Buitenland

VN-Veiligheidsraad werkt aan sancties tegen bendeleiders Haïti

14-10-2022 16:59

Jimmy Cherizier, met sjaal, spreekt toeschouwers toe tijdens in demonstratie in Port-au-Prince, Haïti. (AP Photo/Odelyn Joseph)

Verenigde Naties (AP) – De VN-Veiligheidsraad onderhandelt over een resolutie die een wapenembargo, het bevriezen van activa en een reisverbod oplegt aan de invloedrijke Haïtiaanse bendeleider Jimmy Cherizier, bijgenaamd “Barbeque”.

De resolutie zou ook gericht zijn tegen andere Haïtiaanse individuen en groepen die acties ondernemen die de vrede, veiligheid of stabiliteit van het armste land van het westelijk halfrond bedreigen, volgens de tekst die The Associated Press donderdag in handen kreeg.

De door de VS opgestelde resolutie noemt met name Cherizier, een voormalig politieagent die een alliantie leidt van Haïtiaanse bendes die bekend staan als de “G9 Family and Allies“. Maar er zou een comité van de Veiligheidsraad worden opgericht om andere Haïtianen en groepen aan te wijzen die ook op een zwarte lijst moeten worden geplaatst en aan sancties moeten worden onderworpen.

Extreem geweld

In de ontwerpresolutie wordt “ernstige bezorgdheid uitgesproken over het extreem hoge niveau van geweld door bendes en andere criminele activiteiten, waaronder ontvoeringen, mensenhandel en smokkel van migranten, en moordaanslagen, en seksueel en op geslacht gebaseerd geweld, waaronder verkrachting en seksuele slavernij, alsmede de aanhoudende straffeloosheid voor de daders, corruptie en rekrutering van kinderen door bendes, en de implicaties van de situatie in Haïti voor de regio”.

De Veiligheidsraad heeft een vergadering over Haïti naar maandag verplaatst vanwege de steeds nijpender wordende situatie in het land.

Onrust na afschaffen subsidies

Het dagelijks leven in Haïti begon vorige maand uit de hand te lopen, enkele uren nadat premier Ariel Henry had gezegd dat de brandstofsubsidies zouden worden afgeschaft, waardoor de prijzen verdubbelden. Bendes blokkeerden de toegang tot de brandstofterminal van Varreux, wat leidde tot een ernstig tekort aan brandstof op een moment dat ook schoon water schaars is, en het land probeert om te gaan met een dodelijke cholera-uitbraak.

Volgens de ontwerpresolutie “blokkeren Cherizier en zijn G9-bende actief het vrije verkeer van brandstof uit de brandstofterminal van Varreux – de grootste in Haïti.” “Zijn acties hebben rechtstreeks bijgedragen aan de economische verlamming en de humanitaire crisis in Haïti.”

Het systeem ontmantelen

In een vorige week op Facebook geplaatste video riep Cherizier de regering op om hem en de G9-leden amnestie te verlenen en alle arrestatiebevelen tegen hen nietig te verklaren. Hij zei in het Creools dat de economische en sociale situatie van Haïti met de dag verslechtert, dus “er is geen beter moment dan vandaag om het systeem te ontmantelen”.

Hij schetste een overgangsplan om de orde in Haïti te herstellen. Het plan omvat de oprichting van een Raad van Wijzen met één vertegenwoordiger uit elk van de tien departementen van Haïti om het land met een interim-president te besturen totdat in februari 2024 presidentsverkiezingen kunnen worden gehouden. Ook moet de nationale politie van Haïti worden geherstructureerd en het leger worden versterkt.

“Het land wordt geconfronteerd met de ene crisis na de andere”, aldus Cherizier. “Tijdens al deze crises is het eerste slachtoffer de bevolking, de mensen in de getto’s, de boeren.”

Haïti is in de greep van een ”inflatoire bankschroef” die de bevolking uitperst en de protesten verergert die de samenleving tot een breekpunt hebben gebracht. Het geweld woedt voort, waardoor ouders bang zijn om hun kinderen naar school te sturen. Ziekenhuizen, banken en kruideniers hebben moeite om open te blijven.

Dominicanen treden op tegen migranten

De president van de naburige Dominicaanse Republiek, het land waarmee Haïti het Caribische eiland Hispaniola deelt, beschreef de situatie onlangs als een “lichte burgeroorlog”. Zijn regering treedt hard op tegen Haïtianen die naar de Dominicaanse Republiek migreren.

De politieke instabiliteit suddert al sinds de nog onopgeloste moord vorig jaar op de Haïtiaanse president Jovenel Moïse, die werd geconfronteerd met protesten van de oppositie die hem opriep af te treden wegens beschuldigingen van corruptie en beweringen dat zijn termijn van vijf jaar was afgelopen. Moïse heeft het parlement in januari 2020 ontbonden nadat de wetgevers er in 2019 niet in geslaagd waren verkiezingen te houden in een politieke impasse.

Regering vraagt om interventiemacht

Vorige week verzochten de premier van Haïti en 18 hoge ambtenaren om “de onmiddellijke inzet van een gespecialiseerde gewapende macht, in voldoende mate” door internationale partners om een einde te maken aan de “criminele acties” van gewapende bendes in het hele land.

VN-secretaris-generaal Antonio Guterres stuurde zondag een brief aan de Veiligheidsraad waarin hij opriep tot de inzet van een snelle interventiemacht door een of meer VN-lidstaten om de nationale politie van Haïti te helpen.

Die troepenmacht zou “de dreiging van gewapende bendes wegnemen en onmiddellijke bescherming bieden aan kritieke infrastructuur en diensten”, en het “vrije verkeer van water, brandstof, voedsel en medische voorraden van de belangrijkste havens en luchthavens naar de gemeenschappen en de gezondheidscentra” veiligstellen, aldus Guterres.

De ontwerpresolutie neemt nota van de brief van Guterres, verwelkomt de oproep van Haïti en moedigt “de onmiddellijke inzet van een multinationale snelle actiemacht” aan om de Haïtiaanse nationale politie te ondersteunen, zoals de secretaris-generaal aanbeveelt.

Amerikaanse functionarissen zeiden woensdag dat de Biden-regering Haïti veiligheids- en humanitaire bijstand zal verlenen en visa zal intrekken voor huidige en voormalige regeringsfunctionarissen die betrokken zijn bij bendes.