Redactie, TPO, 20 december 2024 – De verrassende val van Assad, die begin december naar Moskou vluchtte, kwam door een bliksemsnelle opmars van Hayat Tahrir al-Sham (HTS). Deze streng islamitische groepering, die oorspronkelijk banden had met al-Qaeda, controleert nu steden als Damascus, Aleppo en Homs. HTS heeft zich de afgelopen jaren gedistantieerd van al-Qaeda en streeft naar stabiliteit in de door oorlog geteisterde regio. De nieuwe machthebbers zeggen open te staan voor gesprekken met internationale partners om een overgangsregering te vormen.
Turkije is al meer dan tien jaar actief betrokken bij de Syrische burgeroorlog. Erdogan ziet in de machtsovername door HTS een strategische kans om de invloed van Koerdische milities in het noordoosten van Syrië te beperken. De Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), geleid door Koerden, speelden een sleutelrol in de strijd tegen IS en ontvingen steun van de Verenigde Staten. Ankara beschouwt deze groep echter als een verlengstuk van de PKK.
Erdogan lijkt te hopen op samenwerking met HTS, ondanks dat de groep internationaal als terroristisch wordt aangemerkt. Analisten waarschuwen echter dat een nauwe band met HTS de Turkse diplomatieke relaties met het Westen kan bemoeilijken.
Een Amerikaanse delegatie, geleid door Roger Carstens (special envoy voor gijzelingszaken), bezocht onlangs Damascus. Tijdens dit historische bezoek, het eerste in meer dan een decennium, spraken zij met verschillende Syrische fracties, inclusief HTS. De gesprekken richtten zich op een politieke transitie en het lot van Amerikaanse burgers die verdwenen tijdens het Assad-regime, zoals journalist Austin Tice.
De Verenigde Staten hebben gemengde signalen afgegeven over hun houding tegenover HTS. Terwijl de organisatie nog steeds als terroristisch wordt gezien, benadrukte minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken het belang van dialoog. “We moeten duidelijk spreken en luisteren naar hun visie,” zei hij.
Ondertussen zet Rusland, een belangrijke bondgenoot van Assad, in op het behoud van zijn militaire bases in Syrië. President Vladimir Poetin verklaart dat de Russische missie in Syrië, gericht op het bestrijden van terrorisme, grotendeels succesvol was. Poetin heeft Assad, die in Moskou verblijft, nog niet ontmoet, maar geeft aan met hem te willen spreken over de vermiste Amerikaanse journalist Austin Tice.
Volgens Poetin is het einde van Assads regime geen “nederlaag” voor Rusland. “We gingen tien jaar geleden naar Syrië om te voorkomen dat er een terroristische enclave werd gecreëerd. Over het algemeen hebben we ons doel bereikt”, aldus de president.
De geopolitieke situatie in Syrië blijft gespannen. Erdogan’s plannen om Koerdische milities aan te pakken kunnen leiden tot nieuwe conflicten in de regio. Tegelijkertijd worstelt HTS met de uitdaging om de macht te consolideren en internationale erkenning te verkrijgen. De Syrische bevolking, al jaren getroffen door oorlog, staat opnieuw voor een onzekere toekomst.
Bron: ANP/Bloomberg
