Moeten we het eigenlijk nog over de partij van Henk Otten hebben? Sinds zijn vertrek bij FvD bouwt hij aan een nieuwe partij die inmiddels in de Eerste Kamer en drie provincies is vertegenwoordigd. Het is gemakkelijk dit initiatief als totaal irrelevant terzijde te schuiven: hoeveel afsplitsingen van rechtse partijen hebben we al gehad en hoeveel daarvan gingen roemloos ten onder? Wie herinnert zich Trots op Nederland nog? Democratisch Politiek Keerpunt? Voor Nederland? Zou GO (Groep Otten) in dit rijtje passen?
Misschien, maar zo ver is het nog lang niet. Hoewel Otten op nul zetels in de peilingen staat en moet opboksen tegen meerdere rechtse concurrenten, is GO toch anders dan vele mislukte voorgangers. Nooit eerder had een afsplitspartij op vier verschillende plekken zetels, en daar komt het Europees Parlement wellicht nog bij. GO is bovendien een initiatief van de drie mannen die FvD opbouwden: het zogeheten ‘motorblok’ van Henk Otten, Jeroen de Vries en Robert Baljeu. GO stelt in organisatorische zin nu al meer voor dan alle mislukte rechtse voorgangers.
Woensdagavond is de vuurdoop van de nieuwe partij in Rotterdam. Otten spreekt hier bij de JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD. GO wordt duidelijk relevant gevonden: Otten krijgt naar eigen zeggen meerdere uitnodigingen van de JOVD om op allerlei plekken in het land te spreken, de zaal is met een kleine vijftig man goed gevuld, er zijn JOVD’ers uit het hele land, er zijn zelfs wat JFVD’ers komen kijken en er zijn ook nog wat media. GO roept her en der overduidelijk interesse op: wat gaat Otten nou precies doen?
Otten is naar Rotterdam gekomen omdat politieke vernieuwing altijd in deze stad begint, vertelt hij. GO heeft inmiddels zo’n vijf- tot zeshonderd leden. Volgens Otten hebben ledenaantallen op dit moment geen prioriteit en gaat het nu om het selecteren van goede mensen. Er wordt nog gewerkt aan een volledig partijprogramma. Het gaat vanavond over de hoofdlijnen.
Otten wil andere mensen in de politiek: veel politici komen uit de ambtenarij en niet uit het bedrijfsleven. Er zijn ook te veel politici: heb je de provincies überhaupt wel nodig, vraagt hij zich af. Moet een provincie als Noord-Holland wel 55 Statenleden hebben? Kan dat niet wat minder? En kunnen we Statenleden niet beter belonen zodat je ook betere mensen krijgt? Een hogere vergoeding is volgens Otten weliswaar impopulair, maar wel belangrijk.
Het gaat GO om ruimte voor ondernemers en het beter benutten van het potentieel van Nederland. Dat gebeurt volgens Otten niet: door de stikstofcrisis valt Nederland stil, er worden zinloze investeringsfondsen opgericht en de VVD sluit nieuwe, zeer efficiënte kolencentrales. Otten wil fiscale herziening en een substantiële koopkrachtverbetering voor werkenden tot twee keer modaal, en hetzelfde voor gepensioneerden.
Een jongen uit de zaal wil weten wat nou eigenlijk het verschil is tussen FvD en GO. Deze vraag illustreert Ottens grootste probleem: hij was de drijvende kracht achter FvD en schreef een groot deel van het programma. GO kan dus geen totaal ander programma hebben. Dat zien we bij migratie, waar Otten net als zijn voormalige partij het Australische migratiemodel aanprijst waarbij rationeel wordt gekeken welke migranten er nodig zijn. De implicatie is helder: pas als Baudet de koers van FvD wijzigt, wordt het verschil met GO groter.
Toch zijn FvD en GO nu al niet hetzelfde: Otten heeft het geen seconde over de culturele ondergang van Nederland en legt in plaats daarvan veel nadruk op de economie. Otten is tegen een Nexit want Nederland heeft de interne markt nodig. Volgens Otten was FvD-Europarlementariër Rob Roos ook altijd tegen een Nexit, maar sinds dit weekend is hij daar opeens voor. Otten wil wel dat Nederland zich assertiever opstelt in Brussel, maar vindt een Nexit onverstandig.
Otten heeft er duidelijk vertrouwen in. Er is dynamiek gekomen in de Eerste Kamer omdat de verhoudingen daar heel anders zijn dan in de Tweede Kamer. GO heeft voorgesteld tot een kleiner aantal robuuste Natura2000-gebieden te komen om zo de stikstofcrisis op te lossen. Hoewel die motie geen meerderheid kreeg, is het kabinet er wel mee aan de slag gegaan. GO scoort al op sociale media met een speech van Statenlid Cornelis van den Berg over klimaat. Ook is Otten al door Rutte uitgescholden voor linkse VVD’er.
Dat laatste is veelzeggend: niet alleen FvD heeft er een concurrent bij. Een jongen in de zaal noemt de marketing van de VVD ‘vrij dramatisch’ en Otten denkt dat het feit dat de JOVD hem op allerlei plekken uitnodigt de onvrede met de eigen partij illustreert. Nu de VVD meer dan ooit een flets profiel heeft, ontstaat vanzelf ruimte voor een alternatief. Otten rekent erop: Nigel Farage kon in een paar maanden tijd ook een hele nieuwe partij uit de grond stampen die een monsterzege behaalde. Waarom zou dat in Nederland niet kunnen? Otten heeft zoiets al eens laten zien.
