar Decathlon eveneens een locatie buiten de binnenstad op het oog heeft.

Deze woensdagochtend vergaderen de Provinciale Staten van Zuid-Holland over de kwestie. Een wethouder uit Schiedam komt inspreken om te vertellen dat er een groot sportpark komt en dat Decathlons ‘Try & Buy-concept’ daar naadloos in past. Het moet leiden tot economische opleving, werkgelegenheid, gezondheid en al dat soort zaken. Daarom moet de provincie een uitzondering maken en toestaan dat Decathlon zich op deze plek vestigt. De gemeente Den Haag stuurt deze ochtend iemand om Decathlon op Forepark aan te prijzen. Publieke functionarissen zijn hier feitelijk lobbyist voor de winkelketen.

Een directeur van het toekomstige winkelcentrum ‘Mall of the Netherlands’ in Leidschendam komt vertellen dat hij Decathlon graag als huurder had gehad. Op Forepark is de keten ongewenst want daar is het een concurrent. Als Decathlon er eenmaal zit, zullen er meer winkels volgen, denkt hij. Zo volgen meer insprekers. Een club van winkelgebieden wil deze Decathlon ook niet, er is al te veel winkeloppervlak en er is in de binnensteden te veel leegstand. Het ‘Try & Buy-concept’ van Decathlon stelt sowieso weinig voor, horen we. Ook de gemeente Leidschendam-Voorburg is tegen de vestiging op Forepark.

De meeste insprekers bewieroken in feite het bestaande beleid van de provincie waarmee dit soort winkels aan de snelweg worden tegengegaan. Alleen de gemeente Den Haag, de gemeente Schiedam en Decathlon zelf willen de winkels op deze locaties. Van de politieke partijen in de Provinciale Staten komt alleen Forum voor Democratie (FvD) deze ochtend met een uitgebreid betoog. Statenlid Lutmers heeft zich goed voorbereid. Hij begint een technisch verhaal over rapporten en Europese regels. Het is voor een leek nauwelijks te volgen. Het klinkt intuïtief ook niet echt als FvD.

Langzaam wordt duidelijk wat het ‘Try & Buy-concept’ inhoudt: winkels met een evenemententerrein. De provincie vindt dat deze evenemententerreinen niet naast de winkels hoeven te liggen. Lutmers noemt dat ‘het opknippen van het unieke concept’. FvD vindt de provincie betuttelend richting de gemeenten, waar men zelf allang gekeken heeft of de winkels gewenst zijn en of het verkeer afgehandeld kan worden. Er is weliswaar leegstand maar het is FvD niet duidelijk hoe die ontstaat en wat voor rol Decathlon daarin speelt. Tot zover de inzet van FvD voor ondernemers in de binnensteden.

De meeste partijen vinden dat er geen uitzondering gemaakt mag worden. Alleen VVD en PVV zijn het met FvD eens. Ze dienen gezamenlijk een motie in om de winkels toe te staan, maar die wordt weggestemd. Een motie van het drietal met D66 en DENK voor de locatie in Schiedam haalt wel een meerderheid. De gedeputeerde gaat nóg beter opschrijven dat het concept in Schiedam heel uniek is ter voorkoming van precedentwerking. Er worden sowieso juridische procedures verwacht.

De Provinciale Staten van Zuid-Holland vergaderen maar liefst twee uur over dit slepende dossier. FvD-Statenlid Lutmers blijkt erg ijverig in de voorbereiding van zijn bijdrage, maar het lukt hem niet die onderscheidend te laten zijn van die van de andere partijen: zijn betoog overlapt sterk met de inbreng van de partij waar FvD zich altijd zo sterk tegen afzet. Net als in Amsterdam is FvD hier de bijwagen van de VVD.

Hoe motiverend het is om twee uur lang naar zo’n debat te luisteren laat zich raden. Dit is best een interessante case over provinciaal bestuur, maar als je Nederland wilt redden zoals FvD dat van plan is, zijn twee grote Decathlon-winkels klein bier. Niet zo gek dus dat alle afwezigen bij deze Statenvergadering van FvD zijn: Statenleden Van Pareren, Roos en Hoogeveen zijn er niet bij. Van alle andere partijen zijn alle Statenleden aanwezig, al is een mevrouw van de VVD te laat. Wat zegt deze afwezigheid over FvD? Daarvoor moeten we 600 kilometer verderop kijken.

Deze week werd in Straatsburg het Europees Parlement geïnstalleerd. Namens FvD nam onder andere Rob Roos een zetel in: hij is ook fractievoorzitter van Zuid-Holland. Statenlid Michiel Hoogeveen werkt voor de Europese fractie. Roos lijkt te snappen dat zijn dubbelfunctie niet handig is. De Statenvergadering begint met de mededeling dat Roos – zelf afwezig – geen fractievoorzitter meer is en is opgevolgd door Mathijs Sandmann, een voormalig gebiedscommissielid van Leefbaar Rotterdam. Roos kan het fractievoorzitterschap dus kennelijk niet combineren met Europa.

Maar een normaal Statenlidmaatschap is ook niet te combineren. Roos en Hoogeveen weten dat best. In Zuid-Holland vergadert men op woensdagen. De maandelijkse Straatsburgweken van het Europees Parlement lopen van maandag tot en met donderdag. Commissie- en fractievergaderingen zijn in de andere weken in Brussel op dezelfde dagen. Zo is het voor Roos en Hoogeveen ongeveer driekwart van de tijd onmogelijk deze functies te combineren. Iedereen kon dit al maanden geleden zien aankomen, maar het weerhield Roos en Hoogeveen er niet van beide functies te blijven vervullen.

Als iemand van de VVD dit doet, zou FvD roepen dat het de partij alleen maar om de baantjes en de vergoedingen gaat.

Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de opmars en ontwikkeling van Forum voor Democratie. Hij gaat op bezoek bij campagnebijeenkomsten, ledenactiviteiten en vergaderingen in Amsterdam, Den Haag, Brussel en de provincie waar FvD-politici het woord voeren. Ook gaat hij in gesprek met FvD-politici, hun collega’s en hun achterban. Doet FvD wat ze aan haar kiezers belooft, wat is in de praktijk het politieke geluid van FvD en welke politici krijgen de kans een eigen plek in de schijnwerpers te bemachtigen?