Kijk, zo langzaam gaat dat dus met die bewustwording over de gevaren van het gewelddadig salafisme in Nederland. “Volgens inlichtingenchef Dick Schoof vormt het salafisme geen acute dreiging voor de Nederlandse samenleving.” Ah, niet veel aan de hand dus. Is dat de visie van Schoof? Nee, zo eenvoudig ligt het ook niet. “Wel zou het gedachtegoed op lange termijn meer voet aan de grond kunnen krijgen.” Dit zei hij maandag in een verhoor door de Tweede Kamer over ongewenste geldstromen naar moskeeën en islamitische organisaties in Nederland.
Maar dan hebben we toch een stevig probleem, zou je zeggen? Het gaat ons toch niet om het ‘acute’, maar om de toekomst van Nederland op de langere termijn? We zijn al 20 jaar bezig met verwoede pogingen om dit probleem de baas te worden. Dat is niet gelukt onder de opeenvolgende kabinetten, ministers van justitie en ministers van Binnenlandse Zaken. Ze mompelen eens wat. Vinden de situatie zorgelijk. Maar we moeten ook niet overdrijven.
Intussen is steeds meer terrein verloren op dat gewelddadig salafisme. Waarom spreekt de chef van de AIVD dat niet uit? In hetzelfde jaar dat Theo van Gogh het slachtoffer werd van salafistisch terrorisme publiceerde de AIVD in 2004 Van Dawa tot Jihad: De diverse dreigingen van de radicale islam tegenover de democratische rechtsorde. Daar staat alles in wat je nodig hebt om beleid op te gaan voeren. Maar dat stellen we liever uit en ook de AIVD chefs doen dat liever. Krijgen zij instructies van hun politieke bazen? Mogen zij hun zorgen niet kenbaar maken soms? Of hebben ze die zorgen gewoon niet omdat alles wordt weggemasseerd in de Haagse bubble?
En toch is volgens de baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) een groei te zien in het aantal ‘salafistische aanjagers.” Dus toch groei? Toch zorgen? “Dit zijn ultraconservatieve aanhangers van de islam die via moskeeën en scholen anti-democratische denkbeelden verspreiden.” Ernstig genoeg, zou je denken. “Ze richten zich vooral op kwetsbare groepen als kinderen en vluchtelingen.” Aan het werk mensen! “Daardoor ontstaat een ‘parallelle samenleving’, die een grote bedreiging vormt voor de democratie, omdat mensen daardoor kunnen vervreemden van de Nederlandse maatschappij.” Hear, hear. Dat Nederlanders zich hier zorgen over maken is dan ook terecht, aldus Schoof, die tussen 2013 en 2018 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid was.
Huh, dus het zijn eerst de Nederlanders die zich zorgen gaan maken en niet Schoof zelf? Of begint Schoof zich pas zorgen te maken als de Nederlanders zich zorgen maken? Is zijn bezorgdheid altijd een afgeleide van de algemene bezorgdheid? Waar hebben we de AIVD dan voor? Zou die ons niet moeten vertellen waarover we ons zorgen moeten maken?
Schoof zei dat de AIVD geen onderzoek doet naar alleen financiering vanuit het buitenland, omdat dit niet per se een bedreiging is. “Het geld vormt pas een bedreiging wanneer de democratie hiermee wordt geschaad.” Dat lijkt me evident. Financiering uit Saoedi-Arabië misschien? Of Qatar? “Het gaat hierbij vooral om geldstromen vanuit de Golfregio.” Schoof houdt het dus bij grove aanduidingen. Hoewel, zo moeilijk is het nu ook weer niet om even te kijken in de Atlas. De golfregio, welke landen liggen daar ook alweer? Maar, nee, ‘landen wil Schoof niet noemen, omdat dat het onderzoek zou bemoeilijken’.
Ja, dat geloof ik graag. Komen dan de orders aan Nederlandse bedrijven in gevaar? Wordt dan de premier ‘op het matje geroepen’ door de ambassadeur van Saoedi-Arabië? Is dat misschien hoe de verhoudingen liggen in het soevereine koninkrijk Nederland? Of moet minister Sigrid Kaag dan met hoofddoek op excuses komen maken?
“De hoorzittingen van de Tweede Kamer nemen in totaal twee weken in beslag. In de eerste week worden deskundigen gehoord, waaronder oud-burgemeester van Den Haag Pauline Krikke. In de tweede week worden verschillende specifieke casussen, waaronder die van de twee moskeeën, besproken.”
Het beloven twee spannende weekjes te worden. Maar dan toch vooral om te zien wat allemaal niet gezegd gaat worden.
