Buitenland

Zelensky vraagt Verenigde Naties om maatregelen tegen Rusland, wil tribunaal, verlies vetorecht

22-09-2022 12:19

Screenshot United Nations/Shutterstock

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties staat in het teken van de oorlog in Oekraïne, en vannacht was het de beurt aan de Oekraïense president Zelensky om de vergadering toe te spreken. Zelensky sprak in het Engels, en via een videoboodschap. 101 lidstaten stemden in met een uitzondering op de regel dat leiders van lidstaten persoonlijk aanwezig moeten zijn om een toespraak te kunnen geven. De boodschap eindigde met een staande ovatie van een grote groep delegaties.

Zelensky benadrukte in zijn speech dat de oorlog niet door Oekraïne werd gewenst of geprovoceerd, en dat zijn regering tot 24 februari heeft geprobeerd om met Moskou te onderhandelen. Nu Oekraïne zichzelf moet verdedigen, kan de vrede in zijn ogen enkel hersteld worden met het verslaan van de Russische troepen. Zelenksy zegt dat Rusland uit het internationaal erkende grondgebied van Oekraïne geduwd zal worden.

Stem- en vetorecht ontnemen

Ook vroeg Zelensky de VN om Rusland de straffen. Rusland zou geïsoleerd moeten worden, tenminste totdat de agressie stopt. De Russische delegatie moet zijn rechten binnen de VN verliezen, en Rusland moet het vetorecht kwijtraken waar het als permanent lid van de Veiligheidsraad gebruik van kan maken. Zelensky benadrukt dat volgens de VN-charter alle lidstaten gelijkwaardig zijn, maar dat Rusland dit niet lijkt te erkennen.

Russische toeristen moeten volgens Zelensky niet langer kunnen gaan winkelen in andere landen. Er moet volgens Zelensky een speciaal tribunaal komen om Rusland te straffen, en dit moet een signaal zijn voor andere agressors. Ook moet Rusland worden gedwongen, via de VN, om voor de schade in Oekraïne te betalen.

Massagraven

President Zelensky wil dat er gerechtigheid komt voor de moorden die onder Russische bezetting plaatsvonden, zoals die in Izjoem geconstateerd werden. Zelensky beschreef de verwondingen van een aantal van de 450 slachtoffers die inmiddels zijn gevonden. Hij vroeg zich hardop af waarom Russische soldaten sommige gevangen castreerden, voor ze te doden. Hij voorspelde ook dat soortgelijke praktijken zullen worden ontdekt in de andere bezette gebieden van Oekraïne. De VN heeft overigens al een onderzoek ingesteld naar de moorden en massagraven.

Zelensky noemde een lijst landen op die Oekraïens graan hadden ontvangen onder de deal die Turkije en de VN mogelijk hadden gemaakt. Hij noemde hierbij Nederland en België bij naam. Ook beloofde hij extra voedselleveranties aan Soedan en Somalië in het kader van humanitaire hulp.

Garanties

Straf voor de agressor, bescherming van het leven van Oekraïense burgers, het herstel van de veiligheid en territoriale integriteit, veiligheidsgaranties, en de vastberadenheid om het land te verdedigen. Dat noemde Zelenksy als de vijf onderdelen van de ”formule voor misdaad en straf” waarmee toekomstige agressie moet worden voorkomen. Het zijn volgens hem ook de voorwaarden waaronder een einde aan de oorlog zal komen.

Zelensky zei dat ”neutraliteit” nadrukkelijk niet tot de formule behoort, en dat praten over neutraliteit vooral door anderen wordt gedaan om hun eigen onverschilligheid te verdedigen. Een toezegging dat Oekraïne geen lidmaatschap van bepaalde internationale organisaties zal zoeken, kwam er dus niet.