Vrijdag plaatste Forum voor Democratie (FvD) een bericht over het nieuws dat de voorzitter van het Europees Parlement hulp eist voor een schip met ruim honderd Afrikaanse migranten dat al wekenlang nergens toestemming krijgt om aan te meren. David Sassoli wil dat de migranten verdeeld worden over de EU-lidstaten. FvD schrijft: ‘Nu (…) wil EU-bobo David Sassoli dat ons land nog meer dobberende gelukszoekers opneemt.’ Er kwam kritiek op het bericht en… weg was de tweet. Op Facebook bleef het bericht gewoon staan. Wat wil FvD nu precies over deze migranten zeggen?
Er zijn wel vaker vragen. FvD is boos dat de Reclame Code Commissie een advertentie van New York Pizza bekritiseert waarin een vrouw bloemkolen voor haar borsten houdt. Eddy Terstall noemt dat in een tweet ‘truttig, rancuneus en middelmaat’. FvD twittert vervolgens: ‘Welkom in het Land der Gekwetsten. Hier zijn #langetenen, slappe knieën en een ruggengraatloze elite volksziekten nummer 1!’ Het leverde heel wat retweets op, maar toen bedacht FvD zich opeens. Weg was de tweet. Wat vindt FvD nu precies van deze kwestie?
Dezelfde dag begint Thierry Baudet op Facebook te klagen. De framing van FvD is zwaar klote, ook voor Theo, meldt hij. De verleiding bestaat bij media en ‘FvD-watchers’ om ‘een soort ‘richtingenstrijd’ te creëren. Baudet wijst ons nog eens op een eerder epistel over hoe FvD ten onrechte geframed zou worden. En toen… was opeens die Facebook-post weg. Is Baudet er misschien achter gekomen dat Henk Otten écht een andere mening heeft dan hij? Of dat er FvD-Statenleden zijn die niets van Baudets boreale praatjes moeten hebben? Het zou tijd worden.
Natuurlijk maakt iedereen weleens een foutje op sociale media, maar dit was drie keer binnen 24 uur. Dit is extra pregnant omdat FvD kampioen was op juist dit terrein. Daar is niets meer van te merken: FvD twittert alleen nog standpunten die allang bekend waren en waarvan volstrekt helder is dat FvD niets heeft gedaan om ze werkelijkheid te laten worden, laat staan dat de partij met nieuwe argumenten probeert nieuwe kiezers voor deze standpunten te winnen. Waarom kan FvD geen goede communicatieman inhuren, vraag je je af. Misschien is Jeroen de Vries nog beschikbaar?
Het contrast is groot: nog maar een paar maanden geleden was FvD een strak geleide organisatie. De partij sneed thema’s aan die mensen boeiden zoals het klimaatbeleid, het referendum en het Marrakesh-pact. Er was een man achter de schermen die de lijnen uitzette en vervolgens alles strak organiseerde. Zijn naam? Henk Otten. Hij deed dit met zoveel volharding dat allerlei partijleden in 2018 publiekelijk over hem begonnen te klagen. Otten zou te veel de controle houden. Dat zou kunnen natuurlijk, maar in die tijd kwam FvD niet op haar eigen tweets en Facebook-berichten terug. Er was een strategie én een strakke uitvoering.
Nu is alles anders. De Europese FvD-campagne was non-existent en toen Baudet ergens opdook stond hij te sputteren. Hij schreef een raar essay over vrouwen waarmee hij kiezers wegjoeg. De formatie liep in bijna alle provincies in de soep en dat hield vaak verband met Baudets uitspraken. De kandidaat-voorzitter voor de Eerste Kamer hield een dom interview waarmee hij zijn kansen op de post verspeelde. FvD gaf een Senaatszetel weg aan de SGP en ondertussen papte Baudet aan met de cultuurchristenen, een minuscule en dus erg oninteressante doelgroep. Baudets beleidsmedewerker kwam bij het JFVD-congres met een zeer extremistische speech, de discussie over IQ werd weer van stal gehaald en het Renaissance Instituut liet een homofobe oud-president opdraven.
Er is de laatste maanden bij FvD vooral veel energie gestoken in het laten ophoepelen van Otten: maandenlang is gezocht naar een betaling die als frauduleus kon worden bestempeld om de partijoprichter te kunnen royeren. Vervolgens werden Statenleden onder druk gezet om een open brief te tekenen waarin stond dat ze de werkwijze van het partijbestuur steunden. Twijfel was niet toegestaan. In een provincie moesten Statenleden deze week hun sociale media-accounts opgeven, kennelijk om die beter te kunnen controleren nadat een van hen een onwelgevallige tweet had verstuurd.
De grootste fout rond het vertrek van Otten werd deze week duidelijk: er is überhaupt nooit een inschatting gemaakt van de gevolgen. Senator Dorien Rookmaker is de eerste die openlijk kritiek levert en bovendien speculeert over haar eigen vertrek. Ze kan FvD in de Eerste Kamer al direct in de personeelsproblemen brengen. Iedereen kon weten dat ze niet kritiekloos achter Baudet zou aanhuppelen. Ook kan iedereen met een beetje logisch denkvermogen bedenken dat ze de laatste niet is. Ook in de provincie zijn sommigen not amused.
Wie heeft de leiding over deze club? Er is een partijbestuur dat aan niemand verantwoording schuldig is en door niemand kan worden weggestuurd. Er zitten sinds het vertrek van Otten maar twee mensen in. Velen binnen FvD stellen dat Rob Rooken nooit een grote rol heeft gespeeld. Hij zit nu bovendien in het Europees Parlement. Dan blijft alleen partijvoorzitter en fractievoorzitter annex alleenheerser Thierry Baudet over. De grote vraag is: hoeveel ervaring heeft hij eigenlijk met het leiden van een organisatie? Is hij daar überhaupt toe in staat? Waaruit blijkt dat?
Natuurlijk weten we niet of FvD nu een goedlopende machine was geweest als Henk Otten nog steeds in het partijbestuur had gezeten, maar in zijn tijd was er in ieder geval wel regie en controle. Blijkt het grote onvermogen van Baudet niet uit het simpele feit dat hij zijn organisatorische rechterhand afvoerde zonder voor goede vervanging te zorgen?