(Bloomberg) – De Zweedse regering heeft toegezegd een actieve rol te zullen spelen bij het verkrijgen van financiering voor een “grootschalige” uitbreiding van kernenergie om te voldoen aan een verwachte stijging van de vraag naar elektriciteit.
De centrumrechtse coalitie en hun partner Zweden Democraten zeiden donderdag dat ze een onderzoek zullen starten naar de verschillende modellen voor hoe de staat financiële risico’s kan delen met nutsbedrijven. Die moeten er dan voor kiezen om te investeren in de grotendeels emissievrije technologie.
Het stroomverbruik kan de komende tien jaar verdubbelen omdat alles, van zware industrie tot transportsector, geëlektrificeerd zal worden. Tegelijkertijd is de publieke steun voor nieuwe kerncentrales nog nooit zo groot geweest.
Artikel gaat verder na afbeelding.
“We scheppen de noodzakelijke marktvoorwaarden door te zeggen dat de staat zal bijspringen en een deel van het risico op zich zal nemen,” zei minister van Financiën Elisabeth Svantesson op een persconferentie. “We breken de obstakels af.”
Zweden is ook een van de landen die waarschijnlijk een verklaring zullen ondertekenen op de COP28 klimaattop om de hoeveelheid geïnstalleerde kernenergiecapaciteit wereldwijd te verdrievoudigen tegen 2050. Het streven wordt geleid door de VS en ook het VK en Frankrijk kunnen zich hierbij aansluiten.
De Zweden hebben een haat-liefdeverhouding met atoomenergie sinds de eerste commerciële reactor in 1972. Het groeiende verzet van de bevolking in de daaropvolgende jaren culmineerde in een referendum in 1980 waarin de wetgevers werden opgeroepen om de reactoren te ontmantelen.
Dat is echter nooit gebeurd en in de aanloop naar de verkiezingen van vorig jaar maakte de winnende centrumrechtse coalitie van een nucleaire renaissance een pijler van haar verkiezingscampagne.
De aankondiging van donderdag komt bovenop een eerdere belofte om 400 miljard Zweedse kronen (34,8 miljard euro) aan kredietgaranties te verstrekken, omdat de regeringspartijen graag hun beloften willen nakomen om met de uitbreiding te beginnen voor de volgende verkiezingen in 2026.
Reactoren zijn echter erg duur om te bouwen en kunnen enorme risico’s op vertragingen met zich meebrengen. In Finland is de grootste reactor van Europa dit jaar in bedrijf genomen – 14 jaar later dan gepland. In het VK ligt het Hinkley-project van Electricite de France SA miljarden ponden boven het budget.
De Zweedse regering hoopt dat zogenaamde kleine modulaire reactoren het proces kunnen versnellen en streeft ernaar om tegen 2035 centrales te hebben die hetzelfde vermogen genereren als twee volledige reactoren, aldus Tobias Andersson, de woordvoerder energiebeleid van de Zweedse Democraten.
De meest waarschijnlijke exploitant van dergelijke kleinere eenheden, die sneller te bouwen zijn dan conventionele centrales, is het staatsbedrijf Vattenfall AB. Het bedrijf exploiteert vijf van de zes reactoren in Zweden, die ongeveer een derde van de stroom van het land leveren. Het bedrijf begon eerder dit jaar met de aankoop van land naast de Ringhalscentrale aan de westkust.
Het meest rooskleurige scenario van het Zweedse energieagentschap is dat de vraag naar elektriciteit al halverwege het volgende decennium kan zijn verdubbeld. Het zegt dat windenergie op land tegen die tijd waarschijnlijk het grootste deel van de nieuwe productiecapaciteit zal leveren.
“Natuurlijk kun je dromen, hallucineren en bidden dat windenergie de energie zal opwekken die nodig is, maar uiteindelijk zal het niet meer zijn dan dromen, gebeden en hallucinaties,” zei Andersson op de persconferentie.
“Daar kan de regering haar beleid niet op baseren. In plaats daarvan hebben we ervoor gekozen om de voorwaarden te scheppen voor een massale uitbreiding van kernenergie.”