In tijden van oorlog is het nagenoeg onmogelijk een objectief beeld te verkrijgen van de tegenstander. Gelukkig is daar het Britse weekblad The Economist, want het kapitalistisch lezerspubliek houdt niet van flauwe kul als idealisme, sentimenten en ideologieën. The Economist beschrijft gewoon hoe de vork in de steel zit, zodat de lezers hun beleggings- en investeringsstrategie kunnen aanpassen. In het nummer van 25 maart wordt geprobeerd inzicht te krijgen in het wereldbeeld van de Russische president Poetin, voor zoverre dit mogelijk is bij deze teruggetrokken, enigmatische oud-KGB’er. In deze bijdrage wil ik op basis hiervan bij wijze van gedachte-experiment een toekomstbeeld schetsen voor Europa. Dat hierbij allerlei heilige huisjes worden ingetrapt is een gevolg van de vrijheid die noodzakelijk is voor elk experiment. Deze schets is slechts bedoeld om de lezer te stimuleren zijn eigen standpunt nog beter te onderbouwen of eventueel bij te stellen.
In een recente toespraak in een stadion in Moskou citeerde Poetin Fyodor Ushakov die zei dat “de stormen van de oorlog leiden tot de glorie van Rusland”. Ushakov was een 18de eeuwse diepchristelijke admiraal die nooit een zeeslag heeft verloren en de Krim heroverde op de Turken. Hij werd in 2020 door de Russisch-Orthodoxe kerk zalig verklaard en is de patroonheilige van de met kernwapens uitgeruste bombardementsvliegtuigen. De patriarch van de Russisch-Orthodoxe kerk, Kirill, noemde het presidentschap van Poetin “een mirakel van God”. Poetin zal Rusland beschermen tegen de verschrikkingen van gay pride en andere vormen van westerse decadentie. Rusland moet een Slavische beschaving blijven, gekenmerkt door een gedeelde etniciteit, religie en geschiedenis.
Essentieel is dat in de geest van Poetin een heilige oorlog wordt gevoerd. Dit maakt de huidige oorlogssituatie dubbel gevaarlijk. Het gaat om de redding van de beschaving en van de erfenis die door de vorige generaties met liefde in een geest van opoffering werd opgebouwd. Dit streven is voor het Westen zo gevaarlijk vooral omdat door de ontkerkelijking en de multiculturele samenleving de grondvesten van onze beschaving zijn ondermijnd. Wat onze voorouders hebben gerealiseerd wordt meer en meer in een ongunstig daglicht gesteld. Over onze eigen etniciteit, het blanke ras, mag men niet trots zijn want white supremacy. Deze ondermijning kan leiden tot weerloosheid en gebrek aan strijdlust.
Het is voorstelbaar dat nogal wat Europeanen voor Europa hetzelfde willen als wat Poetin met Rusland beoogt. Deze droom wordt echter in de kiem gesmoord doordat de westerse politici en media alles in het werk stellen om Poetin als een corrupte, stelende en meedogenloze maffiabaas af te schilderen. Of die demonisering van Poetin op waarheid berust kan ik niet beoordelen, alhoewel ik mij afvraag wat het verschil zou kunnen zijn tussen Russische oligarchen en de superrijken in het Westen. Het lijkt er op dat Poetin, na een lange periode waarin hij een teruggetrokken leven leidde, bekeerd is en zichzelf nu ziet als de mogelijke redder van moedertje Rusland, die de zegen heeft van de patriarch. Als hij niet al te gek doet nu de invasie in Oekraïne niet aan de verwachtingen voldoet en erin slaagt in het Westen velen te overtuigen van zijn heilige opdracht, kunnen er vreemde dingen gaan gebeuren.
Zo vreemd is het niet. Vóór de invasie van Oekraïne hebben rechtse politici in meerdere Europese landen geflirt met Poetin. In hem zagen ze een mogelijke bondgenoot om de Europese beschaving te redden, althans voor wat zij zagen als redding. Ook zijn de rechtse partijen geneigd om het christendom te zien als de belangrijkste pijler van de Europese beschaving. De Franse presidentskandidaat Eric Zemmour en zijn compagnon Marion Maréchal zeggen dit onomwonden. Stel nu dat de omstandigheden zo dramatisch worden dat een meerderheid van de Europeanen smacht naar de redding, dan ligt een ’Heilige Alliantie’ met Rusland voor de hand.
Ik wil geen doemdenker zijn, maar met één voorbeeld is objectief aan te tonen dat een drama op wereldschaal zich aan het voltrekken is. Volgens het laatste IPCC-rapport wordt de volgende jaren beslist of de gevolgen van de klimaatverandering, die nu al zeer ernstig zijn in sommige delen van de wereld, tot een wereldramp zullen leiden. Vooral met de oorlog in Oekraïne, de onzekerheid over de energievoorziening en de kolossale wapenwedloop, komt vrijwel niets terecht van de gemaakte klimaatafspraken, zelfs de kolen worden weer als oplossing gezien. Na elke akkoord in een recent verleden is de CO-2 uitstoot trouwens vermeerderd en dat zal nu zelfs in versnelling gaan. Het is dus te laat.
Corona, de oorlog in Oekraïne, straks nieuwe natuurrampen met mogelijke voedseltekorten, industrieën die moeten worden stilgelegd en een dramatische daling van de koopkracht: allemaal ingrediënten voor revolutionaire tijden. Hier ligt de kans voor een ziener die zich opwerpt als de redder van het vaderland. Poetin heeft gezegd de ziel van het Russische volk te willen redden en de orthodoxe kerk een centrale plaats te willen geven in de staat. De dramatische tijden waarin we leven kan mensen tot bezinning brengen, waardoor er ruimte komt voor meer spiritualiteit.
Indien er een Heilige Alliantie als een confederatie van soevereine landen tussen de Noordzee en Vladivostok tot stand komt, ontstaat een nieuwe wereldmacht die de christelijke ethiek als inspiratiebron heeft. Dit zal tot gevolg hebben minder materialisme, wat het meest efficiënte wapen is tegen de klimaatverandering, en meer (christelijke) solidariteit. Deze wereldmacht zal een nieuwe wereldorde mogelijk maken waar de moslims de solidaire medewerking krijgen om in de islamitische landen vrede, welzijn en welvaart mogelijk te maken en waar ook het enorme en onontgonnen menselijk potentieel in Afrika optimale kansen krijgt. In de huidige wereldorde leiden de migratiestromen van miljoenen tot geen oplossing in de landen van herkomst en tot een ontwrichting van de gastlanden met woningnood en onbetaalbaar geworden sociale voorzieningen. In de nieuwe wereldorde wordt de wereld één groot netwerk van solidariteit tussen soevereine landen die elk hun identiteit, hun tradities en religie koesteren.
Zou de oorlog in Oekraïne toch nog tot iets goed kunnen leiden?
Lees meer van Juliaan van Acker:
