(Winston Ross, Bloomberg, 28 november 2023) – Het is moeilijk een toepasselijkere omgeving te bedenken voor de eerste psychedelische ervaring van Amanda Joy Ravenhill dan Burning Man, het woestijnfestival in Nevada. Voor de fans van hallucinogenen is dat wat een springkussen is voor onstuimige peuters.
In september 2009, terwijl hij in een kunstinstallatie lag die op een visarendnest leek, stelde Ravenhill vragen aan het universum toen de paddo’s begonnen te werken: “Wat moet ik nu doen?”
Het antwoord pulseerde door haar heen. Het was alsof de psilocybine (het actieve trippy bestanddeel van de paddenstoelen) haar vertelde “om mijn handen vuil te maken,” zegt ze. “Het kwam met zo’n kracht door en ik raakte geobsedeerd door de rol van de bodem in het stabiliseren van ons klimaat.”
Ravenhill was destijds een afgestudeerde student in San Francisco, keerde terug naar huis en schreef twee boeken over klimaatoplossingen.
In 2013 was ze medeoprichter van een plan om de opwarming van de aarde tegen te gaan (nu een non-profit) dat bekend staat als Project Drawdown. Vandaag de dag is ze medeoprichter en chief solutions officer voor het Museum of TMRW, een organisatie die zich richt op klimaatoplossingen. De psilocybine-ervaring “leidde tot allerlei ongelooflijke projecten”, zegt Ravenhill.
De schaal van de verandering die nodig is om een klimaatcatastrofe te voorkomen gaat één persoon ver te boven. Maar Ravenhill bevindt zich in de voorhoede van een nieuwe beweging die stelt dat psychedelica misschien wel voldoende kunnen bijdragen.
Alleen al in de VS probeerden 1,4 miljoen mensen in 2020 voor het eerst hallucinogenen uit, volgens de National Survey on Drug Use and Health, onder meer onder invloed van een toenemende destigmatisering en nieuw onderzoek naar medicinale voordelen.
Hoewel deze psychedelische renaissance zijn deel heeft van op geld beluste kapitalisten, zeggen voorstanders dat er ook veel mensen zijn zoals Ravenhill wiens ervaringen leiden tot milieu-epifanieën.
De komende decennia zullen “erg turbulent” zijn door de klimaatverandering, zegt Ravenhill, “maar er zijn een aantal opties die veel minder verschrikkelijk zijn dan de ergste. Psychedelica hebben me geholpen om die opties duidelijker te zien en er naar te handelen.
Hoeveel mensen veranderen hun leven na het nemen van paddo’s? Veel, beweren de oprichters van The Journeymen Collective, een Canadese startup wiens “hedendaagse sjamanen” gasten begeleiden tijdens meerdaagse psilocybinereizen op een landgoed op een bergtop met luxe hotelkamers.
Leidinggevenden, ondernemers en andere professionals zijn bereid om minstens 11.000 dollar neer te tellen voor een “diepe verbinding met zichzelf” en een “versterking van hun multidimensionale bewustzijn”.
De klanten van Journeymen Collective komen vaak als herboren beschermers van de planeet tevoorschijn, zegt medeoprichter Rob Grover, die voorheen in de olie- en gasindustrie werkte.
Soms manifesteert die verandering zich op kleine manieren, zoals overstappen op biologische huishoudelijke producten, meer compleet voedsel eten of besluiten om een tuin aan te leggen.
“Als we op een diep, visceraal niveau gaan inzien dat we de natuur zijn en ermee verbonden zijn,” zegt Grover, “realiseren we ons dat we allemaal een verantwoordelijkheid hebben om deel uit te maken van iets groters.”
Er is wat wetenschap die de woo-woo ondersteunt. In 2017 publiceerde het Journal of Psychopharmacology een onderzoek waaruit bleek dat het gebruik van LSD, psilocybine en mescaline – “klassieke psychedelica” – leidde tot een toename in zelfgerapporteerd “pro-milieu” gedrag.
Het onderzoek controleerde zelfs voor andere stoffen die geen sporen achterlaten, zoals cannabis, en voor persoonlijkheidskenmerken die deelnemers zouden kunnen voorbestemmen om “groen” te zijn, zoals “openheid voor ervaringen, nauwgezetheid, conservatisme”.
Het resultaat, hoewel correlatief en niet oorzakelijk, suggereert dat langdurig psychedelisch gebruik verandert hoe mensen denken over hun plaats in de natuurlijke wereld.
Genoeg mensen om het tij tegen klimaatverandering te keren? Niet op korte termijn, maar de eerste bevindingen zijn intrigerend. In een ander onderzoek, ‘From Egoism to Ecoism‘, werd een positief verband gevonden tussen levenslang psychedelisch gebruik en “een gevoel van nabijheid en vriendelijkheid ten opzichte van de natuur”. Vooral bij deelnemers die “ego-dissolution” ervoeren, waarbij het gevoel van eigenwaarde afsterft tijdens de hallucinogene ervaring.
“Psychedelica zijn standaard modus-netwerk dempers” die “ons bewustzijn van het individuele zelf verlagen”, zegt Joel Brierre, die retraites leidt in het Tandava Center in Mexico, waar deelnemers een krachtig psychedelicum innemen dat bekend staat als 5-MeO-DMT.
Netwerkdempers bestrijden het hersensysteem dat ons ervan weerhoudt aandacht te schenken aan de wereld om ons heen; Brierre zegt dat veel van zijn cliënten zijn opgestaan met nieuwe vastberadenheid om schoner en groener te leven.
Er zijn genoeg redenen om sceptisch te zijn. De laatste keer dat psychedelica een belangrijke rol speelden was in de jaren ’60, toen ook de moderne milieubeweging werd geboren.
Of dat toeval is, is niet wetenschappelijk onderzocht, maar degenen die drugs gebruikten en marcheerden voor het einde van alle oorlogen, werden op de lange termijn zeker teleurgesteld.
“Al die utopische hoop die in de jaren ’60 werd geassocieerd met psychedelica is niet uitgekomen,” zegt Nicolas Langlitz, een antropoloog en wetenschapshistoricus aan The New School for Social Research die de geschiedenis van psychedelica heeft bestudeerd. “De vraag is waarom het 50 jaar later wel zou lukken.”
Liefhebbers van psychedelica zeggen dat er vandaag veel anders is: de klimaatcrisis bereikt een ongekend urgentieniveau, hallucinogenen-als-medicijn zijn meer mainstream en steeds meer onderzoek suggereert dat psychedelica de manier waarop mensen denken, voelen en handelen kunnen veranderen.
“Als je zelfliefde en zelfacceptatie voelt, kan dat de activiteit in je amygdala verlagen en de bloedstroom in de prefrontale cortex verhogen. Hierdoor ben je in staat om moeilijke emotionele waarheden te aanvaarden die je anders misschien niet zou aanvaarden,” zegt Luke Pustejovksy, oprichter van Tactogen.
Het is een startup die empathogene drugs ontwikkelt die zijn afgeleid van en soms de resultaten van psychedelica weerspiegelen. “Ecocide is voor iedereen de moeilijkste waarheid om te aanvaarden.”
Ravenhill zegt dat haar gebruik van psychedelica precies doet wat Pustejovsky beschrijft: “Het heeft me in staat gesteld om meer capaciteit te hebben, conceptueel en emotioneel, om klimaatverandering vast te houden. Omdat ik het kan vasthouden, het kan begrijpen, kan ik er meer aan doen.”
Om het volledige potentieel van psychedelica te realiseren, suggereert onderzoek dat “set en setting” cruciaal zijn. Het nemen van paddo’s op een comfortabele bank met een oogmasker op doet misschien niets voor iemands natuurgerelateerdheid. Inname in de natuur kan de gebruiker duidelijker een allesomvattend alternatief bieden voor een dominant ego.
“Jezelf zien als deel van een onderling verbonden grotere levensgemeenschap die de natuurlijke wereld vormt – het lijkt erop dat psychedelica die toestand op betrouwbare wijze kunnen opwekken,” zegt Sam Gandy, die meeschreef aan het egoïsme-onderzoek en ecoloog is bij Ecosulis, een in het Verenigd Koninkrijk gevestigd bedrijf dat zich richt op het herstel van ecosystemen. “Maar verbondenheid met de natuur vertaalt zich niet noodzakelijkerwijs naar gedragsverandering.”
Voor Christine Mason was dat wel het geval, voor een groot deel dankzij set en setting. Tot 2011 leidde Mason een comfortabel leven met haar man en vier kinderen in Chicago. Ze runde een techbedrijf, deed aan yoga en probeerde pas cannabis toen ze begin 40 was. “Ik reed in een Mercedes en droeg Armani,” zegt ze.
Toen werd bij haar man kanker in stadium vier geconstateerd. Mason werd overweldigd door angst en een vriend stelde haar voor om ayahuasca te proberen. “Je kunt je voorstellen dat ik van mijn grootste high als een glas champagne naar ayahuasca ging,” zegt ze. “Het liet me in het lichaam van mijn man vallen, de chemo, de bestraling, ik kon het voelen.”
Het duurde een paar jaar om die reis te ‘integreren’, zegt Mason, maar in 2016 verkocht ze haar techbedrijf, kocht 20 hectare land op het Grote Eiland van Hawaï en verhuisde daar fulltime naartoe. Ze scheidde uiteindelijk van haar man, die nu in remissie is.
Een jaar later begon ze een ecodorp, yoga-retraite en permacultuur leercentrum voor mensen om hun eigen voedsel te verbouwen en off grid te leven. In 2022 was Mason formeel medeoprichter van Radiant Farms, dat middelen maakt van legale, plantaardige stoffen zoals kava, een niet-opiaatplant die helpt bij pijnbestrijding en angst.
Een groep was de sleutel tot Masons ayahuasca-reis, zegt ze. Ongeveer een dozijn mensen namen deel aan de ceremonie in een indiaanse kerk in Noord-Californië, geleid door een sjamaan uit Zuid-Amerika.
“We hadden een dieper ecologisch begrip dat we het milieu niet één op één konden genezen, dat dit een systeemziekte was”, zegt ze. “In die ceremonie werkten we er samen aan. We moesten het samen genezen.”
“Het is een sprong voorwaarts om te suggereren dat psychedelica de mensheid op een soort omslagpunt kunnen brengen wat betreft klimaatactie. Maar ze kunnen dienen als een waardevol duwtje in de rug voor mensen die al geneigd zijn tot duurzaamheid”, zegt Hannes Kettner. Hij studeert aan het Imperial College Centre for Psychedelic Research en is medeauteur van het egoïsme-onderzoek.
“Mensen die psychedelica gebruiken zijn niet noodzakelijkerwijs de mensen die het meest overtuigd moeten worden,” zegt Kettner.
“Waar ik het potentieel zie is waar mensen al in die richting bewegen, maar een bepaalde impuls krijgen, een sterkere urgentie voelen en meer een emotionele verbinding met de omgeving hebben.”
Dat gevoel van verbondenheid is de sleutel, zegt Rosalind Watts, een klinisch psycholoog die psilocybine-onderzoeken heeft geleid voor het Imperial College in Londen en die medeoprichter was van de eerste psychedelische integratiegroep in het Verenigd Koninkrijk.
Tijdens een onderzoek naar de mogelijkheden van psilocybine om depressies te behandelen, zegt Watts dat deelnemers “onmiddellijk meldden dat ze zich door de drug meer verbonden voelden met de natuur”, zelfs in een ziekenhuisomgeving.
Maar hoewel één sessie je hersenen kan resetten, waarschuwt ze dat “het een jaar later niet zoveel veranderd zal zijn, omdat de hoofdoorzaak, de maatschappelijke container, het probleem is.” Met andere woorden, consumentisme.
In 2022 lanceerde Watts ACER (Accept, Connect, Embody, Restore) – een online ‘integratiegemeenschap’ waarvan de deelnemers een proces van dertien maanden volgen om zich dieper te verbinden met zichzelf, anderen en de natuur. Het idee is om de manier na te bootsen waarop psychedelica de verbinding met gemeenschappen en de natuur bevorderen.
Kettner waarschuwt dat onderzoek op dit gebied nog in de kinderschoenen staat. Ondanks serieuze pogingen van de wetenschap om voor de hand liggende zaken te controleren – zoals dat mensen die drugs gebruiken waarschijnlijk al van de natuur houden – is het nog steeds moeilijk om gezonde steekproeven van psychedelica-gebruikers te vinden.
Zelfs veelbelovende bevindingen kunnen twee kanten opgaan. Psilocybine als behandeling voor depressie kan de klimaatangst verlichten en “in het algemeen de neiging om zich zorgen te maken verminderen”, merkten onderzoekers Christina Sagioglou en Matthias Forstmann op in een studie uit 2022 in Drug Science. Maar het kan een onstabiele proefpersoon ook in een verhoogde staat van angst brengen.
Het veld is moeilijk te bestuderen, zegt Sagioglou: “Milieuvriendelijk gedrag” is moeilijk te definiëren en te meten, en deelnemers aan onderzoeken hebben de neiging om onderzoekers te “helpen” door te melden dat ze groener zijn dan ze in werkelijkheid zijn.
Haar nieuwste onderzoek probeert dat probleem op te lossen door een meerkeuze kennisquiz over het klimaat toe te voegen. (Gebruikers van psychedelica scoorden hoger.)
Actie kan nog moeilijker te meten zijn. Veranderingen in gedrag hebben de neiging om cumulatief te zijn in plaats van onmiddellijk, en het is moeilijk om expliciete motivaties vast te stellen.
“Voor sommige mensen is fietsen goed voor het milieu, maar waar het echt om gaat is of die persoon ook een auto had kunnen nemen,” zegt Sagioglou. “Of als fietsen veel goedkoper is dan de auto nemen – als dat de enige motivatie is – dan schieten we niets op met die persoon.”
De grootste variabele in het potentieel van psychedelica is de aard van de gebruiker. De drugs “versterken datgene waar je mee bezig bent”, zegt Langlitz.
“Dat kan een mechanisme voor verandering zijn. Maar de cliënten van deze retraitecentra stappen meestal in vliegtuigen om de wereld over te vliegen. Dat is allemaal niet goed voor de klimaatverandering.”
En hoewel paddenstoelen Ravenhill inspireerden om zich met bodemgezondheid bezig te houden, kunnen ze net zo goed iemand anders aanmoedigen om zich op een andere interesseset te storten.
“De QAnon Shaman is eigenlijk het product van een filter bubble plus psychedelische ervaringen,” zegt Langlitz. “Dus de set en setting is die Fox News-Breitbart filter bubble, en wat je krijgt is iemand die het Capitool bestormt.”
De toekomst van de psychedelica-industrie is nog steeds onduidelijk: de stigmatisering mag dan wel een impuls geven aan medisch en informeel gebruik, maar het heeft zich nog niet vertaald in volledige legalisatie.
En er is geen wetenschap die suggereert dat wijdverspreid gebruik fundamentele politieke overtuigingen zou veranderen of zich zou vertalen in massamobilisatie rond het milieu.
Maar er is veel hoop te vinden in de psychedelisch geïnspireerde activisten die al op kleine schaal actief zijn. Velen van hen zijn nu zelf evangelisten voor het verband tussen het gebruik van psychedelica en een grotere betrokkenheid bij de natuur.
Colette Condorcita was worstelaar op de middelbare school toen ze op 14-jarige leeftijd tijdens een wedstrijd een dwarslaesie opliep. Aanvankelijk was ze vanaf haar nek verlamd en artsen gaven haar minder dan 2% kans om weer te kunnen lopen.
Maar na weken van fysiotherapie en meditatie liep Condorcita het ziekenhuis uit en ging ze wat ze zelf omschrijft als een ‘sjamanistisch pad’ op. Ze verliet de middelbare school twee jaar eerder om zich in te schrijven voor een community college en probeerde psilocybine voor het eerst tijdens een trektocht in West Virginia in 2011.
De staat is de thuisbasis van ‘s werelds op één na grootste bergtopverwijderingslocatie, waar mijnwerkers de toppen van de Appalachen opblazen om bij de steenkoollagen te komen en het afval in de plaatselijke waterwegen dumpen.
Het nemen van paddenstoelen in het bos “bracht me in een nieuw bewustzijn over de mensen die door dit alles beïnvloed worden,” zegt Condorcita. Toen kwam ayahuasca, wat “me op een dramatische manier dieper deed beseffen dat ik de natuur moest beschermen.”
Vandaag de dag is Condorcita’s carrière gewijd aan het snijvlak van psychedelica en klimaat. In 2020 richtte ze de Philadelphia afdeling op van de Bay Area organisatie Decriminalize Nature, die als doel heeft om bepaalde psychedelica in zwarte en bruine buurten te legaliseren – deels om een betere band met de natuur te bevorderen.
“Deze planten worden door ons beïnvloed en wij door de planten”, zegt Condorcita. “De natuur geeft ons nog één kans, voordat het is als, ‘Jullie zijn allemaal weg, vrede. Als je niet weet hoe je hier moet leven, ben je weg.”