(Kirsten Grieshaber, Berlijn, AP, 11 december 2023) – Holocaustoverlevenden van over de hele wereld zullen samen het begin van de vijfde dag van Chanoeka markeren met een virtuele ceremonie. Ondertussen maken Joden wereldwijd zich zorgen over de oorlog tussen Israël en Hamas en de piek van antisemitisme in Europa, de Verenigde Staten en elders.
Overlevenden kunnen deelnemen aan een online ceremonie van het aansteken van een menora op maandagavond om eer te betuigen aan de 6 miljoen Europese Joden die door de nazi’s werden gedood in de Holocaust.
Er wordt ook verwacht dat enkele tientallen overlevenden persoonlijk zullen samenkomen voor een menora-verlichting bij de Westelijke Muur in Jeruzalem – de heiligste plaats waar Joden kunnen bidden.
“Overlevenden van de Holocaust overwonnen op de een of andere manier de verdorvenheid van concentratiekampen, vernietigingskampen en moordcentra. Dit naast andere verschrikkingen, om onze levende voorbeelden te worden, die een routekaart bieden over hoe licht de duisternis kan overwinnen”.
Dit zei Greg Schneider, de uitvoerende vicevoorzitter van de Conferentie over Joodse Materiële Claims tegen Duitsland, in opmerkingen aan The Associated Press voorafgaand aan de ceremonie.
De in New York gevestigde conferentie organiseert het evenement ter gelegenheid van de Internationale Nacht van de Holocaustoverlevenden.
“Hun veerkracht, hun kracht en hun standvastigheid laten een onuitwisbaar licht achter in deze wereld,” voegde Schneider eraan toe.
Chanoeka, ook bekend als het lichtfeest van het Jodendom, markeert de herinwijding van de Tempel in Jeruzalem in de 2e eeuw voor Christus, nadat een kleine groep Joodse strijders bekend als de Makkabeeën de Tempel hadden bevrijd van de Syrische bezettingstroepen.
De feestdag van dit jaar komt op een moment dat veel Joden zich getraumatiseerd voelen door de dodelijke terreuraanval van Hamas op Israël op 7 oktober, waarbij 1200 mensen omkwamen en 240 mensen werden gegijzeld.
Volgens het Hamas-gezondheidsministerie zijn in Gaza inmiddels 17.900 om het leven gekomen. Maar het Hamas-gezondheidsministerie maakt geen onderscheid tussen doden onder burgers of onder terroristen.
Verschillende beroemdheden en wereldleiders spraken over de aanval in berichten die tijdens de ceremonie zouden worden getoond.
De Duitse kanselier Olaf Scholz zei: “De terroristische aanval van Hamas op Israël heeft ons allemaal diep getroffen. Iets van een afgrondelijk kwaad brak die dag los”, aldus de AP.
“Het motief van de daders is duidelijk: ze wilden Israël treffen”, voegde de kanselier eraan toe. “Ze wilden Joden vermoorden. In zijn weerzinwekkende wreedheid en afschuw is de terreur echter ook gericht tegen de mensheid zelf.”
Scholz, die zich richtte tot overlevenden van de Holocaust, zei dat hij probeert “zich voor te stellen hoezeer de beelden uit Israël, hoeveel antisemitische haat op het internet en in de straten over de hele wereld u, van alle mensen, recht in het hart moet raken.”
“Dit doet me veel pijn,” zei hij.
Het virtuele evenement, dat maandag om 20.00 uur begint in Duitsland, zal ook muzikale optredens, gasten van beroemdheden en berichten van overlevenden van de Holocaust van over de hele wereld bevatten.
Leon Weintraub, een overlevende van de Holocaust uit Zweden, die in Israël was tijdens de Hamas-aanval, vertelde wat hij die dag meemaakte.
“Op 7 oktober werd ik wakker van de sirenes in het centrum van Tel Aviv. Ineens was ik weer in september 1939 toen de nazi’s Polen binnenvielen,” zei hij. “Een vreselijk gevoel, een rilling, een gevoel van angst om weer in een oorlog te zijn.”
“We vieren nu Chanoeka, het feest van het licht. Ik hoop dat het licht de mensen ook verlichting zal brengen,” voegde Weintraub eraan toe. “Dat mensen zich zullen herbezinnen en ons mensen van Joodse afkomst zullen zien als normale, gelijkwaardige mensen. Mensen.”
De Amerikaanse komiek Billy Crystal, actrice Jamie Lee Curtis en acteur Jason Alexander zullen ook spreken op het evenement, en er zal ook een muzikaal optreden zijn van Grammy en Tony Award-winnende zanger Barry Manilow, evenals de cast van Harmony.
De Chanoekaviering zal worden gestreamd met onderschriften in drie talen – Engels, Hebreeuws en Russisch.
Iedereen in de wereld die geïnteresseerd is, kan het evenement bekijken, aldus de Claims Conference.