(Nicholas Takahashi, Danny Lee, Bloomberg, 3 januari 2024) – Een vliegtuig van de Japanse kustwacht had geen toestemming om op te stijgen en werd gevraagd om kort voor de startbaan te stoppen voordat het in botsing kwam met een groter passagiersvliegtuig van Japan Airlines. Dit blijkt uit een transcript van het incident van dinsdag op Haneda Airport in Tokio. Het verslag van de communicatie vlak voor de crash werd woensdag vrijgegeven door Japanse functionarissen in Tokio. Het lijkt de captain van de kustwacht tegen te spreken, die naar verluidt zei dat hij “toestemming had gekregen om op te stijgen”.
De De Havilland Canada Dash 8 bevestigde instructies om naar C5 te taxiën om 17:45 uur, acht seconden na ontvangst van het verzoek van de luchtverkeersleiders, volgens het transcript.
“Taxi to holding point C5 JA722A No. 1, Thank you,” antwoordde de bemanning, volgens het transcript. Het is nog niet bevestigd of de gezagvoerder of zijn co-piloot, die bij de crash om het leven kwam, met air traffic control (ATC) in de toren sprak, zeiden functionarissen tijdens een persconferentie.
Om ongeveer 17:47 uur landde JAL vlucht 516 en raakte het veel kleinere propellervliegtuig, dat in een vuurbal uitbarstte op de landingsbaan. Vijf van de zes mensen aan boord van het kustwachtvliegtuig kwamen om het leven. De kapitein en alle 379 inzittenden van de Airbus SE A350 widebody van de luchtvaartmaatschappij overleefden.
Het transcript suggereert dat het kustwachtvliegtuig voor de crash geen toestemming had om op de landingsbaan te zijn, terwijl het JAL passagiersvliegtuig toestemming had om te landen, zoals Bloomberg eerder meldde.
Tijdens een nieuwsconferentie op woensdag vermeden de kustwachtambtenaren te zeggen of de captain instructies van de toren verkeerd begrepen zou kunnen hebben en zeiden dat ze de bevindingen zouden overlaten aan het lopende onderzoek. Ze zeiden dat er naast de opgenomen uitwisselingen met de verkeerstoren nog andere interacties hadden kunnen zijn.
Hoewel botsingen op de grond zeldzaam zijn, kunnen ze net zo dodelijk zijn als botsingen in de lucht. In de VS hebben luchtvaartmaatschappijen een aantal bijna-ongelukken gehad in de nasleep van de Covid-19 pandemie, omdat een toename van het aantal vluchten samenviel met een tekort aan luchtverkeersleiders. De Federal Aviation Administration gaf vorig jaar opdracht tot meer training voor luchtverkeersleiders na een piek in bijna-botsingen.
Eerdere fatale crashes die op de grond plaatsvonden waren de botsing in 1991 tussen een US Air 737 jet en een Skywest Airlines turboprop waarbij 35 mensen omkwamen, en de dodelijkste ramp in de geschiedenis van de luchtvaart: In 1977 botsten twee Boeing 747 jumbojets op elkaar in Tenerife, waarbij 583 mensen omkwamen en slechts 61 het overleefden.
Het transcript van de interacties tussen de ATC en meerdere vliegtuigen is overhandigd aan de onderzoekers, zei Tetsuo Saito, minister van land, infrastructuur, transport en toerisme tijdens een persbriefing.
Onderzoekers werden woensdag gezien rond de crashplaatsen op baan C van Tokio Haneda Airport. Beelden toonden de Airbus A350 als een uitgebrand karkas, met alleen de vleugels nog enigszins intact.
Het kustwachtvliegtuig was onherkenbaar vernield en onderzoekers doorzochten de wrakstukken. Het Dash 8 propellervliegtuig werd door de kustwacht gebruikt om noodhulp te bieden aan de slachtoffers van de aardbeving van 1 januari in het noordwesten van Japan.
