Nu al weer meer dan twee jaar geleden voer ik mee met NRC Handelsblad op een cruiseschip over de Middellandse Zee. Eén van de entertainers op die NRC-reis was politiek commentator Tom-Jan Meeus, die destijds voorzag dat de VVD electoraal zou instorten na het vertrek van Mark Rutte. Hij voorspelde ook een gouden toekomst voor Thierry Baudet. Maar Rutte is nog steeds niet weg en Baudet moet even terugschakelen. Het kan verkeren… Meeus voorzag twee jaar geleden ook een wederopstanding van de PvdA. Ik schreef daarover op TPO:
“Ter linkerzijde staat Lodewijk Asscher er beter voor dan Jesse Klaver, zegt Meeus. Het is een interessante gedachte: zou in Nederland het herstel van de sociaaldemocratie beginnen? Voorlopig staan Asscher nog op 14 zetels en Jesse op 18…”
Dat was in oktober 2018. Jesse Klaver staat er nu niet meer zo goed voor. Zijn meetups zijn door het coronavirus om zeep geholpen, zijn charisma lijkt uitgewerkt. Met Kauthar Bouchallikht als nummer 9 op de lijst van GroenLinks gaat hij misschien stemmen winnen onder radicale (moslim) studenten. Het probleem is echter dat haar vader oprichter was van de afdeling Nederland van de moslimbroederschap en zij bestuurslid van een federatie van Europese moslimjongeren die vanuit die moslimbroederschap is opgericht. Zij wil naar eigen zeggen ‘niets te maken hebben met het gedachtegoed van de moslimbroeders’.
Wie dat niet gelooft is volgens Klaver ‘een oude witte man’. De bloedgroepenstrijd binnen GroenLinks, tussen degenen die nog een zekere mate van klassenstrijd voorstaan, de klimaatactivisten en diegenen die binnen de partij (religieuze) diversiteit nastreven, zal oplaaien. In die strijd zullen de ‘oude witte mannen’ afhaken. Zij zullen in maart deels op de SP, deels op de PvdA gaan stemmen. Jesse Klaver gaat het dus nog moeilijk krijgen.
Maar Lodewijk Asscher krijgt het zo mogelijk nog moeilijker. Wie de verhoren van de kinderopvangtoeslag commissie heeft gevolgd, heeft kunnen zien dat Asscher medeverantwoordelijk is voor de keiharde manier waarop werkende ouders met een bescheiden inkomen zijn aangepakt door de Belastingdienst. Asscher had drie soorten antwoorden: ‘Ik wist het niet’, ‘ik had andere prioriteiten’ en ‘ik was mij er niet van bewust dat het zó erg was’. Over de brieven die hij zelf had ondertekend zei Asscher: ‘Het vervult mij met schaamte’. Asscher maakte de indruk een zwakke minister van Sociale Zaken te zijn geweest. Daar zal de SP maximaal gebruik van gaan maken; laat dat maar aan Renske Leijten over! Ook Pieter Omtzigt en Geert Wilders zullen hem deze maand, als dit dossier in de Tweede Kamer besproken wordt, de volle laag geven.
Sigrid Kaag staat er wat dat betreft beter voor. Haar verleden ligt niet op het Binnenhof, maar in de internationale arena. Dit voorjaar stond zij kandidaat voor het voorzitterschap van de World Trade Organization. Daarvóór had zij hoge posities bekleed bij de VN en bij UNICEF. Zij leidde de ontwapeningscommissie van 100 experts die toe moest zien op de vernietiging van chemische wapens in Syrië.
Ook uit haar opleiding spreekt een internationale oriëntatie. In Caïro studeerde ze aan de American University. Zij spreekt Arabisch en heeft mastertitels behaald in Oxford, in Exeter en aan de Ecole Nationale d’Administration (ENA) in Parijs. Niet heel erg vreemd dus dat zij in een interview beweert dat zij, hoewel ze al sinds 2017 minister is, het gevoel heeft dat ze ‘nog steeds aan het inburgeren is’.
Kaag maakt de indruk dat ze een vreemdeling is het Haagse Jeruzalem. Dat ergert de andere bewoners van het Binnenhof, maar dat zal de kiezer in Heerhugowaard een zorg zijn. Sterker nog, veel kiezers vinden het misschien juist wel fijn dat zij een outsider is. Zo is zij is niet direct verantwoordelijk voor het opzichtige falen van de overheid waarmee Rutte en Asscher zo nauw verbonden zijn.
En dan is er opeens die dekselse Wopke Hoekstra die Hugo de Jonge als lijsttrekker van het CDA gaat vervangen. Ministers van Financiën doen het bij de verkiezingen altijd goed. Wouter Bos was het, Kok was het, Duisenberg was het.
Hoekstra en Omtzigt zullen het CDA een eurosceptischer gezicht geven. Onder hun leiding gaat het CDA de concurrentie aan met Wilders. Kaag kan dan in maart zo maar de leider van de pro-Europese partijen worden.
Maar ook bij enig succes van Kaag zullen de eurosceptische partijen tezamen de grote winnaar worden!
