Nepnieuws, desinfo en wél bewezen feiten van afgelopen week: Londen 50% blank, Pepsi-bier

02-12-2022 18:50

Pepsi cola
New Africa/Shutterstock

AP – Een roundup van enkele van de populairste maar volledig onware verhalen van de week. Geen van deze zijn legitiem, ook al werden ze op grote schaal gedeeld op sociale media. De Associated Press heeft ze gecontroleerd.

Lees ook: Dossier nepnieuws

Hier zijn de feiten:

Britse volkstellingsgegevens over etnische demografie verkeerd weergegeven

Nepnieuws: Uit nieuwe cijfers van het Britse bureau voor nationale statistieken blijkt dat drie van de grootste steden van het land, Londen, Manchester en Birmingham, nu allemaal ‘in minderheid blank’ zijn.

De feiten: De bewering sluit verschillende subsets van gegevens voor blank identificerende groepen uit. Uit de volkstelling van 2021 blijkt dat blanke inwoners in Londen en Manchester in alle categorieën nog steeds meer dan 50% van de bevolking uitmaken, hoewel Birmingham daar iets onder zit.

Na de publicatie op dinsdag van de volkstellingsgegevens van 2021 door het Britse Office for National Statistics (ONS), gaven gebruikers van sociale media een verkeerd beeld van de demografische gegevens om te beweren dat blanke mensen nu in de minderheid zijn in drie van de grootste steden van het land.

Nigel Farage, een Britse omroeper en voormalig politicus, twitterde naar zijn 1,7 miljoen volgers dat de gegevens aantoonden dat “Londen, Manchester en Birmingham nu allemaal blanke minderheidssteden zijn.” Zijn bericht kreeg meer dan 8.000 shares en 18.000 likes en verspreidde zich over de sociale media.

Maar de bewering is onjuist en sluit verschillende subsets van gegevens uit. Hoewel het waar is dat Birmingham nu een meerderheid heeft van inwoners die hun etniciteit als niet-blank opgeven, ondersteunen de door ONS vrijgegeven gegevens deze bewering niet voor Londen of Manchester, waar blanke inwoners nog steeds meer dan 50% van de bevolking uitmaken.

Het ONS splitst de etnische groep ‘blank’ uit in vijf categorieën: Engels, Welsh, Schots, Noord-Iers of Brits; Iers; zigeuner of Ierse reiziger; Roma; en ander blank. Voor al deze categorieën blijkt uit de gegevens dat 53,8% van de Inwoners van Londen als blank geïdentificeerd is, 56,8% van de Inwoners van Manchester als blank en 48,6% van de Inwoners van Birmingham als blank.

Als alleen de categorie ‘blank Engels, Welsh, Schots, Noord-Ierland of Brits’  wordt geïsoleerd, blijkt dat deze groep in de minderheid was in London met 36,8%, Manchester met 48,6% en Birmingham met 42,9%. Maar door alleen die deelverzameling te gebruiken, wordt voorbijgegaan aan de vele andere groepen die ook als blank worden geïdentificeerd.

In een verklaring van woensdag reageerde ONS op wat het “misleidende statistieken” noemt die worden gedeeld op basis van de volkstellingsgegevens. “Er zijn ook misleidende statistische beweringen gedaan dat de laatste volkstellingsgegevens aantonen dat blanken nu een minderheid vormen in Londen en Manchester”, schrijft het bureau. “Hierdoor worden reacties van mensen die zich hebben geïdentificeerd met de etnische groep ‘blanke Britten’ verward met reacties die zich identificeren met ‘blanke etnische groep’.”

Farage reageerde niet op een verzoek om commentaar.

 

Artikel gaat verder na tweet.

 

Foto van als Pepsi-cola vermomd bier komt uit Saoedi-Arabië in 2015, niet uit Qatar

Nepnieuws: Een foto toont bierblikjes vermomd als Pepsi die Qatar werden binnengesmokkeld voor het WK voetbal.

De feiten: De foto is van november 2015, toen een smokkelaar aan de grens van Saoedi-Arabië met de Verenigde Arabische Emiraten 48.000 blikjes bier probeerde in te voeren als blikjes Pepsi-cola.

Qatar heeft strikte beperkingen op de aankoop en consumptie van alcohol. Enkele dagen voor de opening van het WK verbood het land plotseling de verkoop van bier in de stadions. Gebruikers van sociale media delen sindsdien een afbeelding van een agent die een Pepsi-etiket van een bierblikje trekt, met valse beweringen dat de foto in Qatar is genomen. “Interessant: Fans smokkelen bier in Qatar#FIFAWorldCup,” luidt een bericht op Facebook.

Maar de foto is zeven jaar oud, en niet in Qatar gemaakt. Een reverse image search wees uit dat de foto in november 2015 in meerdere media-artikelen stond over een poging om bier naar Saoedi-Arabië te smokkelen, waar alcohol verboden is. De artikelen halen Twitterberichten aan van een Saoedische douane-account die sindsdien is verwijderd, maar dezelfde foto is te vinden in een nieuwsbericht dat online is gepubliceerd door de douane van Saoedi-Arabië. De grotere afbeelding in het nieuwsbericht laat duidelijker zien dat de agent op de foto een badge met de tekst “Saudi Customs” op zijn arm heeft.

Volgens het bericht was er een poging om 48.000 blikjes bier verborgen als Pepsi over de grens met de Verenigde Arabishe Emiraten te smokkelen.

De Saoedische douane gaf destijds ook een video vrij op sociale media waarop te zien is hoe een agent de Pepsi-etiketten eraf trekt. Die tweet is inmiddels verwijderd, maar de video is te zien in nieuwsberichten.