Meer dan 63.000 pagina’s aan documenten over de moord op de Amerikaanse president John F. Kennedy in 1963 zijn dinsdag vrijgegeven op bevel van president Donald Trump. Het betreft veel documenten zonder weglatingen, die historici jarenlang verwarden en complottheorieën aanwakkerden.
Redactie, TPO, 19 maart 2025 -De Amerikaanse National Archives and Records Administration publiceerde op haar website ongeveer 2.200 bestanden met deze documenten. Het overgrote deel van de collectie van de National Archives, die meer dan zes miljoen pagina’s aan documenten, foto’s, films, geluidsopnamen en artefacten over de moord bevat, was al eerder vrijgegeven.
Het gaat volgens Larry J. Sabato, directeur van het University of Virginia Center for Politics en auteur van The Kennedy Half-Century, tijd kosten om alle documenten grondig te bestuderen: “We hebben nog veel werk te doen, en mensen zullen dat moeten accepteren.”
Sabato zegt dat zijn team een “lange, lange lijst” heeft van gevoelige documenten die ze willen inzien en die eerder zwaar geredigeerd waren. “Als een alinea, een pagina of meerdere pagina’s in een document nog steeds onleesbaar zijn, moet er iets echt, echt gevoelig zijn,” stelt hij. “Sommige documenten gaan over Cuba, andere over wat de CIA wel of niet heeft gedaan met betrekking tot Lee Harvey Oswald.”
‘Vrijgegeven documenten bevatten slechts een derde van de beloofde bestanden’
Trump kondigde de vrijgave maandag aan tijdens een bezoek aan het John F. Kennedy Center for the Performing Arts in Washington en verklaarde dat zijn regering ongeveer 80.000 pagina’s zou publiceren. “We hebben een enorme hoeveelheid papier. Er is veel te lezen,” aldus Trump.
Voorafgaand aan dinsdag schatten onderzoekers dat er nog 3.000 tot 3.500 bestanden geheel of gedeeltelijk niet waren vrijgegeven. Vorige maand meldde de FBI bovendien dat er ongeveer 2.400 nieuwe documenten met betrekking tot de moord waren ontdekt.
Jefferson Morley, vicevoorzitter van de Mary Ferrell Foundation, een archief voor moordgerelateerde documenten, noemt de vrijgave in een verklaring op het platform X “een bemoedigende start”. Volgens hem is een groot deel van de “overmatige classificatie van triviale informatie” verwijderd.
Here’s the statement of the Mary Ferrell Foundation from me, the vice president of the foundation, about today’s file release.#JFKFilesRelease #JFKRecords @InfoMferrell
“The first JFK files release of 2025 is an encouraging start. We now have complete versions of approximately… pic.twitter.com/Ptq4qf1a1D
— Jefferson Morley (@jeffersonmorley) March 19, 2025
De National Archives verklaart op haar website dat de vrijgave in overeenstemming is met het presidentiële bevel om “alle eerder om classificatieredenen achtergehouden documenten” openbaar te maken. Morley wijst er echter op dat de vrijgegeven documenten slechts een derde van de beloofde bestanden bevatten, en dat de recent ontdekte FBI-dossiers en 500 documenten van de belastingdienst (IRS) ontbreken.
“Toch is dit het meest positieve nieuws over de vrijgave van JFK-bestanden sinds de jaren negentig,” aldus Morley.
Voortdurende speculaties over de moord
De moord op Kennedy leidt al decennialang tot intense speculaties en talloze complottheorieën, variërend van meerdere schutters tot betrokkenheid van de Sovjet-Unie en de maffia.
Kennedy werd op 22 november 1963 in Dallas vermoord terwijl zijn colonne door het centrum reed. Schoten klonken vanuit het Texas School Book Depository-gebouw. De politie arresteerde de 24-jarige Lee Harvey Oswald, die zich op de zesde verdieping had opgesteld als sluipschutter. Twee dagen later werd Oswald zelf doodgeschoten door nachtclubeigenaar Jack Ruby tijdens een overplaatsing in de gevangenis.
Een jaar na de moord concludeerde de Warren Commissie, ingesteld door president Lyndon B. Johnson, dat Oswald alleen handelde en dat er geen bewijs was van een complot. Toch bleven alternatieve theorieën over de moord hardnekkig circuleren.
Oswald was een voormalig marinier die naar de Sovjet-Unie was overgelopen en later terugkeerde naar Texas.
Controversiële documenten
Onder de vrijgegeven documenten bevindt zich een memo van de CIA uit november 1991 vanuit St. Petersburg. Hierin wordt beschreven hoe een CIA-functionaris een Amerikaanse professor ontmoette die beweerde dat een vriend bij de KGB vijf dikke dossiers over Oswald had bekeken. De KGB-functionaris zou ervan overtuigd zijn geweest dat Oswald nooit een agent van de KGB was geweest.
Volgens de memo geloofde de KGB-functionaris niet dat iemand Oswald kon controleren, maar hield de KGB hem nauwlettend in de gaten terwijl hij in de Sovjet-Unie verbleef. Het dossier vermeldt ook dat Oswald een slechte schutter was toen hij in de Sovjet-Unie op doelwitten schoot.
Lees ook Trump onthult jarenlange geheimen: JFK, RFK en MLK-dossiers eindelijk vrijgegeven
Eerste documenten vrijgegeven in 2017
In de vroege jaren negentig verplichtte de federale overheid dat alle moord gerelateerde documenten op één locatie in de National Archives and Records Administration moesten worden bewaard en dat deze in 2017 openbaar moesten worden gemaakt, tenzij de president uitzonderingen toestond.
Trump, die in 2017 aantrad als president, had aanvankelijk toegezegd alle resterende documenten vrij te geven, maar hield uiteindelijk sommige achter vanwege mogelijke schade aan de nationale veiligheid. Hoewel onder president Joe Biden nieuwe documenten werden vrijgegeven, bleven sommige dossiers geheim.
Sommige eerder vrijgegeven documenten onthulden details over de werking van de inlichtingendiensten destijds, waaronder CIA-berichten en memo’s over Oswalds bezoeken aan de Sovjet- en Cubaanse ambassades in Mexico-Stad, slechts enkele weken voor de moord.
Lees ook FBI ontdekt duizenden geheime documenten over de moord op JFK na Trumps declassificatiebevel
Bron: AP