PRISTINA, 27 december (Reuters) – Protesterende Serviërs in de etnisch verdeelde stad Mitrovica in het noorden van Kosovo hebben dinsdag nieuwe barricades opgeworpen, uren nadat Servië had gezegd dat het zijn leger in de hoogste staat van paraatheid had gebracht na weken van oplopende spanningen tussen Belgrado en Pristina.
Het Servische ministerie van Defensie zei dat president Aleksandar Vucic, gezien de laatste gebeurtenissen in de regio en de overtuiging van Belgrado dat Kosovo voorbereidingen treft om Serviërs aan te vallen en de barricades met geweld te verwijderen, het leger en de politie van Servië in hoogste staat van paraatheid heeft gebracht.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Op deze foto, verstrekt door de persdienst van het Servische ministerie van Defensie, spreekt de Servische minister van Defensie Milos Vucevic, midden, met de Servische stafchef van het leger Milan Mojsilovic, midden links, in de legerkazerne in Raska, Zuid-Servië, maandag 26 dec. 2022. (Servische presidentiële persdienst via AP)
De regering van Kosovo deed een beroep op de NAVO-vredesmacht om de barricades te verwijderen, maar zei dat zij de capaciteit en de bereidheid had om op te treden.
Kosovo en Servië willen toetreden tot de Europese Unie en zijn, als onderdeel van dat toetredingsproces, overeengekomen hun openstaande kwesties op te lossen en betrekkingen van goed nabuurschap op te bouwen.
Hier volgen enkele feiten over de impasse:
Kosovo werd in 2008 onafhankelijk van Servië, bijna tien jaar na een guerrilla-opstand tegen het repressieve bewind van Belgrado.
Servië beschouwt Kosovo echter nog steeds als een integraal onderdeel van zijn grondgebied en verwerpt suggesties dat het spanningen en conflicten binnen de grenzen van zijn buurland aanwakkert. Belgrado beschuldigt Pristina ervan de rechten van de Servische minderheid met voeten te treden.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Amerikaanse soldaten die dienen in de door de NAVO geleide vredesmacht KFOR, bewaken een controlepost op de weg bij de grensovergang Jarinje in het noorden van Kosovo, langs de grens tussen Kosovo en Servië, Kosovo, zondag 18 dec. 2022. (AP Photo/Marjan Vucetic)
Etnische Serviërs, die de regering in Pristina of de Kosovaarse overheidsinstellingen niet erkennen, maken 5% uit van de 1,8 miljoen inwoners van Kosovo, terwijl etnische Albanezen ongeveer 90% uitmaken. De Serviërs hebben hun vijandigheid geuit door bijvoorbeeld te weigeren de Kosovaarse elektriciteitsmaatschappij te betalen voor de elektriciteit die zij gebruiken en door regelmatig de politie aan te vallen die arrestaties probeert te verrichten.
De etnische spanningen zijn opnieuw opgelaaid sinds 10 december, toen de Serviërs meerdere wegversperringen oprichtten en schoten uitwisselden met de politie na de arrestatie van een voormalige Servische politieagent omdat hij tijdens een eerder protest politieagenten zou hebben aangevallen.
De impasse komt na maanden van problemen over de afgifte van kentekenplaten. Kosovo wil al jaren dat de ongeveer 50.000 Serviërs in het noorden hun Servische kentekenplaten vervangen door die van Pristina, als onderdeel van de wens van de regering om het gezag over haar grondgebied te laten gelden.
Op 31 juli kondigde Pristina een termijn van twee maanden aan voor de omwisseling van de kentekenplaten, wat tot protesten leidde.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Op deze foto, genomen op zaterdag 19 oktober 2019, treden soldaten van het Servische leger op tijdens een repetitieoefening in Batajnica, militaire luchthaven bij Belgrado, Servië. Servië heeft op donderdag. 15 dec. 2022 formeel geëist dat zijn veiligheidstroepen terugkeren naar de afgescheiden voormalige provincie Kosovo, ondanks waarschuwingen van het Westen dat dergelijke oproepen waarschijnlijk niet worden geaccepteerd en de spanningen in dat deel van de Balkan alleen maar vergroten. (AP Photo/Darko Vojinovic)
Servische burgemeesters in noordelijke gemeenten, plaatselijke rechters en ongeveer 600 politieagenten namen in november ontslag uit protest tegen de dreigende omschakeling.
De Serviërs in Kosovo willen een vereniging van in meerderheid Servische gemeenten die meer autonomie krijgen. Servië en Kosovo hebben op dit en andere punten weinig vooruitgang geboekt sinds zij zich in 2013 hebben verbonden tot de door de EU gesponsorde dialoog.
De NAVO heeft ongeveer 3700 troepen in Kosovo gestationeerd om de vrede te handhaven. Het bondgenootschap zei dat het overeenkomstig zijn mandaat zou ingrijpen als de stabiliteit in het gebied in gevaar zou komen. De rechtsstaatmissie van de Europese Unie in Kosovo (EULEX), die in 2008 aankwam, heeft er nog steeds ongeveer 200 speciale politiemensen.
